Nauka literek: kiedy i jak uczyć dziecko alfabetu?

Aby nauka literek była skuteczna, powinna odbywać się w atmosferze zabawy i przyjaźni. Nie może być przykrym obowiązkiem, bo wówczas zamiast ochoty na poznawanie coraz to większej gamy liter, dziecko zacznie czuć coraz większe zniechęcenie, a tego byśmy przecież nie chcieli. W dużej mierze to właśnie od nas, rodziców, zależy, w jakim tempie malec będzie uczył się alfabetu.

Kiedy rozpocząć naukę literek u dziecka?

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ każde dziecko rozwija się w swoim własnym tempie i nie zawsze jest gotowe na zdobywanie nowych umiejętności dokładnie w tym samym czasie, co jego rówieśnicy. Niemniej jednak trzeba obserwować malca i próbować rozbudzać w nim chęć poznawania alfabetu we wczesnym dzieciństwie.

Okazuje się, że jeśli zaczniemy uczyć liter 3- lub 4-letnie dziecko, przyswajanie ich zajmie mu mniej czasu, niż gdybyśmy rozpoczęli naukę dopiero w wieku 6 lat. Zdaniem Glenna Domana, twórcy nauki czytania metodą globalną, mózg dziecka najszybciej rozwija się właśnie do 6 roku życia, dlatego czas na naukę literek powinien przypadać na wiek 3-5 lat.

Oczywiście zdarza się, że dzieci wykazują ogromne zainteresowanie literami już w wieku 2 lat, ale nie jest to normą. Z reguły tak małe dzieci raczej skupione są wciąż na rozwoju ruchowym niż poznawczym.

Zobacz też: Szlaczki do druku: ćwiczenia rączki dziecka

Jak uczyć dziecko kolejnych liter z alfabetu?

Istnieje kilka zasad, dzięki którym nauka literek może pójść sprawniej i szybciej. Oto one:

1. Od początku pokazuj dziecku litery pisane, a nie drukowane. Jeśli będziesz przestrzegać tej zasady, malec po poznaniu liter szybko nauczy się również czytać, i to niezależnie od tego, czy tekst będzie pisany literami pisanymi, czy drukowanymi. Jeżeli najpierw zaczniesz wprowadzać dziecku litery drukowane, późniejsza nauka liter pisanych może już nie być taka bezproblemowa.
2. Zadbaj o to, by litery otaczały malca w codziennym życiu (oczywiście w formie pisanej). Mogą pojawiać się na zabawkach, klockach, w książeczkach, wisieć wydrukowane na ścianie albo być przyklejone na magnes na lodówce. Im więcej dziecko będzie miało styczności z literami, tym szybciej będą mu one zapadać w pamięć.
3. Pytaj dziecko, z czym kojarzą mu się dane litery. Nauka przez skojarzenia jest o wiele skuteczniejsza niż tylko abstrakcyjne uczenie się na pamięć dziwnych znaczków z alfabetu. „c” wygląda jak rogalik, pisane małe „l” jak laseczka, „o” jak kółeczko, małe „p” jak trąba słonia, a „s” jak wąż. Jeśli będziesz tworzyć z malcem takie skojarzenia i później prosić go o napisanie jakiejś litery, wystarczy, że przypomnisz, że chodzi o tę literkę, która przypomina rogalik, a dziecko szybko przypomni sobie, że chodzi o „c”.
4. Wypróbuj metodę poznawania liter wypracowaną przez pedagog Irenę Majchrzak. Stworzyła ona tzw. odimienną metodę nauki czytania, która polega na tym, że najpierw dziecko poznaje litery, które znajdują się w jego imieniu, później te, które są np. w imionach rodziców, rodzeństwa, dziadków, kolegów z przedszkola. Taka nauka może być o wiele bardziej fascynująca niż uczenie się po kolei całego alfabetu.
5. Baw się z dzieckiem w łączenie w pary liter i przedmiotów, których nazwy zaczynają się na te litery. Wystarczy zrobić w tym celu kartoniki i na połowie z nich napisać litery z alfabetu, a na połowie nakleić do tego obrazki. Takie gotowe zestawy memo możesz również kupić.

Zobacz też:

• Jak nauczyć dziecko czytać? Najlepsza metoda
• Nauka czytania metodą ślizgania – wstęp do płynnego czytania
• Zabawy przygotowujące do czytania