Reklama

Metody wychowania dziecka wprowadzone przez włoską pedagog Marię Montessori niezmiennie cieszą się zainteresowaniem i uznaniem rodziców. W Polsce działają zarówno żłobki, przedszkola, jak i szkoły pracujące według zasad Montessori. Jeżeli zastanawiasz się nad wyborem takiej placówki dla dziecka, zanim podejmiesz decyzję, sprawdź, na czym polega wychowanie dziecka według zasad pedagogiki Montessori. Oto jej najważniejsze założenia.

Reklama

Pedagogika Montessori:

Dziecko rozwija się w swoim tempie – uszanuj to

Maria Montessori uważała, że w wychowaniu dziecka najważniejsze jest podążanie za dzieckiem i wspieranie tych jego umiejętności, które w sposób naturalny wykazuje.

Chodzi o to, że każde dziecko rozwija się w swoim tempie i nie można w związku z tym stosować wobec maluchów jednej miary. Jedno dziecko szybciej nauczy się samodzielnie ubierać, drugie z kolei wcześniej opanuje naukę jazdy rowerem, a jeszcze inne w tym czasie nauczy się czytać lub liczyć. Trzeba pozwolić dziecku na rozwijanie się w według jego własnych możliwości. W sposób swobodny i indywidualny.

Jeżeli uszanujemy odrębność dziecka, damy mu swobodny wybór, to maluch będzie uczył się sam z siebie. Nie można mu niczego narzucać. Dzięki temu dziecko rozwija się najbardziej harmonijnie.

Dziecko ma wolność wyboru

W wychowaniu Montessori zostawia się dziecku dużo swobody w wyborze czasu, miejsca, jak i rodzaju aktywności. Także od malucha zależy, jak dużo czasu poświęci danej zabawie i czy będzie pracowało samo, czy w grupie. Takie metody stosowane są np. w przedszkolach Montessori.

Wspieranie samodzielności dziecka

To bardzo ważna zasada wychowania Montessori, aby dziecko od najmłodszych lat uczyło się samodzielności, a nie wyręczania przez dorosłych. Aby mu to ułatwić, zabawki i wszelkie przedmioty używane przez malucha powinny być umieszczone w taki sposób, aby mógł bez problemu sam po nie sięgnąć.

Samodzielność dziecka przejawia się także w umiejętności posprzątania po sobie i w pomocy w codziennych czynnościach. Stąd w pedagogice Montessori dzieci od małego są uczone pomocy w przygotowywaniu posiłków, nakrywaniu do stołu i zmywaniu naczyń.

Nauka odpowiedzialności i empatii

Opiekowanie się zwierzątkiem to jedna ze wspaniałych metod Montessori nauki odpowiedzialności i empatii. W palcówkach Montessori dzieci mają zwierzątko, np. rybki, żółwia, chomika, a nawet psa. Jest także kącik zieleni lub ogródek, w których uczą się pielęgnowania roślin.

Pedagogika Montessori ma już ponad 100 lat. Jej nazwa pochodzi od nazwiska dr Marii Montessori (1870-1952), jednej z pierwszych kobiet lekarzy we Włoszech, będącej z wykształcenia także antropologiem i pedagogiem. Założyła ona w jednej z biedniejszych dzielnic Rzymu szkołę otwartą dla wszystkich dzieci, w tym niepełnosprawnych, do której mogły uczęszczać niezależnie od statusu majątkowego. Montessori stworzyła program edukacyjny bardzo odbiegający od tradycyjnego systemy wychowania i kształcenia dzieci kładący nacisk na jego swobodny rozwój.

Zabawka jest prosta i tylko w jednym egzemplarzu

Zgodnie z zasadami Montessori dzieci nie mają do zabawy klasycznych zabawek w postaci lalek, samochodzików lub pluszaków, lecz specjalnie dla nich przygotowane materiały rozwojowe oraz przedmioty użytku codziennego (mają proste, klasyczne kształty, wysoką jakość wykonania, najlepiej z naturalnych materiałów). Każdy z nich jest tylko w jednym egzemplarzu. Ich celem jest:

  • pobudzenie w dziecku ciekawości świata,
  • rozwój zmysłów dziecka,
  • kreatywnego myślenia,
  • ćwiczenie motoryki.

Jeżeli dziecko będzie chciało na przykład pobawić się drewnianą układanką, którą bawi się w tym czasie już drugi maluch, to będzie miało dwa wyjścia, albo zapytać się, czy może się przyłączyć do zabawy, albo poczekać na swoją kolej.

Dbałość o porządek

Kiedy dziecko przestanie się bawić przedmiotem, odkłada go na miejsce, dokładnie tam skąd je wzięło. Chodzi o wytworzenie w dziecku postępowania według zasady: porządek w otoczeniu to porządek w sercu.

Starsi bawią się z młodszymi w grupie

W metodzie Montessori kładzie się nacisk na kontakt ze sobą dzieci w różnym wieku. Dlatego tworzy się grupy mieszane, niejednolite wiekowo. Maluchy mają okazję uczyć się poprzez naśladowanie i obserwowanie starszych dzieci, zaś „starszaki" poznają takie wartości jak troska o młodszego i słabszego, pomoc, współdziałanie i odpowiedzialność.

Praca w ciszy

Dzieci bawią się i pracują w ciszy, tak aby od małego dziecko uczyły się funkcjonowania w ciszy i spokoju.

Przykazania Montessori

Maria Montessori pozostawiła po sobie 14 bezcennych wskazówek, jak należy traktować dziecko. Oto one:

1. Dzieci chłoną wiedzę z otoczenia.

2. Krytykowane dzieci łatwiej i częściej oceniają innych.

3. Chwalone dziecko nauczy się doceniania innych.

4. Okazując dziecku wrogość, uczysz je walczyć.

5. Będąc uczciwym wobec dziecka, ono też będzie uczciwe wobec ciebie.

6. Dziecko wyśmiewane stanie się osobą nieśmiałą.

7. Dziecko wychowane w poczuciu bezpieczeństwa uczy się ufać innym.

8. Oczerniając dziecko, rozwijasz w nim poczucie winy.

9. Akceptując pomysły dziecka, uczysz je żyć w zgodzie ze sobą.

10. Będąc przychylnym dziecku, uczysz je cierpliwości.

11. Wspierając dziecko, powodujesz, że nabiera ono pewności siebie.

12. Dziecko, żyjąc w przyjaznym środowisku, czuje się potrzebne i uczy się znajdować miłość.

13. Nigdy nie mów źle o swoim dziecku, nieważne czy jest blisko, czy daleko.

14. Zawsze szanuj swoje dziecko, nawet jeśli popełnia błędy. Naprawi je teraz lub później.

Stosowanie zasad Montessori w domu

Przykazania pedagogiki Montessori stosowane w żłobkach i przedszkolach są na tyle uniwersalne i wspaniale wpływają na rozwój dziecka, że można i warto je wykorzystywać w domu, w codziennym wychowywaniu dziecka.

Oto zasady wychowania Montessori warte stosowania w domu:

  • obserwuj dziecko i jego potrzeby – staraj się zaspokajać potrzeby poznawcze dziecka, jeżeli na przykład maluch interesuje się zamkiem przy drzwiach, warto sprawić mu tablicę manipulacyjną, która zaspokoi ciekawość malucha, a jednocześnie wspaniale rozwinie sprawność jego rączek,
  • dawaj dziecku możliwość wyboru, czym chce się zajmować lub bawić,
  • wspieraj samodzielność – zabawki i przedmioty, którymi bawi się dziecko, powinny być w zasięgu jego rączek,
  • zapewnij dziecku zabawki rozwijające zmysły, koncentrację, samodzielną pracę,
  • zachęcaj malucha do pomocy w życiu codziennym – dziecko może myć swój talerzyk i kubek, pomagać w podlewaniu roślin, w przygotowywaniu posiłków.

Książki o metodzie Montessori

Rodzice zainteresowani zasadami Montessori mogą znaleźć wiele publikacji z fachową wiedzą na temat metody i szereg praktycznych porad, jak stosować ją w codziennym wychowywaniu dziecka.

Przede wszystkim warto sięgnąć po książki Marii Montessori, w których opisała filozofię swojej metody wychowywania dzieci.

Najbardziej znane z nich to:

  • „Sekret dzieciństwa" – Montessori opisuje w niej istotę bycia dzieckiem i tego, jak bardzo jego świat różni się od świata dorosłych,
  • „Domy dziecięce" – zawiera opis metody, jak wyglądała praca przedszkoli prowadzonych przez Marię Montessori,
  • „Odkrycie dziecka" – są w niej m.in. praktyczne wskazówki, jak organizować dziecku otoczenie, w jaki sposób wybierać mu materiały i pomoce.

Wśród innych pozycji propagujących idee Montessori warto wymienić także takie tytuły jak: „Radosne dziecko" Susan Mayclin Stephenson, „Metoda Montessori – naucz mnie robić to samodzielnie" Charlotte Poussin lub „Zrozumieć Montessori" Małgorzaty Mikszy.

Dla rodziców chcących w sposób aktywny skorzystać z bogactwo metod Marii Montessori polecamy książki z propozycjami konkretnych prac z dzieckiem: „100 pomysłów jak odkrywać świat" Ève Herrmann lub „Metoda Montessori do trzeciego roku życia" Charlotte Poussin.

Źródło: thechildrensmontessori.com, mojemontessori.com

Zobacz także:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama