Objawy ząbkowania to nie gorączka i biegunka! Kiedy dzieci ząbkują i co podać na ból dziąseł?

Objawy ząbkowania mogą wystąpić na 2-3 miesiące przed pojawieniem się pierwszego ząbka u niemowlęcia. Dziecko wkłada wtedy wszystko do buzi, intensywnie się ślini, a do tego płacze i nie ma apetytu. Bez problemu rozpoznasz, że dziecko ząbkuje, zanim zauważysz białą kreskę mleczaka na jego dziąśle. A co z nietypowymi objawami lub tymi, które rodzice mylnie biorą za objawy ząbkowania?

Spis treści:

1. Kiedy dziecko zaczyna ząbkować?
2. Jak wygląda ząbkowanie u niemowlaka: pierwsze objawy
3. Najczęstsze objawy ząbkowania u niemowląt
4. Nietypowe objawy ząbkowania: katar, kaszel, wysypka
5. Czy gorączka jest objawem ząbkowania?
6. Czy biegunka jest objawem ząbkowania?
7. Co podać dziecku na ząbkowanie?

Kiedy dziecko zaczyna ząbkować?

Zgodnie z kalendarzem ząbkowania pierwszy ząb na ogół pojawia się między 5. a 10. miesiącem życia dziecka. Objawy ząbkowania zauważysz wcześniej niż ząb. Zdarza się nawet, że już u trzymiesięcznego niemowlęcia można podziwiać dolne jedynki (to one wyrzynają się najwcześniej). Nieco później ząbkują wcześniaki, dzieci z małą masą urodzeniową lub często chorujące. Między 21. a 31. miesiącem życia ząbkowanie powinny się skończyć – u dziecka powinny się już wyrzynać wszystkie zęby mleczne – jest ich 20. Kolejność wychodzenia zębów może jednak trochę się różnić u dzieci – mają na to wpływ m.in. uwarunkowania genetyczne, a także płeć.

To, ile trwa ząbkowanie, jest kwestią indywidualną. Cały proces ząbkowania zajmuje zwykle ok. 1,5 roku do 2 lat. Wyrzynanie się pojedynczego zęba może trwać do tygodnia, jednak objawy pojawiają się już wcześniej.

Jak wygląda ząbkowanie u niemowlaka: pierwsze objawy

Ząbkowanie u niemowlaka to trudny czas zarówno dla dziecka, jak i jego rodziców. Jak rozpoznać ząbkowanie?

• U niemowlęcia, które ząbkuje, najpierw zauważysz zaczerwienie i rozpulchnienie dziąseł. To pierwsze objawy ząbkowania. Potem zauważysz niewielkie białe kreseczki, aż w końcu pojawi się ząb.
• Pamiętaj, że zęby mleczne mogą zacząć się wyrzynać dopiero po kilku tygodniach od pierwszych objawów ząbkowania.

Tak wyglądają dziąsła przy ząbkowaniu i wychodzące zęby u niemowlaka.

Najczęstsze objawy ząbkowania u niemowląt

Każdy maluch przechodzi okres ząbkowania inaczej, dlatego trudno przewidzieć, które objawy pojawią się u twojego dziecka. Najczęściej jednak zauważysz u swojego malucha:

• marudzenie i płacz – powodem jest wówczas ból. Może pojawić się też stan zapalny, który jest reakcją wrażliwych tkanek dziąseł na wyrzynanie się zębów. Nic dziwnego, że dziecko jest rozdrażnione, często budzi się w nocy. Na szczęście maluchy cierpią głównie przy wyrzynaniu się pierwszego ząbka. Potem przyzwyczajają się i lepiej radzą sobie z bólem
• gryzienie – dziecko gryzie wszystko, co mu wpadnie w ręce! Może też zacisnąć dziąsła na twojej piersi lub własnym kciuku. Nacisk na obolałe i rozpulchnione dziąsła z reguły przynosi dziecku ulgę;
• ślinienie się – gruczoły trawienne traktują wyrzynający się ząbek jak resztkę jedzenia, którą trzeba strawić. Jeśli dziecko ślini się bardzo obficie, może się u niego pojawić wysypka na brodzie. Aby temu zapobiec, wielokrotnie w ciągu dnia delikatnie wycieraj buzię maluszka;
• brak apetytu – ssanie może sprawiać ból ząbkującemu dziecku, dlatego zdarza się, że odpycha pierś lub butelkę. Z drugiej strony nacisk na dziąsła łagodzi jego cierpienia, dlatego staraj się cierpliwie podawać mu mleko;
• ciągłe pocieranie oczu, policzków lub uszu.

Objawem towarzyszącym ząbkowaniu jest także łzawienie oczu. Choć może kojarzyć się z objawami alergii, w tym przypadku świadczy o procesie wyrzynania zębów.

Nietypowe objawy ząbkowania: katar, kaszel i wysypka

Choć nie są to typowe objawy ząbkowania u dziecka, niekiedy malucha męczy także katar przy ząbkowaniu (obfity, wodnisty, przezroczysty) oraz kaszel i chrypka przy ząbkowaniu. Katar jest jednym z objawów stanu zapalnego w czasie ząbkowania. Kaszel może dokuczać dziecku, bo przez wyrzynanie się zębów w jamie ustnej wytwarza się nadmiar śliny. Część wydzieliny jest wypluwana przez dziecko, a część spływa po tylnej ścianie gardła.

Na szczęście objawy te nie wymagają wizyty u specjalisty (udaj się do lekarza, dopiero gdy u dziecka pojawi się wysoka gorączka), zwykle trwają maksymalnie do kilku dni i kończą się wraz z końcem ząbkowania. W przypadku kataru, aby ulżyć swojemu dziecku, możesz zastosować inhalacje z roztworu soli fizjologicznej. Na kaszel należy podawać maluchowi dużo płynów, aby rozrzedzić gęstą ślinę.

Wysypka przy ząbkowaniu

Wysypka przy ząbkowaniu pojawia się, bo w ślinie znajduje się enzym trawienny, który może podrażniać skórę. Kiedy dziecko się je lub bawi, np. wkłada różne rzeczy do buzi, roznosi wydzielinę z ust. Później wysycha ona na szyi, klatce piersiowej i/lub policzkach malucha. Stąd właśnie podrażnienia i wysypka na ciele.

UWAGA! Nie pomyl wysypki z innymi chorobami skórnymi (takimi jak wyprysk czy infekcja drożdżakowa). Nie zawsze jest to łatwe dla rodziców. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości lepiej skonsultować się z lekarzem.

Czy gorączka jest objawem ząbkowania?

Pediatrzy nie widzą związku między wysoką temperaturą a wyrzynaniem się zębów. Ich zdaniem początek tego procesu zbiega się z okresem wygasania odporności nabytej od matki i dlatego niemowlę może wtedy częściej chorować. Podwyższona temperatura utrzymuje się mniej więcej 3 dni i zazwyczaj ustępuje wraz z końcem ząbkowania. Gorączka przy ząbkowaniu nie jest jednak normą. Nie jest to jeden z objawów ząbkowania, dlatego gdy dziecko zacznie gorączkować, natychmiast musisz udać się z nim do lekarza (stan podgorączkowy przy ząbkowaniu – nie więcej niż do 37,8°C – nie powinien wzbudzać niepokoju).

Czy biegunka jest objawem ząbkowania?

A co, jeśli występuje biegunka przy ząbkowaniu? W okresie wyżynania się zębów czasem dzieci mają luźniejsze stolce, ale równie dobrze może to być objaw problemów żołądkowych. Często za biegunkę przy ząbkowaniu odpowiada też infekcja.
Zazwyczaj trwa maksymalnie kilka dni. Jeśli, pomimo domowego leczenia, nie odpuszcza po 2 tygodniach, koniecznie udaj się do specjalisty. Pamiętaj, że najważniejsze jest spożywanie dużej ilości płynów, aby nie doprowadzić do odwodnienia organizmu.

Zdarza się, że ból dziąseł promieniuje na uszy i policzki – ząbkujące niemowlęta pocierają wtedy te miejsca. Ale takie same są oznaki zapalenia ucha, dlatego w takiej sytuacji dziecko również powinien obejrzeć pediatra.

Co podać dziecku na ząbkowanie?

Kiedy zauważysz u dziecka objawy ząbkowania, czas szczególnie zacząć dbać o higienę jamy ustnej niemowlaka. Gdy tylko pojawi się pierwszy ząbek, po każdym posiłku (zwłaszcza po wieczornym karmieniu) przemywaj dziąsła nawiniętym na palec wskazujący gazikiem zwilżonym w przegotowanej wodzie lub w naparze z rumianku. Na pewno warto wypróbować też gryzaki i żel do ząbkowania.

Zobacz też:

• Próchnica u dzieci: jak ją leczyć i jak jej zapobiegać
• Polskie dzieci mają zęby w fatalnym stanie! Twoje dziecko też?
• Aparat na zęby dla dziecka – rodzaje i ceny