Reklama

Alergia pokarmowa u niemowląt nie jest łatwa do zdiagnozowania, a jeszcze trudniej ją wyleczyć. Szacuje się, że na alergię pokarmową cierpi sześcioro dzieci na 100 – z czego większość to niemowlęta. Uczulenie wynika z niedojrzałości układu pokarmowego i odpornościowego niemowląt, chociaż dużą rolę odgrywają także czynniki genetyczne. Warto znać objawy alergii pokarmowej, by nie pomylić jej z innymi dolegliwościami.

Reklama

Spis treści:

Czym jest alergia pokarmowa u niemowląt?

Alergia pokarmowa u niemowląt pojawia się zwykle u dzieci karmionych mieszanką modyfikowaną, ale mają ją także niemowlęta karmione piersią. Alergia pokarmowa to po prostu nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego dziecka wyzwalana przez alergen. Może mieć podłoże genetyczne. Alergia pokarmowa u niemowląt pojawia się najczęściej w 2.-3. miesiącu życia albo w okresie rozszerzania diety.

Najczęstsza alergia pokarmowa u niemowląt to uczulenie na białko mleka krowiego (zwane potocznie skazą białkową). Nawet niewielkie ilości tego białka mogą wywołać bardzo ostre objawy u dziecka. Alergia na białko mleka krowiego może iść w parze z uczuleniem na mięso wołowe i cielęce. Inne częste alergie pokarmowe u niemowląt to alergia na jaja kurze, ryby i owoce morza, orzechy, pszenicę.

Pierwsze objawy alergii pokarmowej u niemowlaka

Objawy alergii pokarmowej bywają bardzo uciążliwe. Na szczęście u przeważającej większości dzieci dolegliwości ustępują przed 5. urodzinami.

Pierwsze objawy alergii pokarmowej u niemowląt to:

  • bóle brzucha,
  • zmiany na skórze,
  • biegunki,
  • kolki,
  • wzdęcia,
  • ulewania i wymioty.

Alergeny pokarmowe bywają przyczyną dolegliwości układu oddechowego (kataru, kaszlu, sapki). U małych dzieci podatność na zapalenie alergiczne błony śluzowej wyściełającej drogi oddechowe jest duża. Ponadto niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym pozbawione są zawartych w mleku matki przeciwciał chroniących je przed infekcjami, a także przed alergią. Błona śluzowa uszkodzona procesem infekcyjnym jest skuteczniej atakowana przez czynniki uczulające.

Alergia pokarmowa może też wystąpić u dziecka karmionego piersią (zdarza się u ok. 0,5-1 proc. dzieci). Objawy uczulenia na mleko matki mogą być bardzo różne. Zwykle pojawiają się:

  • problemy skórne,
  • problemy ze strony przewodu pokarmowego,
  • problemy ze strony układu oddechowego,
  • ulewania bądź kolki.

Alergia pokarmowa u niemowlaka: objawy skórne

Gdy skóra dziecka staje się sucha, pojawiają się m.in. na policzkach czerwone, szorstkie, łuszczące się ogniska, tzw. policzki lakierowane. Zmiany atopowe zlokalizowane są również na rączkach, nóżkach, w zgięciach łokciowych i kolanowych. Każda zmiana na skórze u dziecka, nawet najbardziej niewinnie wyglądająca wysypka, wyprysk czy pokrzywka, powinna być skonsultowana przez dermatologa, który potwierdzi bądź wykluczy alergię pokarmową.

Uwaga: wiele zmian skórnych, które pojawiają się u noworodków i niemowląt, często mylnie wiążemy z alergią pokarmową, podczas gdy mamy do czynienia np. z potówkami czy trądzikiem niemowlęcym. Jeśli masz wątpliwości, skonsultuj się z lekarzem.

Jak leczyć alergie pokarmowe u niemowląt?

Najskuteczniejszą metodą leczenia alergii pokarmowych jest eliminacja z diety pokarmów uczulających. Nigdy jednak nie należy kończyć pochopnie karmienia piersią. Karmiąca mama powinna natomiast zrezygnować z pokarmów najczęściej powodujących uczulenia – może to jednak zrobić wyłącznie pod okiem lekarza, rozsądnie układać swoją dietę i stosować suplementację. Kiedy karmiące matki, których dzieci miały alergię, stosowały dietę eliminacyjną, objawy choroby całkowicie ustąpiły aż u 86 proc. dzieci, a u 13 proc. uległy znacznemu złagodzeniu (badania przeprowadzono w Klinice AM w Białymstoku).

U dzieci alergicznych karmionych sztucznie wycofanie z diety mleka modyfikowanego zazwyczaj przynosi szybką poprawę. Czasem, w okresach zaostrzenia się choroby, konieczne może się okazać podawanie leków, o czym jednak decyduje lekarz.

Mieszanki dla niemowląt z alergią na mleko krowie

Dla dzieci karmionych butelką, u których stwierdzono alergię, przeznaczone są mieszanki o wysokim stopniu hydrolizy. Mleko modyfikowane dla alergików, zwykle dostępne na receptę, często różni się smakiem od mleka modyfikowanego. Jeśli jednak niemowlę otrzymuje taką mieszankę jako pierwszą, zwykle się do niej przyzwyczaja. Dzieciom, które nie mają jeszcze objawów alergii pokarmowej, ale w wywiadzie rodzinnym stwierdzono takie przypadki, lekarz zaleca podawanie mieszanki HA.

Zapobieganie alergii pokarmowej u niemowląt

Jeśli twoje dziecko jest w grupie ryzyka wystąpienia alergii pokarmowej, stosuj się do tych zaleceń:

  • Karm piersią: to najlepsza ochrona przed alergią.
  • Jeżeli nie możesz karmić piersią, podawaj dziecku mleko modyfikowane HA (hypoalergiczne).
  • Rozszerzaj dietę dziecka zgodnie ze wskazaniami pediatry.
  • Silnie alergizujące pokarmy: mleko, cytrusy, ryby, soję wprowadzaj do diety dziecka po konsultacji z lekarzem. Nie opóźniaj jednak ich wprowadzania, jeśli lekarz tak nie zdecyduje.
  • Nowe pokarmy podawaj ugotowane; wprowadzaj je pojedynczo, co 2-3 dni.
  • Nie wprowadzaj nowych produktów w czasie infekcji wirusowych (przeziębienie, biegunka) u dziecka oraz tuż po infekcji.

Testy na alergie pokarmowe u niemowląt

Jeśli maluch ma objawy alergii pokarmowej, warto jak najszybciej wykonać test na alergię. U dzieci, które nie ukończyły 1. roku życia, badanie wykonuje się u matki, a wynik jest podstawą stosowania diety eliminacyjnej w czasie karmienia piersią oraz rozszerzania diety dziecka. Kiedy dziecko skończy roczek, badanie wykonywane jest już z jego własnej krwi. Ceny testów alergicznych różnią się od metodyki i liczby badanych składników.

Zobacz też:

Reklama
Konsultacja merytoryczna

lek. Aleksandra Symonides

Lekarka, pracuje na Oddziale Neonatologii Uniwersyteckiego Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Reklama
Reklama
Reklama