Niezdrowe jedzenie – co to jest, przykłady, skutki

Niezdrowe jedzenie to nie tylko fast food. Na sklepowych półkach aż roi się od niezdrowych produktów, które wskutek nieświadomości konsumentów, trafiają na ich stoły i do ich żołądków. Tymczasem zdrowe jedzenie naprawdę bardzo łatwo odróżnić od tego niezdrowego! Czasami też kupujemy zdrowe produkty, a później robimy z nich niezdrowe potrawy, albo jemy zbyt dużo – to też jest niezdrowe jedzenie!

Spis treści:

Niezdrowe jedzenie – czym jest?
Niezdrowe jedzenie – lista
Najbardziej niezdrowe jedzenie – przykłady
Skutki niezdrowego jedzenia
Jak zmienić niezdrowe jedzenie na zdrowe

Niezdrowe jedzenie – czym jest?

Niezdrowe jedzenie to takie, które nie tylko nie przynosi korzyści zdrowotnych, ale wręcz potrafi szkodzić. Dlatego do tej kategorii zalicza się produkty, które poza ładunkiem energetycznym (kaloriami) nie zawierają cennych dla zdrowia składników – to tak zwane puste kalorie (jedzenie to chwilowo zaspokaja głód, ale nie przynosi organizmowi żadnych korzyści).

Innym przykładem niezdrowego jedzenia są produkty skażone chemikaliami (np. z ze środków ochrony roślin), lekami, hormonami oraz produkty wysokoprzetworzone, które mają w składzie konserwanty, barwniki, aromaty.

Mianem niezdrowego jedzenia określa się również niewłaściwe nawyki żywieniowe – jadanie zbyt dużych porcji, pojadanie między posiłkami, zbyt małą liczbę posiłków dziennie, głodzenie się, ale też złe komponowanie jadłospisu, w którym brakuje niektórych produktów, a innych jest w nadmiarze.

Niezdrowe jedzenie – lista

Na liście niezdrowych produktów można by umieścić także zdrowe produkty, które w niektórych przypadkach mogą stać się niezdrowym jedzeniem. Tak jest np. z rybami morskimi z hodowli, w których złe warunku przetrzymywania ryb sprawiają, że trzeba je faszerować lekami. O ile np. dziki łosoś jest teoretycznie zdrowy, to ten z hodowli może już taki zdrowy może nie być. Dietetycy są jednak zgodni, że niektóre produkty z zasady są niezdrowe i już. Oto one.

Za niezdrowe jedzenie uważa się:

słodzone napoje, w tym soki,
białe pieczywo, biały ryż i makarony z białej mąki,
czerwone mięso jedzone w nadmiarze,
wysoko przetworzone mięso (wiele kiełbas i wędlin),
sery topione,
słodycze,
frytki smażone we fryturze,
fast foody (posiłki tego typu są niepełnowartościowe, bardzo kaloryczne, często zawierają cukier rafinowany i tłuszcze trans, a także nadmiar soli),
sztuczne słodziki,
produkty wysokoprzetworzone zawierające chemiczne aromaty, polepszacze smaku i konserwanty,
słone i słodkie przekąski.

Robiąc zakupy spożywcze, warto czytać etykiety na produktach. Poniżej lista szkodliwych E, czyli konserwantów, barwników i innych dodatków do żywności, których warto unikać:

E 102 – tartayzna
E 104 – żółcień chinolinowa
E 110 – żółcień pomarańczowa
E 120 – koszelina
E 123 – amarant
E 124 – czerwień koszelinowa
E 127 – erytrozyna
E 131 – błękit patentowy
E 210-213 – kwas benzoesowy i jego sole
E 220-228 – dwutlenek siarki i jego sole
E 249-251 – azotany
E 310-312 – galusany
E 320 – BHA
E 400 – kwas alginowy
E 407 – karagen
E 951 – aspartam
E 954 – sacharyna

Regularne spożywanie pożywienia zawierającego te substancje może przyczynić się do problemów zdrowotnych, dlatego po prostu lepiej ich unikać.

Najbardziej niezdrowe jedzenie – przykłady

Poniżej lista najbardziej niezdrowych produktów spożywczych. Każdy dietetyk powie, że warto unikać ich jedzenia:

słodkie napoje gazowane – zawierają horrendalne ilości cukru rafinowanego,
przetwory mięsne – niektóre kiełbasy, parówki, wędliny to najbardziej kancerogenne wyroby obok tytoniu i azbestu!
gotowe płatki śniadaniowe – zawierają zbyt dużo cukru, a przy tym mogą być skażone toksycznymi i rakotwórczymi pestycydami,
czipsy ziemniaczane – zawierają nadmiar soli, kalorii oraz rakotwórczy akrylamid,
przemysłowe wyroby cukiernicze – zwierają utwardzane oleje roślinne (tzw. tłuszcze trans),
białe pieczywo – to czyste kalorie bez wartości odżywczych
smażone potrawy – zbyt kaloryczne mogą zawierać szkodliwe substancje z mocno podgrzanego oleju,
słodycze – bomba kaloryczna bez wartości odżywczych.

Skutki niezdrowego jedzenia

Niewiele osób zdaje sobie sprawę ze wszystkich skutków niezdrowego jedzenia. Otyłość i choroby serca są dla większości z nas oczywiste, ale czy wiesz, że jadanie niezdrowych produktów może zwiększać ryzyko wielu różnych chorób, nie tylko układu krążenia?

Co może być skutkiem niezdrowego jedzenia:

tłuszcze trans – poza chorobami serca mogą wywoływać nowotwory,
słodkie napoje gazowane – zwiększają ryzyko cukrzycy osteoporozy, choroby Alzheimera, Parkinsona, epilepsji i zaburzeń emocjonalnych,
przetwory mięsne – udowodniono, że jedzone w nadmiarze wywołują raka jelita grubego,
białe pieczywo – zwiększa ryzyko insulinooporności, cukrzycy, chorób układu krążenia,
smażone potrawy – jedzone zbyt często aż o 41 proc. zwiększają ryzyko udaru mózgu, poza tym sprzyjają otyłości i chorobom serca,
słodycze – nie dość, że cukier uzależnia, to jeszcze powoduje stłuszczenie wątroby, cukrzycę i poważne choroby układu krążenia.

Niezdrowe jedzenie to nie tylko przepis na nadwagę czy otyłość i kłopoty zdrowotne. To także może być przyczyna złego samopoczucia psychicznego i braku energii do życia, zaburzeń libido i kłopotów skórnych, obniżenia płodności i odporności… Niezdrowe jedzenie to po prostu przepis na katastrofę! Dlatego naprawdę ważne jest, aby wybierać zdrowe produkty spożywcze, odpowiednio je przetwarzać i jeść w odpowiednich ilościach.

Jak zmienić niezdrowe jedzenie na zdrowe

Najlepiej byłoby zgłosić się do dietetyka, który potrafi dobrać odpowiedni sposób żywienia do potrzeb każdego człowieka. Niestety nie każdy chce lub może skorzystać z jego pomocy. Co wtedy zrobić?

Czytaj etykiety na produktach spożywczych! Im krótszy skład, tym produkt jest zdrowszy.
Unikaj produktów, które na pierwszych miejscach w składzie mają cukier.
Unikaj fast foodów i gotowych potraw, które wystarczy odgrzać.
Unikaj produktów o bardzo długim terminie przydatności do spożycia. Najprawdopodobniej zawierają masę konserwantów, niekoniecznie zdrowych.
Zamień smażenie na pieczenie i gotowanie, w tym na parze.
Nie kupuj słodzonych napojów gazowanych ani dosładzanych soków.
Zastąp słodycze owocami, ograniczaj spożycie cukru.
Nie sięgaj po tzw. fit batony – w większości to produkty woskoprzetworzone! Zamiast nich zjedz zdrową przekąskę, np. owoc i garstkę orzechów.
Musisz wybrać między masłem a margaryną? Wybierz masło.
Zamień białe pieczywo i makarony na razowe.
Gotowe płatki śniadaniowe zastąp płatkami owsianymi, a jeszcze lepiej: jajecznicą z warzywami.
Nie przejadaj się!
Nie pojadaj między posiłkami.
Nie zajadaj stresu.
Śledź doniesienia o produktach spożywczych wycofanych ze sprzedaży.

Sięgaj po zdrowe przepisy, np.:

Ciągle jeszcze nie doceniamy znaczenia prawidłowego żywienia w zapobieganiu i leczeniu wielu chorób. A szkoda, bo rezygnując z niezdrowego jedzenia, nadal można jeść smacznie, a przy tym zwiększać swoje szanse na długie, satysfakcjonujące życie.

Przeczytaj też: