Reklama

Tegoroczni maturzyści i maturzystki będą zdawać egzaminy dojrzałości w nowej formule. Czy wiesz, że na egzaminie dojrzałości z języka polskiego w 2023 roku mogą pojawić się pytania dotyczące lektur omawianych w szkole podstawowej? Sprawdź, które z nich zostały wskazane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Tegorocznych maturzystów pragniemy też uspokoić: na początku 2023 roku Ministerstwo Nauki i Szkolnictwo zapewniło, że wymagania maturalne będą obniżone o 20-25 proc. I dotyczy to nie tylko matury z języka polskiego.

Reklama

Matura język polski 2023:

Matura język polski 2023: jak będzie wyglądać?

Matura z języka polskiego w 2023 roku będzie składała się z części pisemnej: poziom podstawowy i rozszerzony oraz części ustnej bez określania poziomu.

Zgodnie z wytycznymi CKE część pisemna matury z języka polskiego na poziomie podstawowym:

  • jest obowiązkowa;
  • składa się z trzech części obejmującej takie zagadnienia jak: język polski w użyciu, test historycznoliteracki i wypracowanie;
  • do rozwiązania będą zadania zamknięte (wyboru wielokrotnego, prawda-fałsz, na dobieranie), otwarte (z luką, krótkiej odpowiedzi) oraz zadanie rozszerzonej odpowiedzi (wypracowanie);
  • maksymalna liczba punktów możliwa do otrzymania to 60;
  • próg zdawalności to 30%, czyli należy otrzymać nie mniej niż 18 punktów, aby zdać maturę pisemną z języka polskiego.

Zgodnie z wytycznymi CKE część ustna matury z języka polskiego:

  • jest obowiązkowa;
  • składa się z dwóch części: wypowiedzi osoby zdającej dotyczącej zadania z wylosowanego zestawu egzaminacyjnego i rozmowy z komisją;
  • maksymalna liczba punktów możliwa do otrzymania to 30;
  • próg zdawalności to 30%, czyli należy otrzymać nie mniej niż 9 punktów, aby zdać maturę ustną z języka polskiego.

Matura język polski 2023: terminy

Zgodnie z harmonogramem CKE egzaminy maturalne w Formule 2023 odbędą się w terminach:

  • pisemna matura z języka polskiego na poziomie podstawowym – 4 maja 2023 r. o godzinie 9:00,
  • pisemna matura z języka polskiego na poziomie rozszerzonym – 17 maja 2023 r. o godzinie 9:00,
  • ustne egzaminy maturalne z języka polskiego odbędą się w dniach 10-23 maja 2023 r. według harmonogramów ustalonych przez przewodniczących zespołów egzaminacyjnych.

Matura język polski 2023: co trzeba wiedzieć – wykaz lektur

W części pisemnej na poziomie podstawowym oraz w części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego znajdą się zadania sprawdzające znajomość problematyki lektur obowiązkowych, czyli:

  • Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni na Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana;
  • Jan Parandowski, Mitologia, część I Grecja;
  • Homer, Iliada (fragmenty), Odyseja (fragmenty);
  • Sofokles, Antygona;
  • Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu (fragmenty);
  • Legenda o św. Aleksym (fragmenty);
  • Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty);
  • Pieśń o Rolandzie (fragmenty);
  • Gall Anonim, Kronika polska (fragmenty);
  • Dante Alighieri, Boska Komedia (fragmenty);
  • Jan Kochanowski, tren IX, X, XI, XIX, Odprawa posłów greckich;
  • Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragmenty);
  • Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (fragmenty);
  • William Szekspir, Makbet;
  • Molier, Skąpiec;
  • Ignacy Krasicki, wybrane satyry;
  • Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym Romantyczność, Konrad Wallenrod, Dziady cz. III;
  • Juliusz Słowacki, Kordian;
  • Zygmunt Krasiński, Nie-Boska Komedia;
  • Bolesław Prus, Lalka;
  • Eliza Orzeszkowa, Gloria victis;
  • Henryk Sienkiewicz, Potop;
  • Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara;
  • Stanisław Wyspiański, Wesele;
  • Stefan Żeromski, Przedwiośnie;
  • Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu, Ludzie, którzy szli;
  • Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat;
  • Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem;
  • Albert Camus, Dżuma;
  • George Orwell, Rok 1984;
  • Sławomir Mrożek, Tango;
  • Marek Nowakowski, Raport o stanie wojennym (wybrane opowiadanie), Górą „Edek” (z tomu Prawo prerii);
  • Jacek Dukaj, Katedra (z tomu W kraju niewiernych);
  • Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie);
  • Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach).

Ponadto z zakresu szkoły podstawowej: treny i pieśni Jana Kochanowskiego, bajki Ignacego Krasickiego, Dziady cz. II i Pan Tadeusz Adama Mickiewicza, Zemsta Aleksandra Fredry, Balladyna Juliusza Słowackiego.

Zgodnie z wytycznymi opublikowanymi przez CKE matura z języka polskiego na poziomie rozszerzonym będzie obejmowała utwory:

  • Arystoteles, Poetyka, Retoryka (fragmenty);
  • Platon, Państwo (fragmenty);
  • Arystofanes, Chmury;
  • Wergiliusz, Eneida (fragmenty);
  • św. Augustyn, Wyznania (fragmenty);
  • św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna (fragmenty);
  • François Rabelais, Gargantua i Pantagruel (fragmenty);
  • Michel de Montaigne, Próby (fragmenty);
  • Jan Kochanowski, Treny (jako cykl poetycki);
  • William Szekspir, Hamlet;
  • Juliusz Słowacki, Lilla Weneda;
  • realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert, Pani Bovary);
  • Stanisław Wyspiański, Noc listopadowa;
  • Franz Kafka, Proces (fragmenty);
  • Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata;
  • Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy;
  • Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe;
  • Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa;
  • Jorge Luis Borges, wybrane opowiadanie;
  • Janusz Głowacki, Antygona w Nowym Jorku;
  • Sławomir Mrożek, wybrane opowiadania;
  • wybrane eseje następujących autorów: Jerzego Stempowskiego, Gustawa Herlinga Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta, Zygmunta Kubiaka, Jarosława Marka Rymkiewicza (co najmniej po jednym utworze).

Matura język polski 2023: czego nie będzie

Zgodnie z informatorem CKE na egzaminie maturalnym nie będzie sprawdzana znajomość treści utworów:

  • Horacy – wybrane utwory;
  • Bogurodzica;
  • Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; Tren IX, Tren X, Tren XI, Tren XIX;
  • William Szekspir, Romeo i Julia;
  • Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny, wybrane satyry;
  • Franciszek Karpiński, wybór sielanek i liryki religijnej;
  • Adam Mickiewicz, Oda do młodości; wybrane ballady, w tym Romantyczność, wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze;
  • Juliusz Słowacki, wybrane wiersze, w tym Grób Agamemnona (fragmenty), Testament mój,
  • Bolesław Prus, Z legend dawnego Egiptu;
  • Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (tom I – Jesień);
  • Stefan Żeromski, Rozdzióbią nas kruki, wrony…;
  • Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty);
  • Józef Mackiewicz, Droga donikąd (fragmenty);
  • Antoni Libera, Madame;
  • Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty),

a także wybrane wiersze następujących poetów:

  • Daniel Naborowski,
  • Jan Andrzej Morsztyn,
  • Mikołaj Sęp-Szarzyński,
  • Cyprian Kamil Norwid,
  • Adam Asnyk,
  • Jan Kasprowicz,
  • Kazimierz Przerwa-Tetmajer,
  • Leopold Staff,
  • Bolesław Leśmian,
  • Julian Tuwim,
  • Jan Lechoń,
  • Maria Pawlikowska-Jasnorzewska,
  • Julian Przyboś,
  • Krzysztof Kamil Baczyński,
  • Stanisław Baliński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego,
  • Kazimierz Wierzyński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego,
  • Czesław Miłosz, w tym wybrane wiersze z tomu Ocalenie oraz Traktat moralny (fragmenty),
  • Tadeusz Różewicz,
  • Jarosław Marek Rymkiewicz,
  • Wisława Szymborska,
  • Zbigniew Herbert, w tym wybrane wiersze z tomów Pan Cogito oraz Raport z oblężonego Miasta,
  • Stanisław Barańczak,
  • Wojciech Wencel.

Matura ustna język polski 2023: pytania jawne i niejawne

Egzamin ustny z języka polskiego w nowej Formule 2023 będzie obejmował dwa pytania, w tym jedno jawne, które osoba zdająca będzie losowała z puli 280 pytań. Zestaw egzaminacyjny obejmuje:

  • zagadnienie sprawdzające znajomość treści i problematyki lektury obowiązkowej (pytanie jawne),
  • zagadnienie związane z literaturą lub innymi dziełami sztuki albo językiem (pytanie niejawne).

Przykładowe pytania jawne

  1. Jak człowiek może się zachować w obliczu cierpienia? Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Księgi Hioba. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
  2. Motyw pięknego umierania i jego rola w średniowiecznej literaturze. Omów zagadnienia na podstawie znanych Ci fragmentów Legendy o świętym Aleksym. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
  3. Motyw wędrówki i jego literackie realizacje. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Boskiej Komedii Dantego Alighieri. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
  4. Tragizm losu bohatera. Omów zagadnienie na podstawie Konrada Wallenroda Adama Mickiewicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
  5. Motyw poświęcenia życia dla dobra ojczyzny. Omów zagadnienie na podstawie Kordiana Juliusza Słowackiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
  6. Przyroda jako świadek historii. Omów zagadnienie na podstawie utworu Gloria victis Elizy Orzeszkowej. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
  7. Młodość jako czas buntu. Omów zagadnienie na podstawie Przedwiośnia Stefana Żeromskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Należy jednak pamiętać, że opublikowana przez CKE lista zadań jawnych określa wyłącznie zakres wiadomości i umiejętności sprawdzanych w pierwszym zadaniu w zestawie egzaminacyjnym, który zdający będzie losował podczas części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego w 2023 r. Niniejsza lista nie wyczerpuje jednak tematyki omawianej w zakresie każdej z lektur obowiązkowych.

Matura język polski 2023: czas trwania egzaminów

Część ustna matury z języka polskiego w Formule 2023 będzie trawiła około 30 minut: 15 min przygotowanie do odpowiedzi, 10 minut odpowiedź, 5 minut rozmowa z komisją egzaminacyjną.

Cześć pisemna matury z języka polskiego na poziomie podstawowym w Formule 2023 będzie trwała 240 minut i będzie składała się z trzech części: zadań otwartych, testu i wypracowania.

Matura z języka polskiego 2023: trudniejsza czy łatwiejsza?

Pod koniec 2022 roku nauczyciele nie kryli obaw o swoich uczniów – szacowali, że matury z języka polskiego w nowej formule może nie zdać nawet połowa abiturientów. Wtedy też ani Ministerstwo Edukacji i Szkolnictwa, ani Centralna Komisja Egzaminacyjna nie kryły, że najbliższa matura będzie trudniejsza. I że właśnie tak powinno być.

Miesiąc później minister Przemysław Czarnek zmienił zdanie. Ogłosił, że wymagania na maturze 2023 zostaną obniżone. Jako powód oficjalny podaje się fakt, że młodzież przygotowywała się do matury w trudnym czasie pandemii.

Zobacz także:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama