Zapobiegaj problemom w ciąży!
Mamo, nie bierz żadnych leków bez konsultacji z lekarzem! Nawet łagodne środki mogą być dla mnie niebezpieczne, zwłaszcza na początku ciąży.
- Aleksandra Sokalska
Zawsze mów lekarzowi, że masz w brzuchu lokatora. To pozwoli mu dobrać odpowiednie leki.
Możesz naprawdę wiele zrobić, by uniknąć częstych w ciąży problemów. A jeśli już się przytrafią? Sprawdź, jak postępować! Zwykle ciąża przebiega bez komplikacji. Rzadko przyszła mama musi być objęta szczególną ochroną. Ale to nie powinno uśpić Twojej czujności. Obserwuj swój organizm, regularnie rób badania, stosuj się do lekarskich zaleceń. To najlepsza gwarancja, że dziecko urodzi się zdrowe, a Ty będziesz czuła się dobrze. Niczego nie lekceważ!
O niepokojących sygnałach informuj ginekologa.
Oto problemy, na które powinnaś zwrócić uwagę, ponieważ mogą być groźne dla dziecka:
Zbyt mało żelaza
Jest ono potrzebne do budowy czerwonych krwinek. Niedobory tego pierwiastka są przyczyną anemii, która zdarza się u 20 proc. kobiet w ciąży. Jej objawy to: bladość, zmęczenie, kołatanie serca, duszność, a nawet omdlenia. W ciąży stosunkowo łatwo jest ją wykryć w rutynowych, zalecanych regularnie przez lekarza badaniach krwi. Świadczy o niej mała liczba czerwonych ciałek oraz niski poziom hemoglobiny.
Lekarz zaleci:
- dietę – produkty bogate w żelazo: czerwone mięso, ryby morskie, jajka, suszone owoce, zielone warzywa, pełnoziarnisty chleb;
- preparaty zawierające żelazo, a także kwas foliowy oraz witaminy, zwłaszcza te z grupy B.
Problemy z cukrem
Jedna z postaci cukrzycy ujawnia się podczas ciąży – i zwykle ustępuje po porodzie. Wywołują ją zaburzenia gospodarki węglowodanowej. Rozpoznaje się ją na podstawie badań krwi i oznaczenia poziomu glukozy we krwi na czczo. Trzeba wykonać jeden z testów obciążenia glukozą – robi się go na czczo oraz po godzinie od wypicia odpowiedniego jej roztworu.
Lekarz zaleci:
- dietę – bez cukru, miodu, słodyczy; ograniczenie tłustych mięs, pełnego mleka i jego przetworów;
- ćwiczenia fizyczne – gimnastyka, spacery, ruch na powietrzu;
- kontrolowanie poziomu cukru specjalnym glukometrem;
- jeśli leczenie dietą nie pomoże, trzeba przyjmować insulinę.
Cytomegalia
Zakażenie tym wirusem jest niebezpieczne (może powodować opóźnienie rozwoju dziecka). Warto zrobić badanie krwi na obecność przeciwciał wirusa cytomegalii jeszcze przed ciążą lub już w jej trakcie (nie jest ono obowiązkowe).
Lekarz zaleci:
- jeśli się zarazisz, konieczne będzie leczenie w szpitalu zakaźnym. Noworodkowi zostaną podane leki przeciwwirusowe.
Zatrucie ciążowe
W łagodnej formie gestoza (to inna nazwa zatrucia) występuje u 5–10 proc. przyszłych mam. Poprzedza ją nadciśnienie, obrzęk nóg, rąk i twarzy, zaburzenia pracy wątroby i nerek. W moczu jest dużo białka. W wykryciu jej pomaga pomiar ciśnienia wykonywany podczas wizyt u ginekologa (powinno wynosić poniżej 140/90). Zgłoś się do lekarza, gdy masz uporczywe bóle głowy.
Lekarz zaleci:
- specjalną dietę. Trzeba zrezygnować z kawy i herbaty, napojów gazowanych, soli, za to należy jeść produkty bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe (np. ryby);
- odpoczynek, unikanie stresów. Gdy to nie pomoże, konieczne są:
- hospitalizacja z zaleceniem bezwzględnego leżenia (najlepiej na lewym boku) oraz przyjmowanie leków obniżających ciśnienie krwi;
- ścisły nadzór stanu twojego i dziecka, monitorowanie płodu (badania KTG i USG);
- czasem jest konieczne wcześniejsze zakończenie ciąży – przez cesarskie cięcie lub poprzez wywołanie porodu siłami natury.
Listerioza
Skutkiem zarażenia bakterią listerii może być przedwczesny poród, a nawet obumarcie płodu. By zapobiec chorobie, nie jedz surowego i półsurowego mięsa (tatara, krwistych befsztyków), pasztetu, serów pleśniowych. Przed jedzeniem zawsze myj warzywa i owoce.
Lekarz zaleci:
- jeśli się zarazisz, konieczne jest leczenie antybiotykiem (a po porodzie także podanie odpowiedniego leku dziecku).
Ospa wietrzna
Najgroźniejsza jest między 13. a 20. tygodniem ciąży i tuż przed porodem. Ochroną jest unikanie dużych skupisk ludzi.
Lekarz zaleci:
- w razie niebezpieczeństwa – leki przeciwwirusowe i immunoglobulinę. Mogą zapobiec zakażeniu lub złagodzić jego objawy.
Przedwczesne skurcze
Po 20. tygodniu ciąży macica zaczyna przygotowywać się do porodu, kurcząc się i napinając (to tzw. skurcze Braxtona-Hicksa). Trwają około 30 sekund i nie bolą. Czasem trudno je odróżnić od nieprawidłowej przed wczesnej czynności skurczowej macicy. Gdy zaczyna się skurcz, połóż się i rozluźnij lub wstań, pospaceruj. Jeśli skurcze nie miną lub będą bolesne, zawiadom lekarza.
Lekarz zaleci:
- unikanie wysiłku, a jeśli uzna za konieczne – pobyt w szpitalu, monitorowanie stanu mamy;
- podawanie leków hamujących skurcze. Przed 34. tygodniem ciąży lekarz może również przepisać kortykosterydy, które przyspieszają dojrzewanie płuc dziecka (na wypadek przedwczesnego porodu).
Różyczka
Jeśli wcześniej nie chorowałaś, uważaj! Zarażenie w pierwszych tygodniach ciąży może skutkować poważnymi wadami u malca. Przed ciążą dobrze jest zrobić badania na obecność przeciwciał. Jeśli ich nie ma, zaszczep się. Gdy nie zdążyłaś tego zrobić, ogranicz kontakty z dziećmi w wieku przedszkolnym.
Lekarz zaleci:
- jeśli miałaś kontakt z osobą chorą na różyczkę, a nie masz przeciwciał, lekarz poda immunoglobulinę, która osłabi przebieg infekcji.
Toksoplazmoza
Najlepiej w pierwszym trymestrze zbadać, czy masz przeciwciała (IgG). Jeśli nie, zaleca się robienie badań w każdym trymestrze. Jeśli nie masz przeciwciał, unikaj też kontaktów z kotami (najczęściej przenoszą chorobę). Nie jedz surowego mięsa, nie pij surowego mleka, warzywa i owoce myj przed jedzeniem.
Lekarz zaleci:
- jeżeli się zarazisz, lekarz może przepisać antybiotyk, a także leczenie noworodka po porodzie. Konieczne jest badanie USG (szczególnie trzeba zwrócić uwagę na rozwój mózgu dziecka).