Herbatka koperkowa – od kiedy można ją podawać, żeby nie zaszkodziła dziecku?
Być może herbatka koperkowa to dla ciebie sposób na kolkę u niemowlaka. Podawaj ją jednak ostrożnie, a najlepiej wcale! Z badań wynika, że niemowlęta, które często piją herbatki koperkowe, mogą mieć kilka razy wyższe stężenie estrogenów, czyli żeńskich hormonów. U dziewczynek może to przyspieszyć dojrzewanie. Aktualny schemat żywienia niemowląt w ogóle nie zaleca podawania kopru włoskiego dzieciom do 4. roku życia.
- Magdalena Drab
Herbatka koperkowa to – obok wody – najczęstszy napój, który podajemy niemowlętom. Jest bardzo popularnym domowym sposobem na kolkę. Okazuje się jednak, że herbatka koperkowa nie jest tak bezpieczna, jak się wydaje. Aktualne zalecenia specjalistów ds. żywienia dzieci są jasne: nie należy jej podawać dzieciom poniżej 4. roku życia.
Czy herbatka z kopru jest bezpieczna dla niemowląt?
Z badań wynika, że niemowlęta i noworodki nie powinny pić herbaty koperkowej. W olejku z kopru znajduje się wiele aktywnych składników. Niektóre z nich mają działanie silnie estrogenne (estrogeny to żeńskie hormony płciowe). Naukowcy badali dzieci, które często piły herbatkę koperkową. Sprawdzali u nich stężenie hormonów estrogenowych we krwi, gdy miały 5 i 18 miesięcy oraz 3 i 5 lat. Okazało się, że przekraczało ono normy nawet 20 razy u dzieci pojonych herbatką koperkową. U dziewczynek nadmiar estrogenów może powodować wcześniejsze dojrzewanie. Chłopcy w ogóle nie powinni dostawać żeńskich hormonów.
Stymulujące działanie na hormony żeńskie ma estragol, który znajduje się w nasionach kopru włoskiego oraz w naparach z tej rośliny. Estragol jest też substancją rakotwórczą. W 2010 roku włoski Narodowy Instytut Badań nad Żywnością i Żywieniem stwierdził, że zawartość estragolu w herbatkach dla niemowląt jest zbyt wysoka, aby je podawać noworodkom.
Zawartość związków estrogenowych w herbatce koperkowej może być różna – są takie herbatki, w których stężenie hormonów jest niskie. W innych herbatkach stężenie żeńskich hormonów może być wysokie. Niestety nie sposób tego stwierdzić, gdyż producenci nie mają obowiązku podawania takich informacji na opakowaniu.
Herbatka koperkowa: od kiedy podawać?
Europejska Agencja Leków uznała, że spożywanie herbatek z kopru włoskiego przez dzieci do 4. roku życia nie jest wskazane bez konsultacji z pediatrą. Z kolei Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci zaleca, aby herbatki z kopru włoskiego nie podawać dzieciom do 4. roku życia.
Także w naszych krajowych aktualnych zaleceniach dotyczących rozszerzania diety znajdują się zapisy o tym, by nie podawać niemowlakom herbatki koperkowej (ani żadnej innej). Nowy schemat żywienia niemowląt 2021 zawiera wyraźne wytyczne: dzieci do ukończenia 4. roku życia nie powinny spożywać kopru włoskiego (w postaci oleju i herbatki) ze względu na brak dostatecznych danych na temat jego bezpieczeństwa.
Zwolennicy podawania herbatki koperkowej uważają, że lęk przed estrogenami to przesada. Herbatka koperkowa była i jest podawana niemowlętom i małym dzieciom od wielu lat. Problem polega jednak na tym, że kiedyś dzieci dostawały herbatkę koperkową tylko sporadycznie. Dziś często rodzice podają napar z kopru nawet kilka razy dziennie, gdy tylko dziecko zaczyna płakać z powodu bólu brzucha i kolki niemowlęcej.
Herbatka koperkowa granulowana czy napar?
Jeśli chcesz podać dziecku herbatkę z kopru, lepiej wybierz napar. Aby zrobić tradycyjną ziołową, także koperkową, herbatkę, potrzebujesz wrzątku. Gdy z ziół robi się napar, pod wpływem wysokiej temperatury część składników zawartych w olejkach ulatnia się. Granulat wystarczy zalać letnią wodą, a to powoduje, że wszystkie substancje w nim zawarte wypija dziecko. Gotowe granulowane herbatki są poza tym w większości słodzone sacharozą, co przyzwyczaja do słodkiego smaku i może powodować m.in. próchnicę, otyłość, źle wpływa też na apetyt. Najlepiej uczyć niemowlę zaspokojenia pragnienia wodą, a herbatkę koperkową i inne podawać w małych ilościach i ostrożnie (po konsultacji z pediatrą).
Źródło: Zasady żywienia zdrowych niemowląt 2021. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci
Zobacz też: