Reguły dotyczące pisowni przeczenia „nie” z przysłówkami nie są trudne. Aby ich nie łamać, wystarczy wiedzieć, czym różnią się przysłówki pochodzące od przymiotnika od przysłówków, które nie pochodzą od tej części mowy.

Reklama

Przypominamy, że przysłówek odpowiada na pytania: jak? gdzie? kiedy? (pogodnie, blisko, rano), a przymiotnik na pytania: jaki? jaka? jakie? (pogodny, miła, ciepłe).

Spis treści:

Kiedy „nie” z przysłówkami piszemy razem

Po pierwsze: „nie” z przysłówkami piszemy łącznie, gdy przysłówki występują w stopniu równym:

  • nieładnie, ale: nie ładniej (stopień wyższy), nie najładniej (stopień najwyższy)
  • niedobrze, ale: nie lepiej (stopień wyższy), nie najlepiej (stopień najwyższy)
  • nieestetycznie, ale: nie estetyczniej (stopień wyższy), nie najestetyczniej (stopień najwyższy)
  • niechętnie, ale: nie chętniej (stopień wyższy), najchętniej (stopień najwyższy)
  • niegrzecznie, ale: nie grzeczniej (stopień wyższy), nie najgrzeczniej (stopień najwyższy)

Nie z przysłówkami piszemy łącznie, gdy mamy do czynienia z przysłówkiem, który został utworzony od przymiotnika.
Przysłówki, które zostały utworzone od przymiotnika to np.:

Zobacz także
  • ładnie (jak?) (utworzony od przymiotnika ładny)
  • daleko (gdzie?) (utworzony od przymiotnika daleki)
  • wcześnie (kiedy?) (utworzony od przymiotnika wczesny)

Przykłady zdań, w których występuje przysłówek pisany łącznie z przeczeniem „nie”:
Kuba zachował się nieładnie wobec klasy.
Niedaleko stąd jest miła kawiarnia.
Niedobrze się stało, że pies został bez opieki.
Kasi zrobiło się nieprzyjemnie na widok zniszczonych grządek.
Nietrudno jest domyślić się, o co ci chodzi.

Kiedy „nie” z przysłówkami piszemy oddzielnie

Nie z przysłówkami piszemy oddzielnie, gdy przysłówki występują w stopniu wyższym lub najwyższym. Przykłady rozłącznej pisowni z takimi przysłówkami to:

  • Nie lepiej byłoby złożyć życzenia osobiście?
    (stopień równy: dobrze, stopień wyższy: lepiej, stopień najwyższy: najlepiej)

  • Nie najpiękniej prezentowałeś się w tych dziurawych spodniach.
    (stopień równy: pięknie, stopień wyższy: piękniej, stopień najwyższy: najpiękniej)

  • Czy nie szybciej byłoby dotrzeć tam na piechotę?
    (stopień równy: szybko, stopień wyższy: szybciej, stopień najwyższy: najszybciej)

„Nie” z przysłówkami piszemy też oddzielnie, gdy przysłówek nie jest utworzony od przymiotnika. Przykłady przysłówków niepochodzących od przymiotników:

  • bardzo
  • tylko
  • zawsze
  • dziś
  • rano.

Przykłady pisowni „nie” z przysłówkami niepochodzącymi od przymiotników w zdaniach:

  • Nie bardzo się spieszyłeś.
  • Ania kupiła nie tylko truskawki, ale i czereśnie.
  • Nie zawsze jest czas na robienie dowcipów.
  • Nie dziś, to jutro.
  • Proszę, tylko nie rano, bo chcę się wreszcie wyspać.

To już wszystkie zasady pisowni „nie” z przysłówkami. Aby je utrwalić, proponujemy kilka ćwiczeń (na końcu znajdziesz klucz prawidłowych odpowiedzi).

Zasady pisowni „nie” z przysłówkami – ćwiczenia

Ćwiczenie 1.
Uzupełnij zdania, zachowując właściwą pisownię „nie” z przysłówkami.

(Nie, chętnie)… ale zgodziła się.
W autobusie zrobiło mu się … (nie, dobrze)
Koło śmietników pachniało dość … (nie, przyjemnie)
To (nie, grzecznie) jest tak odchodzić bez pożegnania.
Tosia wyglądała (nie, ładnie) w sukience pożyczonej od siostry.

Ćwiczenie 2
Uzupełnij zdania, zachowując właściwą pisownię „nie” z przysłówkami.

Zgodziła się, ale … (nie, najchętniej)
(Nie, lepiej) byłoby założyć wygodne buty?
Jan (nie, najlepiej) przyjął wiadomość o kłopotach brata.
A (nie, prędzej) byłoby dojechać na lotnisko taksówką?
Czy (nie, grzeczniej) zachowałby się ustępując miejsca temu starszemu panu?

Ćwiczenie 3.
Uzupełnij zdania przysłówkami niepochodzącymi od przymiotników, zachowując zasady pisowni z „nie”.
Jeśli (nie, dziś) to spotkajmy się jutro albo pojutrze.
Wojtkowi (nie, bardzo) uśmiechało się wstawać skoro świt.
W życiu liczą się (nie, tylko) pieniądze.
Proszę, tylko (nie, jutro), bo cały dzień mam już zajęty do wieczora.
Spokojnie, na szczęście (nie, zawsze jest smutno).

Odpowiedzi:
Ćwiczenie 1.
Niechętnie, ale zgodziła się.
W autobusie zrobiło mu się niedobrze.
Koło śmietników pachniało dość nieprzyjemnie.
To niegrzecznie jest tak odchodzić bez pożegnania.
Tosia wyglądała nieładnie w sukience pożyczonej od siostry.

Ćwiczenie 2
Zgodziła się, ale nie najchętniej.
Nie lepiej byłoby założyć wygodne buty?
Jan nie najlepiej przyjął wiadomość o kłopotach brata.
A nie prędzej byłoby dojechać na lotnisko taksówką?
Czy nie grzeczniej zachowałby się ustępując miejsca temu starszemu panu?

Ćwiczenie 3.
Jeśli nie dziś to spotkajmy się jutro albo pojutrze.
Wojtkowi nie bardzo uśmiechało się wstawać skoro świt.
W życiu liczą się nie tylko pieniądze.
Proszę, tylko nie jutro, bo cały dzień mam już zajęty do wieczora.
Spokojnie, na szczęście nie zawsze jest smutno.

Zobacz także:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama