Kiedy dziecko trzyma główkę – kiedy zaczyna ją podnosić i samo utrzymuje?
Dziecko ćwiczy podnoszenie i trzymanie główki niemal od pierwszych dni życia. Sporo musi się natrudzić, bo jego głowa jest duża i ciężka w stosunku do reszty ciała. Pod koniec pierwszego miesiąca możesz zobaczyć pierwsze efekty tego treningu. Co więcej – możesz też zachęcać niemowlaka do ćwiczeń. Sprawdź, od kiedy dziecko trzyma głowę już całkiem pewnie.
Pierwsze próby podnoszenia głowy w leżeniu na brzuchu niemowlę podejmuje z końcem pierwszego miesiąca życia. Początkowo dziecko trzyma główkę tylko przez chwilę, ponieważ mięśnie szyi są jeszcze bardzo słabe.
Miną miesiące, zanim maluch zacznie pewnie kontrolować ustawienie głowy. Zobacz, jak dziecko zdobywa tę cenną umiejętność. Dowiedz się, w jaki sposób ćwiczyć z niemowlakiem, aby pomóc mu we wzmacnianiu mięśni szyi i karku. Sprawdź, kiedy wybrać się do neurologa, jeśli rozwój ruchowy dziecka budzi wątpliwości.
Spis treści:
- Kiedy dziecko trzyma główkę?
- Dziecko trzyma głowę przez chwilę (ćwiczenia na 1-2 miesiąc)
- Dziecko próbuje trzymać główkę w pionie (ćwiczenia na 3-4 miesiąc)
- Dziecko samodzielnie trzyma główkę (ćwiczenia na 5-6 miesiąc)
- Co robić, jeśli dziecko nie trzyma główki zgodnie z normą?
Kiedy dziecko samo trzyma główkę?
Dopiero cztero-, pięcio- a czasem nawet sześciomiesięczne niemowlę trzyma głowę w pozycji pionowej tak, jak robią to dorośli. To, kiedy dziecko samo zacznie trzymać główkę, jest sprawą indywidualną i zależy od tempa, w jakim przebiega rozwój niemowlaka, stanu jego zdrowia, przebiegu porodu i warunków, w jakich przebywa dziecko (czy ma możliwość rozwijania się ruchowo). Dopóki się tego nie nauczy, trzeba ją stale podtrzymywać.
Uwaga! Jeśli noworodek lub niemowlę przed 3-4 miesiącem życia w leżeniu na brzuchu mocno zadziera główkę do tyłu, to nie jest znak, że jest „takie silne”. To może być sygnał, że ma kłopoty z napięciem mięśniowym, a jego prawidłowy rozwój ruchowy bez pomocy terapeuty może zostać utrudniony, a wręcz zaburzony.
Dziecko trzyma główkę przez chwilę (ćwiczenia na 1-2 miesiąc)
Taką umiejętność niektóre dzieci zdobywają już po koniec pierwszego miesiąca życia. Dziecko ma coraz silniejsze mięśnie karku i szyi. Gdy leży na brzuszku, próbuje przekręcić główkę w bok, żeby się rozejrzeć. Może też próbować unieść ją na kilka sekund na wysokość około 5 centymetrów. Pod koniec drugiego miesiąca może podnosić ją jeszcze wyżej, tak by znalazła się pod kątem 45 stopni od podłoża.
Kontroli głowy szybciej uczą się dzieci, które niemal do samego początku są przyzwyczajane do leżenia na brzuszku. To doskonała pozycja do ćwiczenia, ponieważ wzmacnia mięśnie dźwigające głowę.
Pamiętaj: nawet jeśli twoje dziecko zachwyca cię swoim rozwojem fizycznym, nadal musisz mu podtrzymywać główkę.
Jak ćwiczyć z dzieckiem podnoszenie główki na tym etapie jego życia:
- Kładź dziecko na brzuszku – możesz to robić, gdy odpadnie kikut pępowinowy (około 2–3 tygodnia życia). Układaj dziecko 2–3 razy dziennie na 3–5 minut (nie pozwalaj mu jednak spać na brzuchu, jeśli nie możesz go kontrolować).
- Jak najczęściej zmieniaj pozycję dziecka – niemowlęta, które długo przesiadują w foteliku samochodowym, leżaczku lub leżą na plecach w łóżeczku, mają mniej szans do ćwiczenia i wzmacniania mięśni.
- Kładź dziecko na dmuchanej piłce – to dobre rozwiązanie dla niemowląt, które nie lubią leżenia na brzuszku. Piłkę wyłóż flanelową pieluszką i cały czas trzymając dziecko, huśtaj je w przód i tył ułożone na piłce brzuszkiem. W tej pozycji wiele niemowlaków decyduje się na pierwsze próby podnoszenia i trzymania główki.
- Pokazuj zabawki – gdy dziecko leży na brzuchu, pokaż mu kolorową grzechotkę lub obrazek w wyrazistych barwach (młodsze niemowlęta chętnie patrzą na czarno-białe zabawki). Rób to także, gdy dziecko leży na plecach. Jeśli przesuniesz zabawkę wolno przed oczami niemowlaka, spróbuje wodzić za nimi wzrokiem, a potem także głową.
Dziecko próbuje trzymać główkę w pionie (ćwiczenia na 3-4 miesiąc)
Pod koniec trzeciego miesiąca położone na brzuszku niemowlę unosi klatkę piersiową, podpiera się na przedramionach i trzyma głowę pod kątem 90 stopni. Niektóre dzieci próbują się przemieszczać. Gdy nosisz dziecko, zauważysz, że coraz lepiej radzi sobie z utrzymywaniem ciężaru główki (nadal musisz ją jednak podtrzymywać).
Jak ćwiczyć z dzieckiem trzymanie główki na tym etapie jego życia?
- Połóż dziecko na plecach, chwyć za ręce i lekko podciągaj z pozycji leżącej, tak by oderwało główkę i część klatki piersiowej (nie sadzaj dziecka). Potrzymaj chwilę i delikatnie opuść do leżenia.
- Kładź się razem z dzieckiem na dywanie lub macie edukacyjnej i mów do niego – zachęcasz w ten sposób do odwracania głowy w kierunku twojego głosu. Możesz pokazywać zabawki. Układaj niemowlaka na brzuszku lub na plecach.
- Noś dziecko przodem od siebie – taka pozycja to dobry trening dla mięśni karku i szyi. Nie ostawiaj jednak dziecka w niej zbyt długo i stale asekuruj jego główkę.
- Kładź dziecko na brzuszku na swoich udach, a potem unoś je i opuszczaj góra–dół.
Dziecko samodzielnie trzyma główkę (ćwiczenia na 5-6 miesiąc)
Gdy położysz pięciomiesięczne niemowlę na brzuszku, nie tylko podniesie główkę, ale również oprze się na rękach i odwróci na plecy. Jeśli podciągniesz je do siedzenia z pozycji leżącej, samo dźwignie ciężar główki. Może też wysuwać ją do przodu. Chwycone pod paszki, również trzyma główkę. Zrobi to także, gdy położysz go na kolanach twarzą do podłogi – zarówno główka, jak i nogi nie będą wisieć bezwładnie. W wieku sześciu miesięcy niektóre dzieci zaczynają siadać. Jeśli twój niemowlak jeszcze tego nie robi – nie stresuj się – ma na to czas.
Jak trenować z dzieckiem?
- Gdy czytasz maluchowi książkę, posadź go na kolanach tak, by opierał się plecami o twój brzuch.
- Zachęcaj dziecko do zabaw na dywanie, stwarzaj okazje do obrotów, pierwszych prób pełzania. Trening czyni mistrza.
Co robić, jeśli dziecko nie trzyma główki zgodnie z normą?
Do unoszenia i trzymania głowy jest potrzebne odpowiednie napięcie mięśniowe. Jeśli nie podnosi główki z pozycji leżącej, a skończyło dwa miesiące albo nie trzyma samo głowy choć ma sześć miesięcy, powiedz o tym pediatrze. Opadająca głowa np. podczas próby podciągania za rączki u półrocznego dziecka, może świadczyć o obniżonym napięciu mięśniowym. Niemowlę powinno dostać skierowanie do neurologa.
Pamiętaj, że jeśli niemowlę jest wcześniakiem, różne umiejętności może zdobywać później. Warto w ocenie jego rozwoju kierować się wiekiem korygowanym (od daty urodzenia dziecka, odejmuje się czas jakiego zabrakło do prawidłowego terminu porodu. Jeśli maluch urodził się trzy tygodnie za wcześnie, a ma teraz sześć tygodni, jego rozwój może być odpowiedni dla dziecka w trzecim tygodniu życia).
Zobacz też: