Co jeść, by nie chorować? 9 sposobów na wzmocnienie odporności
Już za moment jesień rozgości się na dobre. A to pora roku, która sprzyja przeziębieniom i różnym innym infekcjom. Można się przed nimi bronić, odpowiednio komponując jadłospis.
- Joanna Kieniewicz-Górska
Dieta sprzyjająca odporności? Tak! I to dla całej rodziny: dziecka, ciebie, zwłaszcza jeśli jesteś w ciąży, męża. Przewód pokarmowy to ważna część układu odpornościowego, który nie tylko chroni przed chorobami, ale jest naszym wewnętrznym lekarzem (kieruje procesem samoleczenia). Dieta to dobra broń przeciw chorobom. Co zatem jeść?
1. Przyrządź pasztet z soczewicy
Soczewica zawiera saponiny wspomagające układ odpornościowy. Jest źródłem białka roślinnego, składników mineralnych i witamin: A, B1, B2.
Nasza rada. Zrób pasztet bez pieczenia: filiżankę soczewicy namocz i ugotuj do miękkości. Dodaj trzy łyżki zmielonych włoskich orzechów, łyżkę soku z cytryny, łyżeczkę łagodnej musztardy oraz łyżkę oleju. Zmiksuj, wymieszaj z łyżką posiekanej zielonej pietruszki i odrobiną soli kamiennej. Pasztet jest świetny do smarowania kanapek i grzanek.
Od kiedy? Od 3. roku.
2. Podawaj sok ze świeżej marchwi
Marchewka to bogate źródło prowitaminy A, która m.in. zwiększa odporność na infekcje. Zawiera też witaminy: C, D, E, K i składniki mineralne: potas, wapń, mangan, żelazo. Sok marchwiowy wpływa korzystnie na trawienie, a niejadkom poprawia apetyt.
Nasza rada. Marchewkę na sok domowej roboty kupuj w sklepach ekologicznych lub na bazarze u uczciwego sprzedawcy. To ważne, bo w korzeniu marchwi mogą gromadzić się pozostałości nawozów sztucznych. Wybieraj warzywa nieduże, o zaokrąglonych końcach i intensywnie pomarańczowe. Do soku dodaj kilka kropli oliwy.
Od kiedy? Niemowlętom lepiej podawaj gotowy sok (od 5. miesiąca). Starszym dzieciom pół szklanki świeżego soku trzy razy w tygodniu.
Zobacz też: 6 sposobów, jak uprzyjemnić dziecku posiłki
3. Dodawaj miód do potraw i napojów
Miód ma działanie wzmacniające, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i oczyszczające. Stymuluje produkcję czerwonych krwinek i hemoglobiny.
Nasza rada. Najlepiej dodawać go do ciepłej (nie gorącej) wody z cytryną. Wystarczy łyżeczka na pół szklanki.
Od kiedy? Od 3. roku życia.
4. Gotuj potrawy z kaszy jaglanej
Kasza jaglana to królowa wszystkich kasz. Obfituje w witaminy z grupy B, lecytynę, wapń, potas, żelazo, tryptofan (cenny aminokwas). Kleik z kaszy jaglanej wzmacnia organizm i pomaga w leczeniu przeziębienia.
Nasza rada. Zrób kaszę na słodko: do litra wrzącej wody wsyp szczyptę soli kamiennej i szklankę kaszy jaglanej. Gotuj do miękkości. Pod koniec dodaj po łyżce rodzynek, drobno pokrojonych daktyli i suszonych moreli. Kaszę ugotowaną na słono podawaj z jogurtem naturalnym.
Od kiedy? Od 2. roku, kleik już od 5. miesiąca.
5. Podawaj kolorowe warzywa i owoce
Warzywa i owoce oprócz witamin i mikroelementów zawierają substancje biologicznie czynne, które chronią przed chorobami, oraz tzw. biokatalizatory usprawniające ciała odpornościowe. Dlatego często podawaj:
- zupy wielowarzywne – także bez wywarów mięsnych;
- soki owocowe z miąższem – np. jabłkowy z kiwi, pomarańczowy z gruszką;
- surówki i sałatki – ze świeżych warzyw i owoców.
Nasza rada. Żeby poprawić smak zupy, dodaj łyżeczkę masła, oleju. Sałatki doprawiaj oliwą, cytryną, jogurtem.
Dla kogo? Zupa jarzynowa i soki od 5. miesiąca, surówki i sałatki po 18. miesiącu.
Zobacz też: Jak poprawić odporność? 6 najlepszych źródeł witaminy C
[CMS_PAGE_BREAK]
6. Nie zapominaj o czosnku, cebuli, kwaszonych ogórkach i kapuście
Te produkty doskonale wpływają na odporność. Kiszonki zawierają witaminę C, kwas mlekowy, który zapewnia korzystny zestaw bakterii w przewodzie pokarmowym. A czosnek i cebula, oprócz witaminy C, fitoncydy – naturalne antybiotyki.
Nasza rada. Kwaszonki muszą mieć przyjemny zapach, nie mogą pachnieć zgnilizną. Dla dzieci wybieraj słodką cebulę, a czosnek mieszaj z oliwą i sokiem z cytryny.
Od kiedy? Tarty kwaszony ogórek powyżej 18. miesiąca, kapusta, odrobina czosnku i cebuli od 3. roku życia.
7. Proponuj jogurt, kefir, mleko acidofilne lub kwaśne
Dobre bakterie w mlecznych napojach fermentowanych bronią przed bakteriami i wirusami. Wytwarzają też niektóre witaminy z grupy B oraz witaminę K.
Nasza rada. Wybieraj jogurty naturalne, bez dodatków smakowych. Jeśli dziecko nie lubi kwaskowatego smaku jogurtu, podawaj go ze słodkimi owocami, np. bananem.
Od kiedy? Od 11. miesiąca.
Zobacz też: Co podać dziecku zamiast mleka? 10 sprawdzonych pomysłów
8. Wykorzystuj przecier z żurawin
Żurawina jest źródłem witaminy C i beta-karotenu, zawiera substancje działające przeciwgorączkowe i przeciwbakteryjne.
Nasza rada. Przecier z żurawin dodawaj do kisielu (po ugotowaniu), pieczonego jabłka, napojów.
Od kiedy? Od 10. miesiąca.
9. Podawaj produkty bogate w witaminy i składniki mineralne
Niektóre witaminy i mikroelementy są szczególnie pomocne w pobudzaniu naturalnej odporności. Oto najważniejsze z nich:
- Witamina C – sprawia, że rośnie aktywność białych krwinek i produkcja interferonu (hamującego rozwój wirusów). Jest w natce pietruszki, czarnych porzeczkach, cytrusach, kiwi, żurawinach, papryce.
- Beta-karoten (prowitamina A) – wzmacnia błony śluzowe, np. gardła, nosa. Jest w marchwi, dyni, sałacie, pomidorach, brokułach, szpinaku, morelach, pomarańczach.
- Selen – wspomaga układ odpornościowy. Jest w pszenicy, brązowym ryżu, owsie, pestkach dyni, chudym mięsie.
- Żelazo – konieczne do produkcji hemoglobiny, wspomaga leczenie anemii. Jest w mięsie, żółtku jaja, wątróbce oraz
- w brokułach, fasoli, grochu, szpinaku, płatkach owsianych.
- Cynk – niezbędny do produkcji przeciwciał. Jest w jogurcie, rybach, szpinaku, mące pełnoziarnistej, płatkach owsianych.
Zobacz też: A, B, C czy D - które witaminy są najważniejsze dla dziecka?
Konsultacja: Anna Kłosińska, fizjolog żywienia, pracuje w dziale oświaty zdrowotnej PSSE, opracowuje programy żywieniowe dla dzieci.