Co to jest sepsa? Czy twojemu dziecku grozi sepsa?
Jeśli organizm twojego dziecka zostanie zaatakowany sepsą, jego reakcja będzie bardzo gwałtowna. Co zazwyczaj powoduje zakażenie i jak je leczyć? Sprawdź!
Sepsa nie jest chorobą, jest gwałtowną reakcją organizmu na zakażenie. To zakażenie ogólne organizmu, w przebiegu którego dochodzi do niewydolności wielu narządów: nerek, wątroby, serca, płuc.
Rodzaje sepsy
Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl
Diagnoza online Czytaj więcejZe względu na różnice w przyczynach i leczeniu zwykle rozróżnia się sepsę noworodkową, sepsę dzieci, sepsę dorosłych. Stan zakażenia ogólnego organizmu, jaki wywołuje, zagraża życiu dziecka. Rokowanie chorego dziecka zależy w dużej mierze od jego ogólnego stanu zdrowia, od rodzaju drobnoustrojów, które wywołały sepsę, oraz od reakcji organizmu. Sepsa może być różnie nasilona: wyróżnia się:
- sepsę,
- ciężką sepsę,
- wstrząs septyczny (najcięższy stan).
Co powoduje sepsę?
W przypadku dzieci sepsę najczęściej wywołują bakterie o dużej zjadliwości, takie jak:
- meningokoki,
- pneumokoki,
- bakterie z grupy HiB,
- paciorkowce ropne.
Najbardziej niebezpieczna jest sepsa spowodowana przez meningokoki. Na chorobę meningokokową najczęściej chorują dzieci do 4. roku życia. Według oficjalnych danych z powodu sepsy umiera w Polsce rocznie około 1000 osób.
Jak poznać, że dziecko ma sepsę?
Sepsa pojawia się w wyniku zakażenia, które początkowo zwykle trudno odróżnić od zwykłego przeziębienia czy tzw. "grypy żołądkowej", czyli nieżytu żołądkowo-jelitowego. Wraz z rozwojem sepsy stan ogólny szybko się pogarsza. Dziecko ma wysoką gorączkę (powyżej 38,5 st. C), która nie spada lub bardzo słabo spada po podaniu środka przeciwgorączkowego.
Zobacz także
Inne objawy sepsy towarzyszące gorączce to:
- dreszcze,
- znaczne osłabienie,
- światłowstręt,
- duża potliwość,
- przyspieszenie akcji serca i oddechu,
- duszność,
- bóle mięśni i brzucha,
- zblednięcie lub zasinienie obwodowych części ciała,
- zaburzenia świadomości, włącznie z utratą przytomności,
- wymioty,
- wysypka.
Objawy sepsy u najmłodszych dzieci
U niemowląt i małych dzieci sepsę mogą sugerować takie objawy jak:
- rzadkie oddawanie moczu,
- nadmierna senność lub drażliwość,
- bezdech,
- zmiany zabarwienia skóry (zażółcenie skóry, sinica, zblednięcie),
- obniżenie napięcia mięśniowego,
- charakterystyczna wysypka (w odróżnieniu od zwykłych wysypek wysypka przy sepsie nie ustępuje po ucisku, gdyż jest spowodowana przez zakrzepy krwi w naczyniach).
Kto jest najbardziej narażony na zakażenie?
Nie wszyscy, którzy złapią meningokoka, zachorują. U niektórych wywoła on zapalenie opon mózgowych, zapalenie gardła, płuc, ucha czy stawów. Najbardziej narażone na sepsę są osoby o obniżonej odporności, czyli takie, które np. niedawno chorowały, leczyły się antybiotykami, przeżywają stres, są osłabione.
Grupą o podwyższonym ryzyku są nastolatki. Bywają w dużych grupach i skupiskach pełnych różnych szczepów bakterii. Łatwym łupem meningokoków padają też małe dzieci. W trzecim miesiącu życia tracą odporność, którą zawdzięczały matce.
Co robić w przypadku sepsy?
Jeśli podejrzewasz, że dziecko może mieć sepsę, jak najszybciej jedź z nim do szpitala. Objawy sepsy są niespecyficzne, dlatego konieczna jest wizyta w szpitalu, jeśli gorączka nie spada dziecku po podaniu środka przeciwgorączkowego (w prawidłowej dawce, dostosowanej do wieku), dziecko źle się czuje, jest ospałe, ma osłabione napięcie mięśniowe.
Pamiętaj! Ciężka sepsa – najczęściej sepsa meningokokowa – rozwija się bardzo gwałtownie, w ciągu kilku godzin. Dziecko, które rano dobrze się czuło, może w kilka godzin później trafić do szpitala na oddział OIOM.
Czy sepsa jest zaraźliwa?
Zaraźliwość sepsy jest uwarunkowana przez czynnik, który ją wywołał. Samymi objawami sepsy nie można się zarazić, można jednak zarazić się np. bakteriami które wywołały sepsę, np. meningokokami, pneumokokami. Wystąpienie objawów zależy od tego, czy bakterie przełamią obronę organizmu. Najbardziej zaraźliwa jest sepsa meningokokowa. Meningokoki, które wywołują sepsę, najczęściej przenoszą się drogą kropelkową oraz przez bezpośredni kontakt, np. przez picie z jednego kubka, butelki, jedzenie tą samą łyżką, jedzenie tych samych kanapek. Osoby, które miały kontakt z osobą chorą na sepsę meningokokową, powinny jak najszybciej otrzymać profilaktycznie antybiotyk.
Jak leczy się sepsę?
Sepsa musi być leczona w szpitalu. Dziecko dostanie antybiotyk (lub antybiotyki). Konieczne jest też podawanie dużej ilości płynów, a często także podtrzymywanie najważniejszych czynności życiowych: oddychania i krążenia, za pomocą tlenu, leków i aparatury medycznej. Czasami konieczne jest leczenie nerkozastępcze (dializy) oraz uzupełnianie czynników krzepnięcia.
Możliwe jest wyleczenie sepsy, jednak następstwem sepsy mogą być trwałe powikłania, jak niedosłuch, zaburzenia pamięci.
Co zrobić by uniknąć sepsy?
Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl
Kalendarz szczepień Czytaj więcejNie ma szczepionki na sepsę, można jednak szczepić dziecko przeciw bakteriom, które mogą ją wywołać, czyli przeciw meningokokom, pneumokokom oraz HiB. W Polsce szczepienia przeciw HIB i szczepienia przeciw pneumokokom są obowiązkowe, szczepienia przeciw meningokokom zalecane. Szczepienie nie chronią w 100 proc., chronią jednak przed najbardziej zjadliwymi szczepami tych bakterii. Warto pomyśleć o szczepieniu szczególnie wtedy, jeśli dziecko ma o obniżoną odporność organizmu, przyjmuje leki immunosupresyjne albo cierpi na chorobę przewlekłą.
Zobacz także:
- Ważne pytania o sepsę
- Jak ustrzec dziecko przed sepsą?
- Jakie leki na gorączkę u dziecka – wyjaśnia prof. Piotr Socha