Obniżone napięcie mięśniowe u niemowląt to coraz częstszy problem – czy jest groźne?
06 września 2021
Jeżeli pediatra stwierdzi obniżone napięcie mięśniowe u niemowlęcia, nie trzeba wpadać w panikę. Dzięki ćwiczeniom i właściwej pielęgnacji dziecko ma szansę rozwijać się prawidłowo. Opisujemy objawy, które mogą świadczyć o tym zaburzeniu w rozwoju oraz przyczyny jego powstania.
Ewa Janczak-Cwil
Obniżone napięcie mięśniowe (czyli hipotonia mięśniowa) oznacza, że niemowlę gorzej radzi sobie z przeciwstawianiem się sile grawitacji. Skutkiem obniżonego napięcia mięśniowego jest wytworzenie przez niemowlę tzw. kompensacji. Oznacza to, że dziecko porusza się i działa w nieco inny sposób niż jego rówieśnicy z prawidłowym napięciem mięśniowym.
Obniżone napięcie mięśniowe u niemowląt sprawia, że dziecko mało płacze, dużo śpi, a gdy nie śpi, leży w łóżeczku. Nie unosi do góry nóżek. Jest bardzo spokojne, ale tylko do czasu, gdy chcesz zmienić jego pozycję: unieść go, przewinąć –wtedy zaczyna głośno krzyczeć. Gdy podnosisz niemowlę z obniżonym napięciem mięśniowym, dziecko wydaje się bardzo ciężkie, „przelewa się przez ręce". Gdy kładziesz je na brzuszku – nie próbuje unieść główki, albo unosi ją, ale bardzo niepewnie. Objawów hipotonii jest więcej.
Objawy obniżonego napięcia mięśniowego u niemowlęcia widoczne są na każdym etapie rozwoju. Najwcześniej zaobserwować można zbyt duży zakres ruchu w stawach, kłopoty ze ssaniem, krztuszenie się podczas ssania. Później pojawiają się kolejne symptomy. Oto, na co powinni zwrócić uwagę rodzice, obserwując rozwój swojego dziecka.
Co może wskazywać na obniżone napięcie mięśniowe u niemowlaka?
W pozycji leżenia na plecach:
niemowlę ma wypięty brzuszek i klatkę piersiową
nie łączy rączek w linii środkowej ciała
nie unosi nóżek i nie uderza nimi o podłoże, za to układa je w pozycji żaby
po 3. miesiącu życia kręgosłup dziecka nie przylega do podłoża
W pozycji leżenia na brzuchu:
niemowlę słabo kontroluje główkę
zaciska dłonie w piąstki
ma uniesione barki (głowa jest schowana miedzy nimi, szyja wydaje się krótka)
dziecko podpiera się na obu łokciach, nie sięga jedną rączką po zabawkę
ma pogłębioną lordozę lędźwiową
mocny docisk brzuszka do podłoża powoduje jego uwypuklanie się na boki.
W pozycji czworaczej:
niemowlę ma zgarbione plecy
ma pogłębioną lordozę lędźwiową
porusza się przesuwając w przód obie nóżki na raz zamiast pracować nimi naprzemiennie
Niemowlęta z obniżonym napięciem mięśniowym często zaczynają czworakować znacznie później od rówieśników i w pozycji na czworakach długo nie czują się komfortowo – mają problem z utrzymaniem równowagi i przenoszeniem ciężaru ciała.
ma mocno wystający brzuch, a pośladki wypięte w tył.
Przyczyny obniżonego napięcia mięśniowego
Obniżone napięcie mięśniowe u niemowlęcia nie jest chorobą, ale objawem, który świadczy o zaburzeniach w pracy układu nerwowego, chorobach (genetycznych i wadach wrodzonych), a także o nieprawidłowej pielęgnacji dziecka.
Do najczęstszych przyczyn hipotonii u niemowląt zalicza się:
wcześniactwo
niedotlenienie okołoporodowe
zakażenie centralnego układu nerwowego
krwawienie wewnątrzczaszkowe
toksyczne uszkodzenie mózgu
długotrwała żółtaczka
choroby układu nerwowo-mięśniowego (np. miopatie i neuropatie)
choroby genetyczne (np. zespół Downa.
Uwaga! Jeśli obniżone napięcie mięśniowe nie jest wynikiem choroby genetycznej lub poważnego uszkodzenia mózgu, nie wpływa na możliwości rozwoju intelektualnego dziecka.
Czy obniżone napięcie mięśniowe można wyleczyć?
Jeżeli obserwujesz u swojego dziecka objawy obniżonego napięcia mięśniowego, warto skonsultować się z pediatrą. Diagnoza o obniżonym napięciu mięśniowym nie oznacza, że dziecko jest chore. Jeśli lekarz stwierdzi, że napięcie jest nieprawidłowe, skieruje malca do fizjoterapeuty. Pokaże on, jak pielęgnować dziecko, jak je nosić, przewijać i jak wykonywać ćwiczenia. Na efekty przyjdzie jednak trochę poczekać, a warunkiem ich uzyskania jest regularna praca z dzieckiem – w domu oraz z fizjoterapeutą.
Kiedy minie obniżone napięcie mięśniowe?
Jeśli rehabilitant stwierdzi, że ćwiczenia są konieczne, nie zaniedbuj ich. Dziecko z obniżonym napięciem mięśniowym, które nie zostanie poddane terapii, może później niż rówieśnicy siadać i wstawać, gorzej biegać, z trudem uczyć się jazdy na rowerku. Obniżone napięcie mięśni może też spowodować płaskostopie czy skrzywienie kręgosłupa.
Jeżeli odpowiednio wcześnie podejmiesz rehabilitację, można tym powikłaniom zapobiec i dać dziecku szansę prawidłowego, zdrowego rozwoju. Zwykle po kilku miesiącach terapii dziecko nadrabia zaległości i „dogania” rówieśników.
Komentarz dr Magdaleny Pałczyńskiej, pediatry z Centrum Medycznego Remedium w Łodzi. Umów się na wizytę przez Znanylekarz.pl:
materiały prasowe
„Dość często obserwuje się u niemowląt obniżone napięcie mięśniowe, które w około 70 procentach przypadków nie jest związane z uszkodzeniem centralnego układu nerwowego. Dzieci takie wymagają jednak intensywnej rehabilitacji pod okiem specjalisty, ale równie ważna, co profesjonalna rehabilitacja, jest prawidłowa codzienna pielęgnacja dziecka przez rodziców. Ważne, aby pierwszą wizytę u rehabilitanta poprzedziła konsultacja neurologiczna. Większość rehabilitowanych dzieci w ciągu ok. pół roku ćwiczeń nadrabia opóźnienie rozwoju ruchowego.”
10 powodów, dlaczego noworodek nie chce ssać piersi
Noworodek nie chce ssać piersi i nie umiesz go do tego nakłonić? Zobacz jakie mogą być tego przyczyny, a twoje dziecko zacznie jeść i będzie zdrowo rosnąć.
1. Noworodek nie chce ssać piersi, bo jest zmęczony po porodzie
Może się to zdarzyć, jeśli narodziny były długie lub pojawiły się jakieś komplikacje.
Potrzebujesz spokoju i cierpliwości. Połóż noworodka blisko siebie, łagodnie połaskocz w policzek. Gdy otworzy buzię, wkropl mu na języczek odrobinę mleka. Być może zacznie jeść. Jeśli nadal nie chce i zasypia, poczekaj. Po 2–3 godzinach znów spróbuj nakarmić dziecko. Gdy nadal odmawia jedzenia, powiedz o tym lekarzowi.
2. Noworodek nie chce ssać piersi, bo jeszcze tego nie umie
Jeśli dziecko od początku ma kłopoty z jedzeniem, powodem może być zbyt małe lub zbyt silne napięcie mięśniowe: dziecko nieprawidłowo układa język, ssie za słabo (lub za mocno), nie może się najeść.
Porozmawiaj z doświadczoną pielęgniarką lub z doradcą laktacyjnym. Pokaż, jak przystawiasz dziecko do piersi i czy ono prawidłowo ssie. Jeśli specjalista stwierdzi, że dziecko ma nieprawidłowe napięcie mięśniowe, zaproponuje odpowiednią pozycję do karmienia i ewentualnie ćwiczenia.
3. Noworodek nie chce ssać piersi, gdy krztusi się mlekiem
Tak często się zdarza, jeśli dziecko ssie łapczywie, bo np. było bardzo głodne, a pokarm wręcz tryska mu do buzi. Dziecko krztusi się, trudno mu złapać oddech, płacze.
Przed podaniem dziecku piersi odciągnij nieco mleka, by nie wypływało za szybko. Warto też wybierać takie pozycje do karmienia piersią , by główka szkraba znajdowała się nad twoją piersią.
4. Noworodek nie chce ssać piersi , gdy ulewa mleko
Najczęstszą przyczyną jest niedojrzałość układu pokarmowego dziecka. Jeśli ulewania są duże, dziecko może nie mieć ochoty na jedzenie. Do przełyku cofa się bowiem kwaśny pokarm i podrażnia błonę śluzową.
Staraj się karmić dziecko częściej, za to mniejszymi porcjami. Przedtem odciągnij trochę mleka, by nie wypływało za szybko. Nie...
