Morfologię w ciąży wykonuje się co 4-5 tygodni aż do porodu (na pewno nie rzadziej niż 5 razy w trakcie całych 40 tygodni ciąży). Dzięki badaniu krwi lekarz może w porę zdiagnozować wszelkie nieprawidłowości, np. anemię, infekcję czy małopłytkowość. Morfologia z rozmazem – to analiza ilościowa i jakościowa krwi krwi, morfologia bez rozmazu jest wyłącznie analizą ilościową.
Morfologia jest jednym z obowiązkowych badań w ciąży, za które kobieta nie musi płacić.
Na wydruku z badania krwi ciężarna widzi wiele tajemniczo brzmiących nazw. Poniższa tabelka wyjaśnia, co oznaczają i jakie są normy dla poszczególnych parametrów krwi w trakcie ciąży.
| Parametr krwi | Normy w ciąży | Znaczenie |
|---|---|---|
| Hemoglobina (Hb, HGB) | 11,5-13,5 g/dl | czerwony barwnik krwi, wynik poniżej normy służy do rozpoznawania niedokrwistości. |
| Erytrocyty (RBC) | 3,5-4,5 mln/mikrolitr |
czerwone krwinki; dostarczają informacji m.in. o ewentualnej
niedokrwistości, chorobach płuc czy wadzie serca.
Czasowe obniżenie ich ilości jest w ciąży fizjologiczne. Wartość poniżej normy może wynikać z utraty krwi, niedoboru witaminy B12, kwasu foliowego, żelaza. |
| MCV | 80-99 fl |
średnia objętość pojedynczej krwinki. Świadczy m.in. o niedoborze
witaminy B12 lub kwasu foliowego czy niedokrwistości z niedoboru żelaza.
|
| Hematokryt (HCT) | 37-52% |
stosunek objętości krwinek czerwonych do objętości osocza.
Mówi o ewentualnym niedotlenieniu tkanek, chorobie serca, płuc, niedokrwistości. Zależy od ilości wszystkich elementów morfologicznych krwi. Niższa wartość występuje przy niedokrwistości, a wyższa podczas stanów odwodnienia.
|
| Leukocyty (WBC) | 10-15 tys./mikrolitr |
bronią organizm przed mikroorganizmami. Dostarczają informacji m.in.
o stanie zapalnym w organizmie, zakażeniach (bakteryjne, wirusowe, grzybicze,
pasożytnicze), chorobie układu krwiotwórczego. W czasie ciąży jest ich więcej. Wynik ponad normę towarzyszy infekcjom, uszkodzeniom tkanek, a poniżej normy – chorobom hematologicznym. Sprawdź: Podwyższone leukocyty w ciąży.
|
| Limfocyty (LYMPH) | 10-15 tys./mikrolitr | komórki układu odpornościowego. Dostarczają informacji o pojawieniu się białek pochodzenia pozaustrojowego. Sprawdź: Obniżone limfocyty w ciąży. |
| Monocyty (MONO) | 0-0,8 G/l 1–8% |
komórki żerne, które m.in. hamują namnażanie się wirusów. Mogą dostarczyć informacji o ewentualnej infekcji w organizmie. |
| Trombocyty (PLT) | 100-300 tys./mikrolitr | bezjądrzaste elementy morfotyczne krwi, które są nazywane płytkami krwi. Powstają w szpiku i tkance limfatycznej. Informują o nadpłytkowości i małopłytkowości. Ich ilość musi być kontrolowana przez całą ciążę, bo płytki krwi odgrywają podstawową rolę w krzepliwości krwi. |
| Odczyn Biernackiego (OB) | w ciąży może być wyższe od 20 mm/godz. | test oceniający zaburzenia składu białek osocza oraz właściwości erytrocytów. Ten parametr dostarcza informacji o ewentualnym stanie zapalnym w organizmie (wynik powyżej normy świadczy też o ciąży) czy chorobach alergicznych. |
| Żelazo (Fe) | 50-175 μg/dl | wchodzi w skład hemoglobiny i mioglobiny. Wyniki poniżej normy mogą świadczyć o większym zapotrzebowaniu na ten składnik w czasie ciąży. Więcej o roli żelaza przeczytasz w materiale: Żelazo w ciąży. |
| Ferrytyna | 22–200 μg/l | miarodajny i najczulszy wskaźnik niedoboru żelaza |
| Transferyna (TRF) | 220-400 µg/dl podwyższone w 3. trymestrze |
białko regulujące stężenie jonów żelaza w osoczu krwi i transportujące je do tkanek. Podwyższona norma może wystąpić w trzecim trymestrze ciąży (objaw prawidłowy). |
| Całkowita zdolność wiązania żelaza (TIBC) | 223–446 µg/dl | parametr, który dokładnie ocenia wewnątrzustrojową gospodarkę żelaza. Wartość TIBC wzrasta w czasie ciąży. |
Zazwyczaj laboratorium odnosi uzyskany wynik do normy i oznacza go literą H (high) – jeśli wynik jest podwyższony i literą L (low) – jeśli wynik jest poniżej normy.
Laboratorium na wynikach morfologii krwii podaje swoje normy, ale różne laboratoria korzystają z różnych norm. Pamiętaj, żeby nie interpretować wyników badań krwi w ciąży samodzielnie, musi je zobaczyć lekarz. Nawet jeśli poszczególne parametry odbiegają od normy, nie musi to świadczyć o problemach zdrowotnych. Lekarz odniesie uzyskane wyniki do twojego samopoczucia i stanu, weźmie pod uwagę ewentualne objawy i dopiero na tej podstawie stwierdzi, czy wszystko jest w porządku, czy istnieje konieczność wykonania dodatkowych badań lub konsultacji u innego specjalisty.
Krew pobiera się rano. Musisz być na czczo, najlepiej po krótkim odpoczynku. Możesz jednak wypić szklankę wody przed pobraniem krwi. Jeśli przyjmujesz jakieś leki, powinnaś poinformować o tym lekarza prowadzącego, ponieważ niektóre leki mogą zafałszować wyniki badania. Próbkę krwi pobiera się żyły w zgięciu łokcia.
Morfologię w ciąży najczęściej robi się równocześnie z badaniem moczu w ciąży. Dlatego idąc na badania, zawczasu warto kupić sterylny pojemnik na mocz i zebrać jego próbkę rano w dniu, w którym ma być wykonywana morfologia krwi. Później wystarczy w pokoju pobrań oddać pojemnik do badania.
Sprawdź także:
RDW-SD podwyższone w ciąży nie musi świadczyć o chorobie. Sam wysoki wynik RDW-SD nic nie oznacza, poza tym, że krwinki czerwone są większe niż zwykle. Wynik ten interpretuje się w połączeniu z wynikami badania innych parametrów krwi. Duża różnorodność w zakresie objętości erytrocytów (czerwonych krwinek) nazywana jest anizocytozą. RDW-SD podwyższone w ciąży Samo podwyższone RDW-SD może świadczyć o różnych chorobach: różnego typu anemii (np. wywołanej niedoborem wit. B12 lub kwasu foliowego), niedoborze żelaza, krwotoku, przewlekłym stanie zapalnym czy nowotworze. Dlatego podwyższone wyniki RDW-SD zestawia się z wynikami badania MCV (średnia objętość krwinki czerwonej) , liczby erytrocytów oraz poziomu hemoglobiny. Na tej podstawie lekarz może podejrzewać: choroby wątroby – w diagnozie problemów z wątrobą pomocne jest również m.in. określenie tzw. prób wątrobowych (AspAT, ALAT, GGTP); stan zapalny , np. towarzyszący ostremu zapaleniu trzustki; anemię hemolityczną, w której erytrocyty ulegają przedwczesnemu rozpadowi. Wysokie RDW-SD mogą pojawić się także po: przetoczeniu krwi; podaniu kwasu foliowego ; podaniu witaminy B12. Nie interpretuj wyników badań sama, podwyższone RDW-SD w ciąży, jak i wyniki innych badań, powinny być zawsze interpretowane przez lekarza. Co to jest rdw sd we krwi? RDW-SD (z ang. red blood cell distribution width, standard deviation) to wskaźnik w badaniu morfologii krwi , który obrazuje rozkład objętości czerwonych krwinek (erytrocytów) i jest pomocny w diagnozowaniu anemii, która jest częstą dolegliwością w ciąży. Normy badań krwi dla RDW-SD to 36-47 fl. Czasami wynik podawany jest w procentach (wtedy mówi się o RDW CV), wtedy norma ta wynosi 11,5-14,5%. Zobacz też: Co oznacza niskie RDW SD? Lista i kalendarz badań dla ciężarnych Wizyty...
Hematokryt, oznaczany w wynikach morfologii jako HCT lub HT, ocenia gęstość krwi. Jest to stosunek objętości krwinek czerwonych do pozostałych elementów morfotycznych , takich jak leukocyty i płytki krwi, wyrażony w procentach. Hematokryt w ciąży jest o kilka procent niższy od obowiązującej normy dla dorosłej kobiety. Spadek poziomu hematokrytu może być objawem niedokrwistości u przyszłej mamy. Podwyższony poziom świadczy najczęściej o odwodnieniu. Spis treści: Kiedy wykonuje się badanie HCT? Hematokryt: normy dla dziecka i dorosłego HCT w ciąży Niski hematokryt w ciąży: co warto jeść? Nieprawidłowe wyniki HCT: na co wskazuje? Kiedy wykonuje się badanie HCT? Badanie hematokrytu wykonywane jest podczas podstawowego badania krwi. Morfologię powinno się wykonać raz do roku lub gdy pojawią się niepokojące objawy, takie jak zmęczenie czy osłabienie. Badanie HCT wykonuje się rano, na czczo. 2-3 dni wcześniej należy powstrzymać się od picia alkoholu i ograniczyć inne używki. Badania nie wolno robić w trakcie miesiączki. W przypadku przyszłej mamy lekarz prowadzący ciążę zleca takie badanie raz w miesiącu. Hematokryt: normy dla dziecka i dorosłego Normy hematokrytu przedstawiają się różnie, w zależności od płci i wieku. Prawidłowe wartości dla: kobiet: 36-45 proc. mężczyzn: 40-54 proc. noworodków: 48-69 proc. dzieci 6-12 lat: 35-35 proc. dziewczynki 13 do 18 lat: 36-46 proc. chłopcy 13-18 lat: 36-46 proc. Pamiętaj, że wynik może się różnić w zależności od miejsca wykonywania badania. Na wydruku wyników badań znajdziesz zakres wartości referencyjnych dla danego laboratorium. Wyniki dotyczące hematokrytu należy analizować na podstawie pozostałych elementów morfologii krwi, co oznacza, że należy konsultować je z lekarzem. HCT w ciąży Warto wiedzieć, że...
Wskaźnik RDW w morfologii przedstawiany jest w procentach. Ile powinien wynosić u zdrowego człowieka i o czym świadczy jego podwyższenie lub obniżenie? Dowiedz się wszystkiego na temat RDW. Co to jest RDW? To wskaźnik mówiący o tym, jaki jest rozkład czerwonych krwinek (erytrocytów) we krwi oraz jak bardzo różnią się one między sobą. Uzyskuje się go na podstawie jednego z podstawowych badań – morfologii krwi . Jeśli wyniki wskazują na znaczne odchylenie od normy, wówczas świadczy to o chorobie, najczęściej o danym typie niedokrwistości. Zobacz też: RDW SD w wynikach morfologii Jak wykonać badanie? W celu sprawdzenia poziomu RDW należy wykonać morfologię krwi. RDW jest jednym z podstawowych elementów, jakie bierze się pod uwagę w tym badaniu. Najlepiej jest udać się na badanie rano, na czczo . Krew można pobrać na trzy sposoby: z żyły łokciowej; z palca; z płatka ucha. Normy RDW Prawidłowy poziom RDW jest różny w zależności od tego, kto jest poddawany badaniu. Parametr ten powinien wynosić: 11,5-16,5% w przypadku noworodków; 11,5-14,5% w przypadku starszych dzieci i osób dorosłych. Normy wyników badań krwi mogą różnić się w zależności od laboratorium, w którym wykonywane jest badanie oraz od sposobu pomiaru. Każde laboratorium ma obowiązek podawać normy, w jakich powinien mieścić się wynik zgodnie z daną metodologią badania. O czym świadczy podwyższone RDW? Podwyższony wskaźnik RDW informuje o tym, że krwinki czerwone znacząco różnią się między sobą pod względem wielkości. Może to wypływać z nieprawidłowego procesu tworzenia się ich na skutek niedoborów takich składników jak: żelazo; witaminy z grupy B . Niedobór ten może powstać na skutek: niedostatecznej podaży składników; głodzenia się; chorób szpiku kostnego; zaburzeń wchłaniania jelitowego....
