Alergia na białko mleka krowiego – wysypka na skórze dziecka to tylko jeden z licznych objawów
Alergia na białko mleka krowiego to uczulenie dziecka na białka zawarte w jego składzie. Objawia się wysypką na skórze, kolkami, ulewaniem i wymiotami. Wymaga leczenia w postaci wyeliminowania mleka z diety dziecka. Zaniedbanie leczenia może wywołać inne choroby np. astmę oskrzelową i atopowe zapalenie skóry.
Alergia na białko mleka krowiego to jedna z najczęstszych alergii pokarmowych u niemowląt i małych dzieci. Dotyczy ok. 3 proc. dzieci. Objawia się w postaci zmian na skórze, kaszlu, kataru oraz problemów z trawieniem. Jeżeli będzie wcześnie wykryta i odpowiednio leczona daje szanse na wyjście dziecka z uczulenia. Dzieje się to około 4-5 roku życia dziecka.
Alergia na białko mleka krowiego:
Na czym polega alergia na białko mleka krowiego?
Alergia na białko mleka krowiego (ABMK), potocznie (chociaż nieprawidłowo) nazywana jest skazą białkową. Polega na chorobliwej reakcji układu odpornościowego dziecka na działanie białek mleka, w tym:
- kazeiny – stanowi ona 80 proc. białek mleka,
- białka serwatkowego – 20 proc. białek w mleku.
Dziecko jest uczulone nie tylko na mleko krowie, ale i na jego przetwory, m.in. sery, masło, śmietanę, serwatkę, lody.
Objawy alergii na mleko
Obawom alergii na białko mleka krowiego towarzyszą symptomy w postaci zmian na skórze oraz ze strony układu oddechowego i pokarmowego (najczęściej). Są to:
- rumień na skórze,
- świąd,
- wysypka skórna,
- zaczerwienienie spojówek,
- łzawienie oczu,
- katar,
- kaszel,
- kichanie,
- sapka,
- chrypka,
- świszczący oddech,
- świąd jamy ustnej,
- kolkowe bóle brzucha,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- wymioty,
- śluz i świeża krew w stolcu,
- biegunka,
- zaparcia,
- wymioty.
Objawy alergii na mleko krowie mogą wystąpić w ciągu kilku minut od posiłku lub mogą pojawić się nawet kilka dni po spożyciu żywności zawierającej białka mleka krowiego.
Przyczyny alergii na białko mleka krowiego
Przyczyna alergii dziecka na mleko krowie tkwi przede wszystkim w niedojrzałości jego układu pokarmowego i odpornościowego.
Układ odpornościowy dziecka identyfikuje białka obecne w krowim mleku jako szkodliwe i uruchamia reakcję alergiczną. Z racji tego, że mleko jest głównym, a następnie jednym z podstawowych składników diety dziecka jego spożywanie sprzyja rozwojowi alergii.
Jeżeli jeden z rodziców dziecka ma alergię na białko mleka krowiego, jest spore prawdopodobieństwo, że przekaże dziecku ten rodzaj alergii.
Alergia na mleko krowie częściej pojawia się u dzieci karmionych mieszanką modyfikowaną (w mleku kobiecym są zawarte przeciwciała chroniące przed infekcjami, a także przed alergią).
Diagnozowanie alergii na mleko
Aby potwierdzić alergię dziecka na białko mleka krowiego, wykonuje się:
- punktowe testy skórne – nie przeprowadza się ich u niemowląt, gdyż w przypadku tak małych dzieci dają niemiarodajne wyniki,
- oznaczanie stężenia tzw. specyficznych przeciwciał IgE przeciwko białkom mleka krowiego – badanie krwi,
- testy prowokacji pokarmowej – podanie niewielkiej ilości mleka lub produktu nabiałowego i obserwowanie reakcji organizmu,
- dietę eliminacyjną – jeżeli mimo restrykcyjnej diety bezmlecznej objawy nadal się utrzymują, to z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że przyczyną alergii nie jest białko mleka krowiego.
Leczenie alergii na białko mleka krowiego
Leczenie dziecka z alergią na mleko krowie polega na wyeliminowaniu mleka i jego przetworów z jadłospisu. Dieta bezmleczna powinna być stosowana przez co najmniej pół roku lub do 9.-12. miesiąca życia dziecka.
Jeżeli niemowlę jest karmione mieszankami mlecznymi, należy je zastąpić mieszanką mleczną o wysokim stopniu hydrolizy. W przypadku dziecka karmionego piersią konieczne staje się wyeliminowanie mleka i jego przetworów z diety mamy.
U dzieci spożywających pokarm stały dieta eliminacyjna nie ogranicza się tylko do rezygnacji z mleka i jego przetworów, lecz także produktów, w których białka mleka są „ukryte" np. wołowiny, cielęciny, parówek, wędlin, pieczywa i płatków śniadaniowych.
Po upłynięciu okresu odstawienia zaleca się przeprowadzenie (pod nadzorem lekarza) prowokacji i podanie dziecku mleka, aby ocenić czy nadal utrzymują się objawy alergii. Jeżeli test okaże się ujemny, można stopniowo wprowadzać do diety mleko.
Należy rozpoczynać od mleka (kilka łyżeczek) poddanego obróbce termicznej, czyli w temperaturze 180 stopni Celsjusza przez 30 minut. Pokarmy mleczne trzeba wprowadzać do diety pojedynczo, tak aby w przypadku reakcji alergicznej wiedzieć jaki produkt jest przyczyną uczulenia.
Specjaliści podkreślają, że bardzo ważne jest wczesne wykrycie alergii na mleko, tak aby zapobiec rozwojowi tzw. marszu alergicznego, czyli powstania innych schorzeń alergicznych, kiedy jeden alergen toruje drogę kolejnemu (w ten sposób powstają alergie krzyżowe).
Większość dzieci z alergią na białka mleka krowiego rozwija tolerancję na mleko przed ukończeniem 5. roku życia (80-85 proc.), gdyż ich układ odpornościowy zaczyna prawidłowo reagować na krowie mleko i jego przetwory.
Dieta w alergii na białko mleka krowiego
Ponieważ mleko i jego przetwory są głównym źródłem wapnia i witaminy D, konieczne staje się uzupełnianie diety dziecka o produkty pokrywające zapotrzebowanie na te substancje.
Dziecku podaje się:
- mleko ryżowe,
- mleko owsiane,
- warzywa bogate w wapń – brokuły, jarmuż, kapusta, szpinak, rośliny strączkowe,
- ryby morskie będące źródłem witaminy D – makrela, śledzie, łosoś.
Zobacz także:
- Lista produktów zakazanych dla dziecka z alergią na mleko
- Mleko, gluten, jajka, ryby: 4 najczęstsze alergeny. Sprawdź, czego dziecko nie może jeszcze jeść
- Prof. Maciej Kaczmarski: jak rozpoznać i leczyć alergię pokarmową