Dieta eliminacyjna matki karmiącej: co można jeść zamiast nabiału, jajek i glutenu?
Dieta eliminacyjna bywa koniecznością, jeśli dziecko karmiącej mamy reaguje uczuleniem na mleko. Zastanawiasz się pewnie, co jeść, by nie pogłębić alergii u dziecka. Na szczęście nabiał, jajka czy gluten możesz łatwo zastąpić innymi produktami.
- Magdalena Drab
Dieta eliminacyjna w czasie karmienia piersią jest konieczna tylko wtedy, kiedy dziecko ma objawy alergii pokarmowej. Jeśli na to, co zjesz, dziecko reaguje wysypką, ma nasiloną kolkę, wzdęcia, wodniste stolce, podziel się swoimi obserwacjami z lekarzem i razem ustalcie odpowiednią dietę hipoalergiczną. Przyczyną kłopotów jest zazwyczaj nadwrażliwość dziecka na mleko krowie i jego przetwory. Uczulają też jajka, pszenica, czekolada, cytrusy, orzeszki ziemne. Alergeny mogą bowiem przedostawać się do pokarmu. Dieta eliminacyjna i karmienie piersią – to da się połączyć. Podpowiadamy, co jeść.
Spis treści:
- Co to jest dieta eliminacyjna?
- Jak długo trzeba stosować dietę eliminacyjną?
- Kiedy widać efekty diety eliminacyjnej?
- Dieta eliminacyjna bez mleka: co jeść? (zamienniki)
- Dieta eliminacyjna bez jajek (zamienniki)
- Dieta eliminacyjna bez glutenu (zamienniki)
- Dieta eliminacyjna bez cytrusów
Dieta eliminacyjna: co to jest?
Dieta eliminacyjna matki karmiącej jest niezbędna, jeśli dziecko reaguje uczuleniem i lekarz podejrzewa, że jest to reakcja na dietę mamy. Najczęściej winowajcami są:
- białka mleka krowiego,
- jajka,
- pszenica.
Jeśli domyślasz się, co może szkodzić dziecku, po konsultacji z lekarzem wycofaj dany produkt z diety na co najmniej tydzień. Przy alergii pokarmowej dieta eliminacyjna jest konieczna.
Zwykle lekarze zalecają wykluczenie na 2 tygodnie nabiału krowiego, jajek i mąki pszennej. Jeśli nie ma poprawy, niemowlę najprawdopodobniej nie ma uczulenia na te produkty. Jeśli jednak zauważysz, że zmiany skórne i dolegliwości ze strony układu pokarmowego ustąpiły, wprowadź ponownie jeden z wykluczonych produktów, po dwóch dniach kolejny itd. Jeśli powróci wysypka, ból brzucha itp., możesz z dużą pewnością stwierdzić, że dany produkt uczula twoje dziecko.
Jak długo trzeba stosować dietę eliminacyjną?
Układ odpornościowy i przewód pokarmowy małego dziecka cały czas dojrzewają. Błona śluzowa, która nie ma kontaktu z alergenem, regeneruje się i uszczelnia. Aby upewnić się, że diagnoza była słuszna, pediatra może zalecić tzw. test prowokacji, czyli ponowne podanie dziecku podejrzanego produktu. Jednak gdy maluch jest w grupie wysokiego ryzyka, a objawy alergii obejmowały wiele narządów, dietę eliminacyjną trzeba stosować rok lub dłużej.
Uwaga! Nigdy nie rób sama takiego testu, jeśli dziecko miało wcześniej bardzo silną reakcję alergiczną (jak pokrzywka, obrzęki, duszność). Powinno się to odbyć w obecności lekarza.
Akademia Młodych Rodziców
Alergie są naprawdę bardzo uciążliwe dla maluszka. Sprawdź, jak dbać o alergika. Czytaj więcejKiedy widać efekty diety hipoalergicznej?
Jeśli dieta eliminacyjna w czasie karmienia piersią zadziała, pierwsze znikną pewnie objawy ze strony przewodu pokarmowego u dziecka – w przypadku mleka krowiego już po dwóch, trzech dniach. W skrajnych przypadkach, gdy pod wpływem długiego działania alergenu doszło do uszkodzenia błony śluzowej jelit albo gdy wysypka i zmiany skórne objęły całe ciało dziecka, na ustąpienie objawów trzeba czekać kilka tygodni.
Żeby twoja dieta eliminacyjna przynosiła rezultaty, musi być starannie przestrzegana. Chwilowa niekonsekwencja czy brak wiedzy na temat składu jedzenia, które jesz, mogą zniweczyć cały wysiłek włożony w uciążliwą walkę z alergią.
Rozbudowane diety eliminacyjne, przeprowadzane na własną rękę, są nie tylko trudniejsze w przestrzeganiu, ale i groźne dla twojego zdrowia. Aby w twojej i dziecka diecie nie zabrakło ważnych składników, lekarz powinien ci podpowiedzieć, czym zastąpić alergen.
Dieta eliminacyjna bez mleka: co jeść?
Mleko, sery, jogurty, kefir, masło, maślankę i inne przetwory mleczne wyklucza się z diety mamy w pierwszej kolejności. Mleko krowie ma aż 30 różnych frakcji białek, z których każde może uczulać. Dlatego alergia na mleko to najczęstsza przyczyna uczuleń u niemowląt (8 proc.) i małych dzieci (3 proc). Eliminując białko krowie ze swojej diety, musisz też sprawdzać na etykiecie składniki większości produktów spożywczych. Mleko i serwatka dodawane są np. do pieczywa. Nadal jednak potrzebujesz odpowiedniej ilości białka i wapnia z innych źródeł.
Co jeść na diecie bez mleka?
Biało pochodzące z mleka zastępuj:
- Mięsem. Może to być drób, mięso królika, wieprzowina, a także jagnięcina. Raczej unikaj cielęciny i wołowiny. Mięso dostarcza nie tylko bardzo wartościowego białka, witamin z grupy B, magnezu i cynku, ale przede wszystkim łatwo przyswajalnego żelaza.
- Rybami. O ile maluch nie ma dolegliwości po rybach, raz w tygodniu jedz pieczone w folii, morskie i słodkowodne (tłuste dostarczą nienasyconych kwasów tłuszczowych bardzo potrzebnych tobie i dziecku). Nie jedz surowych ryb, np. sushi.
- Soją. Od czasu do czasu możesz wypić napój sojowy, ale nie w nadmiarze, by dziecko nie uczuliło się na soję. Możesz też sięgać po tofu i jogurty sojowe.
- Warzywami strączkowymi. Fasole, soczewica, ciecierzyca to idealne źródła białka.
- Preparatami mlekozastępczymi. Nutramigen lub Bebilon Pepti (jeśli tylko jesteś w stanie zaakceptować ich smak) możesz pić zamiast mleka oraz używać do sporządzania potraw. Dostarczą ci białka oraz cennego wapnia.
- Produktami dla wegan. Jeśli są tak oznaczone, możesz być pewna, że nie zawierają nabiału (i jajek!).
Praktyczna rada: niedostateczną ilość wapnia w diecie możesz uzupełniać, przyjmując preparaty wapniowe. Ale jedz też warzywa: brokuły, buraki, marchewkę, fasolkę, szparagi oraz kaszę gryczaną i jęczmienną.
Dieta eliminacyjna bez jajek: co jeść?
Uczulać może zarówno białko, jak i żółtko, jednak bardziej alergizujące jest białko jajka kurzego. Białko jaja kurzego składa się z ponad 20 różnych frakcji. Jest bardzo silnie uczulające. Gdy pojawią się objawy uczulenia (zwykle podobne jak w przypadku mleka), trzeba zrezygnować z produktów, które zawierają jajka. Uczulać mogą też jaja przepiórcze i strusie, a zdarza się, że i mięso kurczaka.
Konkurs „Narodziny rodziny”
Jesteś rodzicem niemowlaka? Opisz swoją historię i wygraj wózek spacerowy! Czytaj więcejCo jeść na diecie bez jajek?
Ta dieta eliminacyjna nie należy do najtrudniejszych. Weganie mają swoje zamienniki jajek:
- Purée z jabłek. Rozgotowane, zmiksowane jabłka zastąpią jajka w słodkich daniach i wypiekach. 1/4 szklanki zastąpi 1 jajko.
- Banan. Rozgnieciony i dojrzały sprawdzi się w słodkich potrawach, naleśnikach typu pancakes i ciastach.
- Siemię lniane. Używaj zżelowanego zmielonego siemienia lnianego (1 łyżka + 3 łyżki wody) zamiast jajka.
- Aquafaba. To woda, która pozostaje po odsączeniu ciecierzycy z puszki. Ulubiony produkt wegan. Czy wiedziałaś, że możesz z niej zrobić nawet bezę? Zwykle 3 łyżki aquafaby zastępują jedno jajko. Pamiętaj jednak, by kupić ciecierzycę w puszce bez soli!
- Tofu. Możesz z niego usmażyć wegańską wersję jajecznicy, czyli tofucznicę. Dodatek płatków drożdżowych i czarnej soli o jajecznym posmaku sprawi, że będzie smakować jak prawdziwa!
Praktyczna rada: nie martw się, że brak jajek uniemożliwi ci przygotowanie wielu potraw. Ciasto na pierogi doskonale wychodzi bez nich, a kleik kukurydziany lub ryżowy wiąże masę mięsną na kotlety mielone czy klopsy. Panierkę może stanowić mąka kukurydziana lub kleiki. Nawet ciasto można upiec bez jajek, np. kruche z owocami, szarlotkę.
Dieta eliminacyjna bez glutenu: co jeść?
Gluten to białko roślinne zawarte w najbardziej popularnych zbożach: pszenicy, życie, jęczmieniu. Owies ma go bardzo mało podobnie jak gryka, ale często jest zanieczyszczony pszenicą lub jęczmieniem, więc także znajduje się na liście zbóż glutenowych.
Co jeść zamiast glutenu?
Popularność diety bezglutenowej sprawiła, że w sklepach znajdziesz wiele produktów, które nie zawierają tego białka. Są to zarówno gotowe wypieki, m.in. chleb, jak i makarony czy mąki z ziaren bez glutenu. Używaj:
- kaszy jaglanej,
- kaszy i mąki gryczanej,
- mąki i kaszy kukurydzianej,
- amarantusa,
- komosy ryżowej (quinoa).
Praktyczna rada: w wielu sklepach możesz też kupić przepyszne makarony z warzyw strączkowych: grochu, soczewicy i ciecierzycy.
Dieta eliminacyjna bez cytrusów: co jeść?
Nie możesz jeść pomarańczy, mandarynek i grejpfrutów? I tak najlepiej jeść owoce rosnące w naszej strefie klimatycznej. To najlepsze źródło witaminy C i wielu innych. Niemowlęta zwykle nie mają po nich dolegliwości (choć jest to sprawa indywidualna). Co możesz jeść?
- Inne owoce. Rzadko uczulają gruszki, jabłka, porzeczki, agrest, śliwki renklody, morele, wiśnie i czereśnie. Po ugotowaniu lub upieczeniu owoce są mniej alergizujące. Unikaj jednak poziomek oraz truskawek. Z dojrzałych moreli lub gruszek możesz zrobić sorbet. Zmiksuj je z cukrem, wlej mus do małych pojemniczków i wstaw do zamrażalnika.
- Warzywa. Możesz jeść ogórki, brokuły, kalafiory, kukurydzę, marchewkę, pietruszkę, dynię, cukinię, wszystkie rodzaje sałat, kapustę pekińską. Przy alergii dziecka unikaj jedynie selera i ostrożnie wprowadzaj do diety pomidory.
Praktyczna rada: sałatki warzywne podawaj z sosem winegret zrobionym z oliwy z oliwek lub oleju (unikaj arachidowego), octu jabłkowego i świeżych ziół (np. bazylii, pietruszki).
Zobacz też:
- Co jeść, żeby zwiększyć laktację?
- Lista produktów zalecanych w czasie karmienia piersią
- Czy można jeść winogrona, kiedy karmi się piersią?