Wzrost i waga rocznego dziecka - od czego to zależy
Twoje dziecko przestało już być malutkim bobaskiem, zmienia się, mężnieje. A może rośnie i przybiera na wadze zbyt wolno? Zobacz,
od czego zależy jego waga i wzrost.
- Małgorzata Zduńska
Wzrost i waga rocznego dziecka to temat, który wywołuje niemal tyle samo emocji co waga niemowlaka. Zastanawiasz się, dlaczego dzieci w tym samym wieku mogą być od siebie sporo niższe albo wyższe? I czy to normalne, że różnice we wzroście ujawniają się już na tak wczesnym etapie życia? Otóż tak. Wzrost, podobnie jak temperament dziecka i jego apetyt, jest zapisany w genach. Ale to tylko jedna strona medalu. Nie bez znaczenia jest również aktywność dziecka, sen, dieta, stan zdrowia, a także zanieczyszczenie środowiska.
Wzrost noworodka: duże dziecko, wysoki dorosły?
Jeśli twoje dziecko po porodzie było duże, prawdopodobnie będzie w przyszłości wysokie, zwłaszcza jeśli ma wysokich rodziców i dziadków. Trudno jednak na podstawie samej wagi i wzrostu noworodka snuć prognozy, jak duże będzie dziecko w przyszłości.
Zmiany wagi i wzrostu dziecka
Wzrost, waga i proporcje ciała dziecka najbardziej zmieniają się w okresie od urodzenia do skończenia przez dziecko 3 lat. Ale w 2. roku życia zmiany następują wolniej niż w 1. – w ciągu 12 miesięcy dzieci przybierają na wadze około 2 kg i rosną około 12 cm. Dla porównania w 1. roku życia te wartości zwiększają się o 7,5 kg i 25 cm. Warto pamiętać, że są to średnie, przybliżone dane, a najważniejsze jest, by dziecko mieściło się w normach dla swojego wieku i płci.
Chłopcy są więksi?
Mali mężczyźni często rodzą się więksi od dziewczynek i najczęściej pozostają tacy przez całe wczesne dzieciństwo. Roczny chłopiec jest przeciętnie o 2 centymetry wyższy od swojej rówieśniczki. Sytuacja zmienia się dopiero około 11. roku życia. Dziewczynki jako pierwsze wchodzą w wiek dojrzewania i przez kilka lat są wyższe od kolegów. Zdarza się też, że drobni chłopcy po wejściu w wiek nastoletni zaczynają gwałtownie rosnąć.
Kiedy powstaje hormon wzrostu?
Wytwarzany jest przez całą dobę, ale najwięcej między godziną 22.00 a 24.00. Jeśli dziecko ma problemy z zasypianiem, śpi za krótko, budzi się co chwilę (np. z powodu stresu czy hałasu), to wydzielanie hormonu wzrostu może być zahamowane.
Zobacz także
Jak często mierzyć i ważyć dziecko?
Nie ma sensu robić tego często, chyba że dziecko chorowało albo jest wcześniakiem. Dla upewnienia się, czy dobrze rośnie i przybiera na wadze, wystarczą okresowe kontrole u pediatry i ocena rozwoju podczas bilansów.
Zobacz, jak przebiega bilans rocznego dziecka:
Od czego zależy tempo wzrostu dziecka?
Od wielu czynników – genów, diety, trybu życia. Dziecko drobnych rodziców może być o głowę niższe od rówieśnika, którego tata ma dwa metry. Rodzeństwo też może się różnić, jeśli np. chłopiec jest ruchliwym niejadkiem, a dziewczynka ma duży apetyt. Indywidualne tempo wzrostu dziecka (zgodne ze średnią wzrostu rodziców) kształtuje się między 3. a 4. rokiem życia.
Jak ocenić, czy dziecko dobrze rośnie?
Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl
Siatki centylowe rozwoju dziecka Czytaj więcej
Pomagają w tym np. siatki centylowe, które można znaleźć na końcu książeczki zdrowia dziecka. Korzystają z nich lekarze, gdy mierzą i ważą dziecko podczas okresowych bilansów zdrowia. Na osi poziomej podany jest wiek (w miesiącach lub latach), a na pionowej waga lub wzrost. Miejsce przecięcia obu wartości wskazuje, na jakim centylu jest dziecko. Gdy nanosisz na siatkę wyniki kolejnych pomiarów i łączysz je linią, możesz obserwować, jak rozwija się dziecko. Z siatek centylowych dowiesz się też, jak dziecko wypada na tle rówieśników, np. waga na 50 centylu wskazuje na wynik średni.
Czy skokowe zmiany są dobre?
Ważne jest, żeby waga i wzrost, mimo okresowych wahnięć, przyrastały regularnie. Nie powinnaś się niepokoić o rozwój dziecka, jeśli w miarę upływu czasu podczas kolejnego mierzenia i ważenia wyniki twojej pociechy pozostają na tym samym lub sąsiednim centylu.
Czy martwić się, jeśli dziecko jest na niższych centylach?
Zarówno drobne i szczupłe dzieci (wyniki na 10 centylu), jak i bardzo duże (90 centyl) rozwijają się prawidłowo. W tym wypadku ważne jest również, czy jest to rozwój harmonijny, czyli wyniki stale utrzymują się na tym samym centylu.
Konsultacja: prof. dr n. med. Kamil Hozyasz, pediatra
Zobacz też: