Ulewanie u niemowlaka: dlaczego niemowlę ulewa i kiedy iść do lekarza?
Ulewanie u niemowlaka może zdarzyć się nawet w dwie-trzy godziny po karmieniu. Spowodowane jest to niedojrzałością układu pokarmowego dziecka i najczęściej nie ma się czym przejmować. Czasami jednak ulewanie może być jednym z objawów refluksu żołądkowo-przełykowego, który wymaga konsultacji lekarskiej. Sprawdź, kiedy ulewanie jest normalne, jak je odróżnić od wymiotów i kiedy iść z dzieckiem do lekarza.
Ulewanie w pierwszych sześciu miesiącach życia niemowlaka zdarza się często. Z buzi wypływa mu trochę mleka, czasem lekko strawionego, o konsystencji zwarzonego mleka. Nie musisz się tym martwić: najczęściej nie jest to choroba. Ulewa nawet co drugi noworodek i niemowlę. Musisz jednak wiedzieć, jak pomóc dziecku, zwłaszcza kiedy ulewa obficie lub chlustająco.
Spis treści:
Ulewanie pokarmu u noworodka i niemowlaka jest spowodowane osłabionym napięciem dolnego zwieracza przełyku. To mięsień znajdujący się w górnej części żołądka. U dziecka nie zatrzymuje jeszcze pokarmu tak dobrze, jak u dorosłego. Mleko cofa się i wypływa z buzi (czasem z nosa). Jest to zjawisko naturalne, z którym organizm dziecka wkrótce sobie poradzi.
Ulany pokarm może mieć różny wygląd:
- przypomina mleko zmieszane ze śliną – jeśli dojdzie tylko do przełyku i stąd się cofnie,
- przypomina twarożek (mleko jest zwarzone, ma kwaśny zapach) – jeśli cofnie się z żołądka.
Niedorozwój mięśnia przełyku i spowodowane nim ulewanie może utrzymywać się od narodzin do 3-4. miesiąca życia, czasem dłużej – do końca 6. miesiąca. Niektóre dzieci przestają ulewać, gdy zaczynają jeść bardziej zagęszczony pokarm, inne gdy nauczą się siedzieć. Częste ulewanie lub ulewanie utrzymujące się dłużej niż do 12. miesiąca życia może świadczyć o refluksie żołądkowo-przełykowym, który trzeba diagnozować i leczyć.
Czy ulewanie jest nieprzyjemne dla dziecka?
Ulewanie nie powoduje gwałtownego bólu. Zwrócona treść z żołądka ma jednak kwaśny odczyn i może drażnić skórę wokół ust. Niekiedy nadtrawione
mleko nie trafia do ust, a podrażnia sam przełyk. Wtedy trudniej zauważyć, że niemowlę ulewa. Maluch może mieć słabszy apetyt, popłakiwać, bo przełykanie staje się bolesne. O tym, że w przełyku dzieje się coś niedobrego, może świadczyć np. kwaśny zapach z ust, brak apetytu mimo głodu, częste odbijanie u noworodka, drażliwość, a także to, że dziecko nie chce leżeć na brzuszku.
Ulewanie przebiega łagodnie (pokarm wolno wypływa z kącików ust), natomiast
wymioty u niemowlaka są gwałtowne, obfitsze i chlustające. Jeśli niemowlak zwymiotował raz, nie ma powodów do niepokoju – być może zjadł za dużo. Gdy dziecko wymiotuje często lub dużo – trzeba skontaktować się z lekarzem, bo maluch w takim stanie może się szybko odwodnić. Wymioty chlustające mogą sygnalizować zwężenie odźwiernika, które leczy się operacyjnie.
Jeśli karmisz piersią, a twoje dziecko ulewa, skorzystaj z tych rad:
- Karm dziecko często, nawet co 2 godziny. Dzięki temu nie będzie bardzo głodne i będzie spokojnie ssało.
- Przystawiaj do piersi, gdy jest spokojne i nie płacze. Jeśli płacze, najpierw uspokój je, np. kołysząc w ramionach.
- Postaraj się, by niemowlę dobrze chwyciło pierś. Spowoduje to, że nie będzie podczas karmienia połykało powietrza do żołądka (co powoduje nie tylko ulewanie, ale także kolkę u niemowlęcia).
- Jeśli dziecko skończyło pić z jednej piersi, potrzymaj je chwilę w pozycji pionowej. Poczekaj, aż odbije mu się połknięte powietrze. Dopiero potem zaproponuj drugą pierś.
Rady dla mam karmiących mlekiem modyfikowanym, gdy ich dziecko ulewa:
- Karm dziecko częściej – co 2-2,5 godziny (podawaj nieco mniejsze porcje).
- Nie podawaj butelki dziecku, gdy płacze. Postaraj się najpierw je uspokoić.
- Zwróć uwagę, by główka dziecka znajdowała się wyżej niż reszta ciała (niemowlę powinno być w pozycji półsiedzącej lub siedzącej).
- Sprawdź, czy trzymasz butelkę pod takim kątem, aby cały smoczek był cały wypełniony mlekiem.
- Możesz przerwać karmienie, aby dziecku odbiło się połknięte powietrze.
- Zwróć uwagę, by dziurka w smoczku nie była za mała ani za duża (dziecko powinno ssać, pokarm nie powinien się sam wylewać, gdy przechylisz butelkę).
By zminimalizować ulewanie po karmieniu:
- Podłóż książki pod przednie nogi łóżeczka tak, by dziecko leżało pod kątem 30 stopni.
- Trzymaj dziecko w pozycji pionowej lub półpionowej przez 10-15 minut. Poczekaj, aż dziecku odbije się połknięte powietrze (niektórym dzieciom odbija się powietrze nawet kilka razy, ale są i takie, którym nigdy się nie odbija). Odbijanie po karmieniu pozwala pozbyć się powietrza zalegającego w żołądku, które „wypycha’’ pokarm.
- Bezpośrednio po jedzeniu nie układaj dziecka w pozycji na wznak, gdyż może zakrztusić się ulewanym pokarmem. Tuż po karmieniu nie układaj niemowlęcia na brzuchu (sprowokuje to ulewanie lub wymioty). Najlepiej ułóż dziecko na boku.
- Jeśli dziecku uleje się troszkę pokarmu, podnieś je z łóżeczka, wytrzyj buzię i chwilę potrzymaj w pozycji pionowej.
Jeśli mimo zmian w karmieniu i pielęgnacji problem nie mija, dziecko ulewa często i w dodatku duże ilości pokarmu, koniecznie idź z nim do pediatry. Oceni on, czy jest to ulewanie,
czy może noworodek ma refluks. Jeśli karmisz piersią, może zalecić podawanie dziecku specjalnego preparatu zagęszczającego pokarm w żołądku. Jeśli masz nadal kłopoty z ulewaniem przy karmieniu butelką, może zalecić podawanie specjalnego mleka dla dzieci ulewających (są oznaczone symbolami AR).
Idź z dzieckiem do lekarza, jeśli:
- ulewanie wiąże się z niskim przyrostem wagi,
- maluch, ulewając, krztusi się albo kaszle,
- ulewane mleko ma zabarwienie brązowe lub zielone,
- ulane mleko tryska na odległość (tzw. wymioty chlustające),
- ulewanie nagle znacząco się nasila,
- ulewanie pojawia się dopiero w wieku kilku miesięcy,
- ulewania nie zmniejsza się pomimo tego, że dziecko skończyło już rok.
Sprawdź także:
