Antybiotyk a szczepienie u dziecka – czy antybiotyki osłabiają skuteczność szczepionek?
Do tej pory nie uznawano antybiotykoterapii za czynnik osłabiający skuteczność szczepień. Nowe doniesienia wyraźnie pokazują jednak, że antybiotyki i szczepienie dziecka nie idą ze sobą w parze. Sprawdź, dlaczego.
W pierwszym i drugim roku życia, zgodnie z kalendarzem szczepień 2023, dziecko powinno przyjąć wiele szczepionek obowiązkowych. Aby podać szczepionkę, lekarz musi najpierw zakwalifikować dziecko do szczepienia. Z tego względu konieczna jest wcześniejsza wizyta u pediatry, który sprawdza stan zdrowia dziecka i wydaje zgodę na szczepienie. Jeśli dziecko ma infekcję wymagającą leczenia antybiotykiem, lekarz odracza szczepienie do czasu wyzdrowienia dziecka. Niestety okazuje się, że osłabienie dziecka po antybiotyku może niekorzystnie wpływać na skuteczność podawanych później szczepionek.
Antybiotyki a szczepienie dziecka
Antybiotyki przyjmowane bezpośrednio przed szczepieniem zmniejszają skuteczność szczepionek. W dodatku, im więcej cykli leczenia antybiotykami przeszło dziecko, tym bardziej spada skuteczność szczepień wykonywanych po wyzdrowieniu. Lekarze zastanawiają się nawet, czy antybiotyki nie są powodem wzrostu notowanych w ostatnich latach przypadków krztuśca u dzieci.
W czasopiśmie naukowym „Pediatrics” opublikowano wyniki badań wykonanych pod kierunkiem prof. Michaela Pichichero z Rochester General Hospital Research Institute w Nowym Jorku. Przebadano próbki krwi pobrane od 560 dzieci w wieku 0-2 lata. W badanej grupie 342 maluchy w przeszłości przeszły łącznie 1700 kuracji antybiotykami, pozostałe 218 dzieci nigdy wcześniej nie otrzymywały antybiotyku.
W obu grupach dzieci zmierzono poziom przeciwciał przeciwko błonicy, krztuścowi i tężcowi (DTaP), polio (IPV), Haemophilus influenzae typu b (Hib) i pneumokokom (PCV). Wyniki obu grup porównano. Okazało się, że każdy cykl antybiotykoterapii obniża o 5-11 proc. stężenie przeciwciał we krwi dziecka. W drugim roku życia, po podaniu szczepienia przypominającego, spadek ten wynosi jeszcze więcej – od 12 do 21 proc.
Nie wszystkie antybiotyki wpływają tak samo na szczepienie
Gdy naukowcy przyjrzeli się rodzajom antybiotyków, jakie podawano dzieciom, okazało się, że największy spadek odporności poszczepiennej powodują antybiotyki o szerokim spektrum działania, np. cefalosporyny, amoksycylina z dodatkiem kwasu klawulonowego. Antybiotyki celowane, np. penicylina, znacznie mniej zaburzają odporność po szczepieniu .
Co ciekawe, uzyskano też inne ważne informacje. Okazało się, że im dłuższe leczenie antybiotykami, tym większy spadek poziomu przeciwciał po szczepieniu. Antybiotykoterapia trwająca 10 dni wywołuje większy spadek poziomu przeciwciał niż terapia antybiotykiem trwająca 5 dni. Po pięciodniowym podawaniu dziecku antybiotyków w zasadzie nie następował spadek przeciwciał.
Antybiotyki a spadek odporności po szczepieniu – przyczyny
„Myśmy wprawdzie od dawna wiedzieli, że antybiotyki mogą powodować dysfunkcje flory jelitowej, były znane skutki długofalowe, populacyjne antybiotyków – np. te, że osoby je przyjmujące są bardziej narażone na alergie, astmę, choroby cywilizacyjne etc. Natomiast to proste badanie wykazało, że skuteczność popularnych szczepionek, które wykonuje się dzieciom w pierwszym i drugim roku życia była osłabiona u tych, które otrzymały kuracje antybiotykowe” – powiedział dr Wojciech Feleszko, pediatra, pulmonolog immunolog z WUM.
Okazuje się, że niszczący wpływ antybiotyków na korzystne bakterie jelitowe u dzieci może mieć związek z osłabioną reakcją organizmu dziecka na podanie szczepionek.
„Dzisiaj jesteśmy świadomi tego, że ten aktywny metabolizm, te mikroorganizmy, bakterie, które nam towarzyszą, jak poważny efekt ogólnoustrojowy one wywierają – skomentował dr Wojciech Feleszko.
Źródło: pulsmedycyny.pl, Antibiotic Use and Vaccine Antibody Levels
Zobacz też: