
Jeśli ciąża pozamaciczna nie zostanie w porę przerwana, zagraża życiu matki. Jeśli przypuszczasz, że jesteś w ciąży, jak najszybciej umów się na wizytę do lekarza, aby wykluczyć ciążę pozamaciczną. Do tego czasu nie lekceważ żadnych niepokojących objawów (krwawienie przy ciąży pozamacicznej pojawia się zwykle między 4–8. tygodniem). Wyjaśniamy, jak wykrywa się, że doszło do ciąży pozamacicznej, i jakie leczenie się stosuje.
Spis treści:
- Ciąża pozamaciczna – czym jest?
- Rodzaje ciąży ektopowej
- Przyczyny ciąży pozamacicznej
- Objawy ciąży pozamacicznej
- Rozpoznanie ciąży pozamacicznej
- Leczenie ciąży ektopowej
- Ciąża po ciąży pozamacicznej
Ciąża pozamaciczna – czym jest?
Ciąża pozamaciczna (ektopowa) to ciąża, w której dochodzi do nieprawidłowego zagnieżdżenia się zarodka. To stan zagrażający życiu ciężarnej. Zarodek, zamiast w błonie śluzowej jamy macicy, zagnieżdża się poza nią, np. w jajowodach, jajniku lub jamie otrzewnej.
Nie ma możliwości utrzymania ciąży pozamacicznej i urodzenia dziecka. Późne wykrycie ciąży pozamacicznej może doprowadzić do pękniecia jajowodu, a w konsekwencji wywołać krwotok.
Rodzaje ciąży ektopowej
- ciąża pozamaciczna jajowodowa
- ciąża pozamaciczna jajnikowa
- ciąża pozamaciczna brzuszna
Ciąża jajowodowa
To najczęstsza postać ciąży pozamacicznej. Jej przyczyną jest zwężenie jajowodu. Zapłodnione jajeczko zagnieżdża się w jajowodzie, gdzie następuje jego dalszy rozwój. Zarodek powiększając się, rozciąga jajowód i doprowadza do pęknięcia jego ścianek.
Jakie są objawy ciąży pozamacicznej jajowodowej? Ciążę pozamaciczną jajowodową można rozpoznać za pomocą badania USG z sondą dopochwową lub poprzez badanie laparoskopowe. Gdy dojdzie do pęknięcia jajowodu, krew nie zawsze wypływa na zewnątrz – może dojść do krwotoku wewnętrznego (krew dostaje się wtedy do jamy brzusznej). Pęknięcie jajowodu może poprzedzać ból w dole brzucha.
Ciąża jajnikowa
Zagnieżdżenie się zarodka i rozwój pęcherzyka ciążowego w jajniku zdarza się bardzo rzadko. Najczęściej dzieje się tak, gdy komórka jajowa nie opuści jajnika, do którego wnikną plemniki. Podejrzewa się, że przyczyną ciąży jajnikowej może być stosowanie wkładki wewnątrzmacicznej.Ciąża brzuszna
Jest bardzo trudna do rozpoznania. Zapłodniony pęcherzyk płodowy zagnieżdża się w jamie otrzewnej. Przyczyną ciąży brzusznej mogą być stany zapalne miednicy mniejszej lub przebycie zabiegów operacyjnych w obrębie miednicy (np. cesarskie cięcie, zabieg wycięcia wyrostka robaczkowego, wyłuszczenie mięśniaków, torbieli jajnika).Przyczyny ciąży pozamacicznej
U niektórych kobiet ryzyko zagnieżdżenia zarodka poza jamą macicy jest nieznacznie większe.
Najczęstsze przyczyny ciąży pozamacicznej:
- przebyta operacja jamy brzusznej (wycięcie wyrostka, cesarskie cięcie, zabiegi dotyczące mięśniaków macicy, jajników czy jajowodów);
- uszkodzone jajowody, np. wskutek przebytej infekcji;
- zapłodnienie, do którego doszło pomimo przyjmowania pigułek antykoncepcyjnych lub podwiązanych jajowodów;
- wiek powyżej 35 lat,
- endometrioza,
- przebyta ciąża pozamaciczna.
Objawy ciąży pozamacicznej
Na początku ciąża ektopowa niczym się nie różni od ciąży zagnieżdżonej prawidłowo. Pierwszym objawem ciąży pozamacicznej jest ból brzucha i miednicy – może być bardzo silny i narasta, gdy się poruszasz.
Najważniejsze objawy ciąży pozamacicznej:
- ból brzucha
- krwawienie
- zasłabnięcia
- omdlenie
- nudności i wymioty
- przyspieszone tętno
Rozpoznanie ciąży pozamacicznej
Wystąpienie objawów ciąży pozamacicznej wymaga konsultacji z lekarzem, który potwierdzi lub wykluczy ciążę ektopową.
Ciąża pozamaciczna a beta-hCG (bhCG)
Ciążę pozamaciczną potwierdza się podczas badania USG. Świadczy o niej brak pęcherzyka ciążowego w macicy. Czasem potrzebne jest badanie laparoskopowe. Wykonuje się również oznaczenie poziomu hCG, czyli gonadotropiny kosmówkowej. Jeżeli wzrost beta hCG po 48 godzinach jest mniejszy niż 66 procent, prawdopodobnie oznacza to ciążę pozamaciczną.
Ciąża pozamaciczna a test ciążowy
Czy domowy test ciążowy wykryje ciążę pozamaciczną? Domowy test ciążowy potwierdza ciążę, ale nie pomaga w określeniu, czy zarodek zagnieździł się prawidłowo. Stężenie gonadotropiny kosmówkowej (beta-HCG), na które reaguje test ciążowy, rośnie również w ciąży ektopowej (choć wzrost hCG jest słabszy, test ciążowy może go wykryć). Dlatego tak ważna jest wizyta u ginekologa przy pierwszych podejrzeniach ciąży.
Leczenie ciąży ektopowej
Ciąży pozamacicznej nie można donosić. Zarodka nie da się przenieść w odpowiednie miejsce, czyli do macicy. Gdy lekarz stwierdzi ciążę pozamaciczną podczas USG, usunie ją farmakologicznie lub chirurgicznie – to jedyne wyjście ratujące życie kobiety.
Jeśli masz wątpliwości, czy jesteś w ciąży, najlepiej zgłosić się do lekarza. Ginekolog podczas wizyty wypyta cię o wiele szczegółów dotyczących samopoczucia i odczuwanych objawów. Jeśli powodem wizyty było krwawienie, lekarz może pytać:
- Jak długo trwa krwawienie?
- Czy jest obfite (lekarz może np. zapytać cię, ile podpasek w tym czasie zużyłaś)?
- Jaki kolor ma krew (czy jest jasna, czy ciemna)?
- Czy widać skrzepy?
- Czy krwawieniu towarzyszy ból brzucha albo jakieś inne niepokojące objawy?
Ciąża po ciąży pozamacicznej
Zobacz też: