Absencja szkolna – definicja i znaczenie
Z absencją szkolną zmagają się wszyscy nauczyciele we wszystkich typach szkół. Rzadko który uczeń może pochwalić się zerową absencją w szkole, gdyż na jej poziom wpływa nie tylko stan zdrowia ucznia, ale również okoliczności i wydarzenia z życia rodzinnego.
Absencja to nic innego jak nieobecność, a absencja szkolna to po prostu nieobecność ucznia w szkole. W każdej placówce edukacyjnej nieobecność ucznia na zajęciach obowiązkowych jest rejestrowana. Absencja może być usprawiedliwiona lub nieusprawiedliwiona. Jeżeli absencja na zajęciach szkolnych wynosi pond 50 procent, uczeń będzie nieklasyfikowany z tego przedmiotu, którego nieobecność dotyczy. Szkoła monitoruje poziom absencji każdego ucznia – w skali miesiąca, semestru, roku szkolnego.
Spis treści:
- Absencja szkolna – znaczenie
- Rodzaje absencji szkolnej
- Absencja szkolna poniżej przeciętnej
- Absencja szkolna powyżej przeciętnej
Absencja szkolna – znaczenie
Zgodnie z prawem każde dziecko do ukończenia 8. klasy szkoły podstawowej (ale nie dłużej niż do 18. roku życia) jest objęte obowiązkiem szkolnym, co oznacza, że powinno chodzić do szkoły na zajęcia obowiązkowe. Absencja ucznia jest odnotowywana, gdy uczeń nie pojawi się na lekcjach, czy to na pojedynczej lekcji czy gdy nie ma go w szkole cały dzień.
Nieobecność ucznia może być usprawiedliwiona, jeśli rodzice napiszą usprawiedliwienie nieobecności dziecka w szkole lub przedstawią zaświadczenie od lekarza o chorobie dziecka. Jeśli tego nie zrobią, absencja pozostaje nieusprawiedliwiona.
Jeżeli uczeń będzie nieobecny w szkole na 50 procent lub więcej lekcji w miesiącu, a absencja ta pozostanie nieusprawiedliwiona, władze szkoły mają obowiązek wszcząć procedurę, która przymusi ucznia i jego rodziców do realizowania obowiązku szkolnego. W takiej sytuacji rodzicom grozi nawet do 50 tys. złotych grzywny.
Rodzaje absencji szkolnej
Szkoła powinna rozróżniać następujące rodzaje absencji:
- wagary – absencja zdarza się od czasu do czasu, może być indywidualna lub grupowa. Nieobecność w szkole ukrywana jest przez ucznia przed rodzicami;
- odmowa chodzenia do szkoły – dziecko odmawia chodzenia do szkoły; odmowa utrzymuje się tygodniami, a nawet miesiącami. Rodzice wiedzą o tym, że dziecko nie chodzi do szkoły, ponieważ często pozostaje ono w domu. Odmowa może dotyczyć zdolnych i pilnych uczniów, wiązać się z lękiem lub fobią szkolną lub może być wywołana czynnikami pozaszkolnymi. Dziecko może mieć objawy somatyczne: nudności, bóle głowy, wymioty itp.
- wycofanie ze szkoły – przypadek, gdy rodzicom brakuje odpowiedzialności, są wobec dziecka bezradni i/lub nim niezainteresowani;
- opuszczanie lekcji – opuszczanie lekcji określonych przedmiotów. Uczeń często pozostaje w tym czasie na terenie szkoły. Powodem absencji mogą być: słabe oceny, wymagania, którym uczeń nie może sprostać, konflikt z nauczycielem.
W każdym z rodzajów absencji szkolnej placówka podejmuje określone działania, których celem jest rozwiązanie problemu i pomoc uczniowi.
Absencja szkolna poniżej przeciętnej
Ponieważ szkoła zlicza nieobecności uczniów, możliwe jest ustalenie średniej absencji dla klasy, rocznika czy całej szkoły. To pozwala monitorować, czy poszczególni uczniowie mieszczą się w średniej absencji dla danej grupy, czy odbiegają od niej.
Absencja poniżej przeciętnej oznacza, że dziecko w określonym przedziale czasu (miesiąc, semestr, rok szkolny) opuściło więcej zajęć szkolnych niż większość uczniów w jego klasie lub w roczniku. Bardzo często szkoły decydują się nagradzać uczniów o najniższej absencji, czyli o najwyższej frekwencji na zajęciach.
Absencja szkolna powyżej przeciętnej
Absencja szkolna powyżej przeciętnej oznacza, że dziecko opuszcza więcej zajęć niż większość uczniów. Powinna być dla placówki sygnałem ostrzegawczym i mobilizować pedagogów do zainteresowania się powodami częstej nieobecności dziecka w szkole.
Czasami wysoka absencja wynika ze złego stanu zdrowia dziecka, ale wtedy zwykle są to nieobecności usprawiedliwione.
Najbardziej niepokoić powinna nieusprawiedliwiona absencja powyżej przeciętnej. Może bowiem być ona sygnałem, że w rodzinie dziecka dzieje się coś niepokojącego. Być może rodzice nie potrafią stworzyć dziecku warunków do nauki, zapewnić mu pomocy szkolnych lub odpowiedniej opieki. Zawsze w takiej sytuacji należałoby poznać bliżej środowisko, w jakim dziecko funkcjonuje poza szkołą i w miarę potrzeb ucznia i możliwości szkoły lub/i gminy udzielić mu wsparcia.
Przeczytaj też: