Kłopotliwy gluten. Jak odróżnić alergię na gluten od celiakii u dziecka?

Kiedy wprowadzić gluten do diety dziecka?

Produkty z glutenem zaleca się wprowadzać od 6. miesiącu życia, tak jak wszystkie inne produkty uzupełniające dietę dziecka. Odchodzi się od zaleceń, aby "przyzwyczajać" organizm dziecka do trawienia glutenu między 4. a 6. miesiącem życia, jeszcze w trakcie karmienia piersią. To założenie wzięło się z badań przeprowadzonych po fali zachorowań na celiakię odnotowanej w Szwecji w latach 80. Przeprowadzone wtedy badania wykazały, że jeśli niemowlętom karmionym piersią podaje się produkty z glutenem już w 4–6. miesiącu, liczba chorych na celiakię maleje. Dziś wiemy, że to nieprawda.

Tutaj przeczytaj o wynikach najnowszych badań dot. wprowadzania glutenu

Kiedy ostrożnie z glutenem

U niektórych dzieci posiłki zawierające pszenicę, żyto, jęczmień i w mniejszym stopniu owies powodują w jelitach niekorzystne zmiany. Prowadzą do zaburzeń trawienia i wchłaniania. Winny jest zawarty w tych produktach gluten. Wyzwala on w organizmie proces, w wyniku którego kosmki jelita cienkiego ulegają zniszczeniu i zanikają. Wtedy powierzchnia, przez którą wchłaniają się substancje odżywcze, znacznie się zmniejsza.

Celiakia - symptomy choroby

Gdy dziecko chore na celiakię dostaje do jedzenia produkty zawierające gluten, zaczyna mieć rozmaite dolegliwości: nie ma apetytu, mało waży, wolno rośnie, zdarzają się biegunki. Niektóre chore dzieci mają niedokrwistość lub są nadpobudliwe.

Alergia na gluten objawia się u maluszków w sposób mniej nasilony i nieco inaczej. Uczulone dziecko może mieć kolki, wzdęcia, biegunkę, czasem dołączają się dolegliwości ze strony układu oddechowego.

Wprowadzanie glutenu do diety dziecka

• Już od 6. miesiąca możesz podawać pokarmy ze zbóż glutenowych (żyta, pszenicy, owsa, jęczmienia) pojedynczo, co kilka dni.
• Zacznij od paru łyżeczek gotowej kaszki pszennej z mlekiem modyfikowanym (jeśli karmisz butelką).
• Wprowadź kleik owsiany lub drobne płatki owsiane na wodzie (ewentualnie dodaj mleko).
• Zrób deser z kaszy manny na wodzie, zmiksowanej lub ubitej z przecierem z mrożonych malin.
• Możesz podać małą kanapkę z bułki lub białego chleba, raz dziennie, np. na śniadanie.
• Ugotuj krupnik z płatków jęczmiennych albo drobnej kaszy perłowej.
• Na podwieczorek podaj dziecku herbatniczka.
• Wszystkie kasze i płatki muszą być rozgotowane (rozklejone)

Ważne pytania o celiakię i alergię na gluten

1. Czy celiakia to to samo, co uczulenie na gluten?

Celakia i uczulenie na gluten to inne choroby, choć dolegliwości są podobne. W obu przypadkach leczenie sprowadza się do eliminacji glutenu. Jednak z alergii na gluten dzieci zazwyczaj z wiekiem wyrastają. Celiakia to choroba na całe życie, ale jeśli przestrzega się diety, można nie mieć dolegliwości.

2. Jak można rozpoznać celiakię?

Każde dziecko, u którego lekarz podejrzewa tę chorobę, powinno mieć zbadaną krew w kierunku tzw. przeciwciał endomyzjalnych. Trzeba też wykonać inne testy. Dla ustalenia ostatecznego rozpoznania konieczna jest również biopsja jelita cienkiego. Przed zrobieniem badań nie należy na własną rękę wprowadzać diety eliminacyjnej, ponieważ test wykonany w trakcie trwania diety daje fałszywe wyniki.

3. Czy wyeliminowanie glutenu spowoduje wyleczenie?

Choroba pozostanie, ale ustąpią jej objawy i błona śluzowa jelit wróci do normy. W bardzo rzadkich przypadkach, gdy celiakia zostanie zbyt późno rozpoznana i proces zniszczenia kosmków zajdzie już bardzo daleko, może się nie odbudować. Dziecko z celiakią może jeść ryż, kukurydzę, proso (kasza jaglana), grykę, amarantus.

Konsultacja dr Magdalena Pałczyńska, pediatra z Centrum Medycznego Remedium w Łodzi. Umów się na wizytę przez Znanylekarz.pl

Czytaj też:

• Jadłospis dla niemowlaka w 6. miesiącu życia - do wydruku