Dojrzewanie, inaczej zwane pokwitaniem, wiąże się z bardzo dużymi zmianami hormonalnymi w organizmie młodego człowieka. U dziewczynek przebiegają one nieco łagodniej niż u chłopców. Na zmiany te reaguje ciało, w tym mózg, który zaczyna pracować nieco inaczej niż dotychczas. Dojrzewanie to długi proces: dojrzewanie fizyczne dziewczynek trwa kilka lat, dojrzewanie emocjonalne – nawet ponad 10.
Spis treści:
Dojrzewanie u dziewczynek prowadzi do dojrzałości płciowej, emocjonalnej i społecznej. W sferze fizycznej jego skutkiem jest osiągnięcie przez dziewczynkę docelowych rozmiarów i proporcji ciała, a także dojrzałość narządów i układów, w tym układu płciowego.
Dojrzewanie płciowe dziewczynek to proces, który trwa kilka lat. W tym czasie dziewczynka przeistacza się pod względem fizycznym w kobietę:
Dojrzewanie zaczyna się, gdy organizm zaczyna produkować hormony płciowe, które wpływają na układ podwzgórze-przysadka mózgowa. U dziewczynek wzrasta stężenie estrogenów, a także, ale w niewielkiej ilości, testosteronu i dehydroepiandrosteronu (DHEA).
Początek procesu dojrzewania przypada na okres między 8 a 13 rokiem życia dziewczynki. Fizyczne dojrzewanie, czy moment osiągnięcia dojrzałości płciowej kończy się najczęściej do 16 roku życia, ale najczęściej przypada na okres między 12 a 14 rokiem życia. Jednak dojrzałość emocjonalna wykształca się znacznie później, bo dopiero ok. 20 roku życia dziewczynki.
Wyraźnym objawem, że dziewczynka zaczyna dojrzewać jest tzw. skok pokwitaniowy. Polega on na gwałtownym wzroście wysokości i masy ciała i na ogół przypada między 8 a 13 rokiem życia. Kolejną zmianą jest początek rozwoju piersi – zaczynają one rosnąć między 9 a 14 rokiem życia. W tym samym czasie pojawia się owłosienie łonowe i pod pachami.
Objawem dojrzewania dziewczynek jest też zaokrąglenie się bioder – stają się wyraźnie szersze od talii. Pierwsza miesiączka pojawia się zwykle ok. 2,5 roku od rozpoczęcia się okresu dojrzewania i zwykle sygnalizuje zakończenie procesu wzrostu.
Innymi objawami dojrzewania są:
W całym procesie dojrzewania dziewcząt wyróżnia się fazy zwane też etapami. Na ogół występują w konkretnej kolejności, ale częściowo przebiegają równolegle i nakładają się na siebie. Poniżej najczęściej występująca kolejność faz dojrzewania dziewcząt.
Do oceny dojrzewania służy tzw. skala Tannera, która pozwala ocenić, czy dojrzewanie przebiega prawidłowo i na jakim jego etapie jest dziewczynka.
Wyróżnia się dwa rodzaje zaburzeń dojrzewania u dziewczynek: dojrzewanie przedwczesne oraz dojrzewanie opóźnione.
Przedwczesne dojrzewanie płciowe dziewczynek. O przedwczesnym dojrzewaniu mówi się wtedy, gdy przed 8 rokiem życia u dziewczynki: pojawią się tzw. wtórne cechy płciowe, np. zaczną rosnąć piersi.
Objawami przedwczesnego dojrzewania płciowego są także zaburzone proporcje ciała, przedwczesne dojrzewanie kośćca oraz niski wzrost ostateczny.
Przyczynami przedwczesnego dojrzewania może być zbyt wczesne pobudzenie wydzielania hormonów płciowych wywołane przez wady wrodzone, wodogłowie, guza mózgu, nieprawidłowości w działaniu układu nerwowego. Najczęściej jednak u dziewczynek występuje tzw. idiopatyczna postać przedwczesnego dojrzewania, co oznacza, że przyczyny pozostają nieznane.
Opóźnione dojrzewanie dziewczynek. Diagnozuje się je wtedy, gdy do 14 roku życia nie wystąpią pierwsze objawy dojrzewania. Do przyczyn tego zaburzenia zalicza się:
Zobacz także:
Ile trwa okres – na to pytanie nie ma jednej odpowiedzi. Okres trwa zwykle kilka dni, ale zależy to od różnych czynników i może się zmieniać na przestrzeni lat. Inaczej wygląda pierwszy okres u dziewczynki, a inaczej u dorosłej kobiety, np. po założeniu spirali czy podczas stosowania innej antykoncepcji. Wyjaśniamy, jak długo może trwać okres i jak go odróżnić od krwawienia. Ile trwa okres? Okres to potoczne określenie krwawienia miesiączkowego, które występuje w cyklu miesiączkowym kobiety dojrzałej płciowo. Okres, czyli miesiączka (lub menstruacja), to pierwsza faza całego cyklu, podczas której następuje złuszczanie błony śluzowej macicy i oczyszczenie dróg rodnych kobiety, jeśli nie doszło do zapłodnienia. Okres trwa zazwyczaj od 3 do 8 dni (średnio 5 dni). Jego długość zależy od indywidualnych czynników, w tym od wieku kobiety. W czasie jednego okresu intensywność krwawienia jest różna: na początku okres jest bardziej obfity, bo przez pierwsze 2-3 dni jego trwania zostaje wydalona większość wydzieliny (krwi i resztek śluzu). Pozostałe dni zaś to jedynie lekkie krwawienie bądź plamienie. W sumie podczas jednego okresu kobieta traci od 35 do nawet 150 ml krwi. Ile trwa pierwszy okres? Pierwsza miesiączka pojawia się zwykle ok. 11-12. roku życia i na początku jest mniej obfita. U dziewczynki i nastolatki okres może więc być nieco krótszy niż u dorosłej kobiety, nie powinien jednak trwać krócej niż 3 dni. Ile najdłużej trwa okres? Przyjmuje się, że okres powinien trwać nie dłużej niż 7-8 dni i wiązać się z utratą nie więcej niż ok. 80 ml krwi. O ile czas trwania okresu u każdej kobiety może się różnić i małe wahania od 3 do 8 dni nie powinny budzić niepokoju, o tyle zbyt długie (lub zbyt krótkie) krwawienie bywa objawem zaburzeń i chorób. Jeśli krwawienie menstruacyjne się przedłuża albo pojawia się między...
Śluz przed okresem to szerokie pojęcie. Dotyczy śluzu na przestrzeni całego cyklu, jak i śluzu wydzielanego po owulacji, bezpośrednio przed okresem. Wygląd śluzu może sugerować ciążę. Nie jest to jednak jednoznaczny sygnał, że doszło do zapłodnienia. Konsystencja i właściwości śluzu zmieniają się, aby chronić drogi rodne przed zakażeniem, a także by ułatwić plemnikom dotarcie do komórki jajowej. Śluz szyjkowy w trakcie cyklu miesiączkowego zmienia się pod wpływem działania hormonów (estrogenu i progesteronu). Estrogen jest wytwarzany przed owulacją. Im wyższy poziom estrogenu, tym śluz szyjkowy staje się bardziej płynny, bardziej przezroczysty i sprężysty . Jego pH jest zasadowe, korzystne dla plemników. To tak zwany śluz płodny . Progesteron jest wytwarzany po owulacji przez tzw. ciałko żółte. Im więcej progesteronu, tym śluz szyjkowy jest bardziej lepki i suchy . Dzięki temu lepiej chroni przed patogenami. Jego pH staje się kwasowe. Śluz przed okresem Śluz przed okresem chroni szyjkę macicy przed uszkodzeniami. Warto jednak wiedzieć, że śluz jest wydzielany z pochwy nie tylko przed okresem. Produkują go gruczoły szyjki macicy. Wydzielina ta pełni wiele innych funkcji – może ułatwić zajście w ciążę oraz być jedną z barier, które utrudniają wędrówkę plemnikom lub inwazję bakterii i wirusów. Jest to uzależnione od fazy cyklu miesiączkowego, a co za tym idzie – od stężenia estrogenu oraz progesteronu. Ze względu na swój kolor, śluz często bywa uznawany za upławy lub objaw infekcji. Barwa wydzieliny w dużej mierze zależy od stężenia hormonów płciowych, więc nie należy zbyt szybko utożsamiać jej z infekcją. W przypadku choroby pojawiają się również inne objawy, takie jak swędzenie pochwy, zaczerwienienie oraz przykry zapach w miejscach intymnych. Jeśli podejrzewasz u siebie infekcję,...
