Dojrzewanie u chłopców: etapy, objawy, kiedy kończy się okres dojrzewania?
Dojrzewanie u chłopców trwa nawet kilka lat. Niektóre objawy dojrzewania łatwo dostrzec, bo wszystkie etapy mają swoje charakterystyczne cechy. Każdy rodzic chłopca powinien wiedzieć, kiedy się zaczyna i kiedy się kończy okres dojrzewania. Jak dojrzewają chłopcy, na jakie problemy się przygotować i jak pomóc synowi przejść przez ten czas – wyjaśniamy.
Dojrzewanie u chłopców to wieloetapowy proces, który trwa latami. W tym czasie kształtują się indywidualne cechy biologiczne i psychiczne młodego człowieka. Na końcu okresu dojrzewania, pod wpływem zmian hormonalnych i somatycznych, chłopiec osiąga dojrzałość płciową.
Warto, aby rodzice synów dokładnie poznali etapy i objawy dojrzewania u chłopców, by lepiej przygotować się na ewentualne problemy.
Kiedy zaczyna się i kończy dojrzewanie u chłopców?
Dojrzewanie płciowe u chłopców zaczyna się zwykle ok. 12-13 roku życia, choć może się też rozpocząć, gdy dziecko ma ok. 9 lat (dojrzewanie przedwczesne) lub ok. 14 lat (dojrzewanie opóźnione). Wiek, w którym zaczyna się i kończy dojrzewanie chłopca, zależy od wielu czynników – głównie genetycznych i środowiskowych.
Okres dojrzewania u chłopców kończy się najczęściej po 4-5 latach, czyli ok. 17-18 roku życia.
Warto wiedzieć: choć dojrzewanie u chłopców trwa kilka lat, to okres najszybszego wzrastania przypada zwykle na ok. 14. rok życia.
Zobacz także
Etapy dojrzewania u chłopców
Aby zrozumieć, jak dojrzewają chłopcy, trzeba poznać kolejne etapy tego procesu. Rozwój obejmuje zarówno dojrzewanie biologiczne, jak i psychiczne, i emocjonalne. W tym czasie następuje wzrost wydzielania różnych hormonów, m.in. testosteronu i hormonu wzrostu (somatotropiny, inna nazwa to skrót GH z ang. growth hormone).
Etap zwiastunów pokwitania (ok. 12 lat). Następują zmiany w obrębie narządów płciowych, powiększają się jądra, pojawiają się pierwsze włosy łonowe u podstawy prącia.
Etap przedpokwitaniowy (ok. 12-13 lat). Narządy płciowe wciąż się powiększają, następuje wzrost długości i grubości prącia. Pojawia się gęste owłosienie u podstawy prącia.
Etap pokwitania właściwego (ok. 14 lat). Chłopiec intensywnie rośnie (to tzw. skok wzrostowy), owłosienie rozszerza się na całą okolicę łonową, włosy rosną też pod pachami i na twarzy. Może zacząć dokuczać trądzik, pojawia się zainteresowanie płcią przeciwną i nocne polucje.
Etap młodzieńczy (ok. 15 lat). Owłosienie łonowe gęstnieje i ciemnieje. Chłopiec ma już męską budowę ciała i męskie rysy twarzy, przechodzi mutację głosu. Wyraźnie widoczne jest też jabłko Adama, czyli powiększona chrząstka tarczowata krtani.
Zobacz też: Kalkulator wzrostu dziecka – sprawdź, jak duże będzie twoje dziecko
Najczęstsze objawy dojrzewania u chłopców:
- powiększenie jąder i prącia, wydłużenie i zmiana pigmentacji skóry moszny;
- gęstniejące owłosienie okolicy łonowej, owłosienie pod pachami i na twarzy (męski zarost);
- łojotok i trądzik;
- mutacja głosu;
- nocne polucje;
- zmiana sylwetki, zaznaczenie barków i gorsetu mięśniowego tułowia, odpowiedni rozkład tkanki tłuszczowej;
- wahania nastroju.
Problemy w okresie dojrzewania u chłopców
Dojrzewanie chłopców odbywa się głównie pod wpływem testosteronu, który oddziałuje m.in. na stan emocjonalny dziecka. Nadmiar testosteronu może przyczynić się do problemów z zachowaniem, np.:
- agresji i siłowego rozwiązywania trudności;
- zachowań dewiacyjnych, autodestrukcyjnych.
Inne problemy w okresie dojrzewania:
- brak zrozumienia zmian zachodzących w ciele i obniżona samoocena;
- stany depresyjne;
- nadmierne napięcie seksualne (rodzice powinni przy tym pamiętać, że masturbacja u dzieci jest zjawiskiem normalnym);
- silna potrzeba niezależności i konflikty z rodzicami;
- rozdźwięk pomiędzy szybkim rozwojem i dojrzewaniem biologicznym a nieco wolniejszym dojrzewaniem emocjonalnym (inaczej niż u dziewczynek).
W okresie dojrzewania chłopiec może mieć skłonność do zachowań ryzykownych, mieć potrzebę eksperymentowania, np. z używkami. To do rodziców należy wówczas zadanie mądrego wspierania dziecka, by bezpiecznie przeprowadzić je przez ten trudny okres.
Zobacz też: