Stan przedrzucawkowy: czynniki ryzyka, objawy, leczenie
Stan przedrzucawkowy może zapowiadać pojawienie się niebezpiecznej rzucawki ciążowej, zagrażającej życiu matki i dziecka. Obawia się m.in. wysokim ciśnieniem tętniczym w ciąży. Jak go leczyć?
Stan przedrzucawkowy (preeklampsja – PE) to zespół objawów występujących w przebiegu gestozy (dawniej nazywanej zatruciem ciążowym). Pojawia się po 20, a najczęściej po 34 tygodniu ciąży. Nie można go lekceważyć. Leczenie go to jedyny sposób, aby zapobiec groźnej rzucawce ciążowej, która może doprowadzić do śmierci matki i dziecka.
Spis treści:
- Stan przedrzucawkowy: czynniki ryzyka
- Stan przedrzucawkowy: objawy
- Leczenie stanu przedrzucawkowego
- Stan przedrzucawkowy a rzucawka ciążowa
Stan przedrzucawkowy: czynniki ryzyka
Wśród przyczyn, które mogą wpłynąć na pojawienie się stanu przedrzucawkowego, wymienia się:
- przewlekłe choroby nerek ciężarnej,
- cukrzycę (typu 1 i 2),
- nadciśnienie tętnicze (przewlekłe oraz powstałe dopiero w trakcie ciąży),
- niektóre choroby autoimmunologiczne, np. toczeń,
- ciążę po 40. roku życia,
- przerwę między obecną ciążą a poprzednią większą niż 10 lat,
- pierwszą ciążę,
- ciążę mnogą,
- wysoki wskaźnik BMI,
- występowanie stanu przedrzucawkowego w ciąży u osób z bliskiej rodziny.
Stan przedrzucawkowy: objawy
Stan przedrzucawkowy rozpoznaje się, gdy:
- ciśnienie tętnicze w ciąży jest wyższe – przekracza 140/90 mmHg u kobiet, które dotąd miały prawidłowe wyniki.
- rośnie zawartość białka w moczu – przekracza 300 mg na dobę (niższą uznaje się za fizjologiczną dla okresu ciąży).
- mogą pojawić się uogólnione obrzęki – nie ustępują po nocnym odpoczynku i/lub obejmują nie tylko stawy skokowe i dłonie, ale także twarz i podbrzusze.
- narastającym obrzękom towarzyszy zbyt szybki przyrost masy ciała.
Uwaga! Jeśli w ostatnim trymestrze ciąży przybierasz na wadze więcej niż 0,5 kilograma tygodniowo, prawdopodobnie masz utajone obrzęki.
Leczenie stanu przedrzucawkowego
Stanu przedrzucawkowego nie należy lekceważyć. Jak najszybciej idź do lekarza i stosuj się do jego wskazówek. Leczenie jest bardzo skuteczne. Kiedyś na rzucawkę umierało nawet 30 proc. dotkniętych nią kobiet. Dziś robi się wszystko, by do niej nie dopuścić. Do śmierci z jej powodu dochodzi bardzo rzadko.
- Nie protestuj, gdy okaże się, że musisz iść do szpitala – kobiet w ciąży ze stanem przedrzucawkowym powinny być leczone w szpitalu (poza bardzo łagodnymi przypadkami). Pozwala to regularnie monitorować stan mamy i dziecka.
- Licz się z cesarką – ciążę w wielu przypadkach trzeba zakończyć przed terminem przez cesarskie cięcie (czasami także w przypadku łagodnego lub umiarkowanego stanu przedrzucawkowego).
- Uważaj po porodzie – nawet po narodzinach dziecka może dojść do rzucawki, dlatego twój stan zdrowia trzeba będzie dalej monitorować.
Stan przedrzucawkowy a rzucawka ciążowa
Stan przedrzucawkowy pojawia się w wyniku tzw. zatrucia ciążowego (gestozy). Jeśli nie leczymy jego objawów (białkomocz i nadciśnienie tętnicze), jego skutkiem może być atak rzucawki. Rzucawka ciążowa to napad obejmujących całe ciało drgawek. Kiedy można przypuszczać, że do niego dojdzie? Wtedy, gdy do nadciśnienia i białkomoczu dołączają następujące objawy:
- silne bóle i zawroty głowy w ciąży
- niepokój, pobudzenie
- zaburzenia świadomości
- zaburzenia widzenia, mroczki przed oczami, widzenie za mgłą lub podwójne
- mdłości, wymioty, bóle nadbrzusza
- nagły wzrost i tak wysokiego już ciśnienia
Przy rzucawce ciążowej zmieniają się także wyniki badań:
- wzrasta poziom aminotransferaz wątrobowych ALAT i ASPAT
- gwałtownie spada poziom hemoglobiny
- gwałtownie spada poziom płytek krwi
Uwaga: Gdy pojawią się objawy rzucawki, natychmiast wezwij karetkę. Liczy się każda minuta!
Konsultacja: lek. med. Artur Kucharski, ginekolog-położnik ginekolog położnik, kierownik oddziału ginekologiczno-położniczego Regionalnego Centrum Zdrowia w Lubinie
Zobacz też:
- 7 niepokojących objawów ciąży
- Niskie ciśnienie w ciąży może być groźne
- Leukocyty w moczu w ciąży: czy to groźne?