Zakończenie rozprawki: jak napisać, co powinno zawierać, przykłady
Jak powinno wyglądać zakończenie rozprawki? Co musi się w nim znaleźć i jakich zwrotów użyć, by nie zepsuć całej pracy? Sprawdź, jak napisać dobre zakończenie rozprawki. Przekonaj się, że to prostsze, niż myślisz.
Zakończenie to bardzo ważna część każdej pracy pisemnej. W dużej mierze dotyczy to rozprawki. Jeżeli pominiemy istotne elementy w zakończeniu rozprawki, nauczyciel może uznać pracę za nieskończoną i taką, która nie zasługuje na pozytywną ocenę.
Spis treści:
- Dobre zakończenie rozprawki: jak napisać
- Co powinno zawierać zakończenie rozprawki?
- Zwroty na zakończenie rozprawki
- Jak powinno wyglądać zakończenie rozprawki: przykłady
Dobre zakończenie rozprawki: jak napisać
Rozprawka ma ściśle określoną kompozycję. Składa się ze: wstępu, rozwinięcia i zakończenia. Brak przestrzegania tej trójdzielnej budowy rozprawki może znacznie obniżyć ocenę za całość pracy.
Zakończenie to ostatnia część rozprawki. Dobre zakończenie, wraz ze wstępem powinno stanowić coś w rodzaju ram, klamry dla rozwinięcia. Chcąc jak najlepiej napisać zakończenie rozprawki, warto postarać się, aby skłoniło czytelnika do przemyśleń nad przedstawionym rozstrzygnięciem problemu i wnioskami.
Co powinno zawierać dobre zakończenie rozprawki?
Na zakończenie rozprawki składa się:
- nawiązanie do postawionej w temacie pracy tezy (hipotezy),
- podsumowanie rozwinięcia (argumentów i/lub kontrargumentów)
- rozstrzygnięcie problemu zawartego w tytule pracy.
Jeśli chcesz zakończyć rozprawkę naprawdę dobrze – nie warto powtarzać słowo w słowo (lub prawie słowo w słowo) tego, co pojawiło się we wstępie i rozwinięciu. Dużo lepiej jest zgrabnie podsumować rozważania oraz wzbogacić je o coś nowego, np dodając:
- cytat lub przysłowie, które będzie świetnym podsumowaniem,
- pytania, wątpliwości, problemy, które pojawiły się w wyniku szukania rozstrzygnięcia problemu,
- spostrzeżenie, które nie padło we wstępie i rozwinięciu, lecz ściśle wiąże się z poruszaną problematyką.
Taka pogłębiona refleksja z pewnością zostanie doceniona.
Zwroty, które mogą przydać się do zakończenia rozprawki
Chcąc jak najlepiej napisać zakończenie rozprawki, warto zerknąć na przykładowe zwroty, które idealnie pasują do ostatniej części pracy:
- Argumenty, które przytoczyłam/przytoczyłem, świadczą o…
- Z tego, co napisałam/napisałem, wynika…
- W kontekście przywołanych argumentów…
- W świetle przywołanych argumentów…
- Uważam, że udało mi się udowodnić, że…
- Myślę, że w oparciu o przytoczone argumenty można…
- Podsumowując…
- Reasumując, można stwierdzić…
- Wynika z tego, że…
- Czy w oparciu o przytoczone argumenty można stwierdzić, że… ? Myślę, że w dużym stopniu tak.
Jak powinno wyglądać zakończenie rozprawki: przykłady
To, jak napiszemy zakończenie rozprawki, w dużej mierze zależy od rodzaju rozprawki.
Jak napisać zakończenie rozprawki z tezą?
W przypadku rozprawki z tezą – przytaczamy argumenty potwierdzające tezę, a w zakończeniu podsumowujemy całość rozważań.
Przykład:
Prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie. Uzasadnij tezę w oparciu o 3 przykłady z literatury.
Zakończenie: Podsumowując, podane przykłady z literatury są dowodem na to, że dopiero w przypadku prawdziwych kłopotów poznajemy kto tak naprawdę zasługuje na miano naszych przyjaciół (tak jak Ania Shirley). Czy też – dopiero będąc w potrzebie – możemy przekonać się, że ktoś, kogo uważaliśmy za przyjaciela, tak naprawdę nigdy nim nie był (jak Leszek – kum Mieszka czy przyjaciele zajączka z bajki Krasickiego). Powyższe rozważania równie dobrze odnosić się mogą nie do naszych bliskich a nas samych – np. czy sprawdziliśmy się już jako przyjaciele w sytuacji kryzysowej?
Jak napisać zakończenie rozprawki z hipotezą?
W przypadku rozprawki z hipotezą należy podać argumenty potwierdzające hipotezę i/lub kontrargumenty zaprzeczające tezie.
Przykład:
Czy uważasz, że mogłaby/mógłbyś zaprzyjaźnić się z Anią Shirley? Uzasadnij swoją sąd.
Zakończenie: Z przytoczonych argumentów wynika, że prawdopodobnie mogłabym zaprzyjaźnić się z Anią Shirley. Z tą dziewczyną nie sposób byłoby się nudzić. Z pewnością też ważną dla pogłębienia przyjaźni byłoby to, że można na niej polegać. Niewykluczone jednak, że jej upór powodowałby między nami sprzeczki. W dodatku w nerwach mogłaby powiedzieć coś, co mogłoby mocno mnie zaboleć. Tak czy inaczej z przyjemnością poznałabym Anię z Zielonego Wzgórza – chociażby we współczesnym wydaniu, np. nie rozstającą się z elektronicznym czytnikiem książek, w dżinsach i T-shircie z napisem „Jestem Ania, nie Andzia”.
Wyróżniamy również takie rodzaje rozprawek jak: rozprawka problemowa, interpretacyjna i porównawcza. Pisząc zakończenie należy pamiętać, by znalazło się w nim odpowiednie dla każdej z nich podsumowanie.
Co powinno zawierać zakończenie poszczególnych rodzajów rozprawek?
- Zakończenie rozprawki problemowej powinno zawierać nawiązanie do problemu, wnioski na podstawie argumentów, podsumowanie rozstrzygnięcia problemu
- Zakończenie rozprawki interpretacyjnej powinno zawierać nawiązanie do postawionej tezy/hipotezy interpretacyjnej, wnioski na podstawie argumentów, podsumowanie tezy interpretacyjnej
- Zakończenie rozprawki porównawczej powinno zawierać nawiązanie do tezy/hipotezy dotyczącej porównania zjawisk (postaci, postaw, etc.), wnioski na podstawie argumentów, podsumowanie.
I jeszcze jedno. W zależności od objętości rozprawki – jej zakończenie może być dłuższe lub krótsze. Najlepiej, gdy jest zbliżone długością lub nieco dłuższe niż wstęp. Pamiętajmy, że największą objętość w całej kompozycji rozprawki powinno mieć rozwinięcie, czyli środkowa część rozprawki.
Zobacz także: