Niskie ciśnienie w ciąży – dlaczego dokucza, jak się objawia, jak sobie z nim radzić
Niskie ciśnienie krwi w ciąży to ciśnienie poniżej 100/60 mmHg. Objawia się zawrotami głowy, omdleniami i brakiem energii u przyszłej mamy. Jego przyczyną może być anemia, niedoczynność tarczycy lub odwodnienie. Najprostszym sposobem podniesienia ciśnienia w ciąży mogą być aktywność i zdrowy tryb życia. Nieznacznie niskie ciśnienie nie jest groźne dla zdrowia kobiety i dziecka, jeżeli jednak są to duże i utrzymujące się spadki, koniecznie trzeba je leczyć, gdyż może zakłócić przebieg ciąży.
Niskie ciśnienie w ciąży najczęściej nie jest powodem do obaw o zdrowie kobiety i dziecka (w przeciwieństwie do wysokiego ciśnienia). Z reguły skutkuje jednak gorszym samopoczuciem ciężarnej. Przyszłej mamie brakuje energii, jest osłabiona i ospała. Na szczęście niskie ciśnienie w ciąży jest stanem przejściowym, najczęściej dokucza na początku ciąży, a w III trymestrze zazwyczaj wraca do normy.
Spis treści:
Kiedy ciśnienie w ciąży jest za niskie?
Niskie ciśnienie tętnicze rozpoznawane jest na podstawie serii pomiarów, które powinny być przeprowadzane w różnych dniach, ale w podobnych warunkach. Jeżeli każdy z pomiarów wskaże wartość niższą niż 100/60 mmHg, oznacza to, że dana osoba rzeczywiście cierpni na niskie ciśnienie.
Prawidłowe ciśnienie w ciąży wynosi 120/80 mmHg. O niedociśnieniu krwi (hipotensja, hipotonia) mówimy, gdy:
- ciśnienie skurczowe jest niższe niż 100 mmHg lub
- ciśnienie rozkurczowe jest niższe niż 60 mmHg.
Jakie ciśnienie krwi w ciąży uznaje się za prawidłowe?
Optymalne ciśnienie tętnicze skurczowe mieści się w przedziale 120–129 mm Hg,
ciśnienie rozkurczowe – od 80 do 84 mm Hg.
Prawidłowo różnica między ciśnieniem rozkurczowym a skurczowym powinna wynosić od 30 do 50 mm Hg. Za niskie ciśnienie krwi uznaje się to, które jest poniżej normy.
Zdaniem specjalistów niskie ciśnienie w ciąży nie powinno zagrażać życiu matki lub dziecka. Zdarza się jednak, że długo utrzymujące się niskie ciśnienie może być niebezpieczne. Może być np. przyczyną odwodnienia kobiety. Dużym zagrożeniem związanym z zawrotami głowy (spowodowanymi niskim ciśnieniem w ciąży) jest upadek ciężarnej. Może wtedy dojść do groźnego urazu głowy lub brzucha kobiety (a co za tym idzie – dziecka, które znajduje się w brzuchu matki).
Najpoważniejszą, ale też bardzo rzadką konsekwencją niskiego ciśnienia jest niedokrwienie dziecka i niewydolność łożyska. Może to spowodować zahamowanie wzrostu płodu – tzw. hipotrofię, wady ośrodkowego układu nerwowego płodu, poród przedwczesny lub poronienie.
Niektóre kobiety zastanawiają się, czy niskie ciśnienie może być objawem ciąży. Owszem, niskie ciśnienie może być jedną ze zmian, które odczuwa kobieta po zapłodnieniu. W czasie ciąży zachodzi wiele procesów, które wpływają między innymi na obniżenie ciśnienia krwi.
Na początku ciąży wiele przyszłych mam odczuwa brak energii życiowej i sił witalnych. Ma to związek z fizjologicznym niedociśnieniem, które pojawia się w tym okresie. Zwykle stwierdza je lekarz ginekolog podczas kontrolnej wizyty.
Przy większym spadku ciśnienia u ciężarnej mogą się pojawić:
- osłabienie,
- mroczki przed oczami,
- zaburzenia widzenia,
- szumy w uszach,
- bóle i zawroty głowy,
- omdlenia.
Niskiemu ciśnieniu krwi w ciąży może towarzyszyć wysoki puls i przyspieszone bicie serca. Nie jest to powód do szczególnego niepokoju, gdyż tętno u ciężarnej wzrasta o nawet 20 uderzeń na minutę. Wynika to z tego, ze przy niskim ciśnieniu serce musi się mocniej napracować, aby przepompować więcej krwi (w czasie ciąży jej ilość w organizmie wyraźnie się zwiększa). To dzięki szybkiej pracy serca organizm może być dobrze ukrwiony i dotleniony.
Ciśnienie tętnicze krwi spada od początku ciąży. Ciśnienie skurczowe może być niższe o 5-10 mmHg, a rozkurczowe nawet o 15 mmHg. I jest to zupełnie normalne. Dlatego mówi się o fizjologicznym niedociśnieniu.
Za niższe wartości odpowiada jeden z ciążowych hormonów – progesteron. Rozluźnia mięśnie, aby nie dochodziło do przedwczesnych skurczów macicy. W ten sposób zmniejsza ryzyko poronienia. Przy okazji rozszerzają się również naczynia krwionośne, aby do dziecka dopływało więcej krwi. Im szersze naczynia krwionośne, tym ciśnienie płynącej nimi krwi niższe.
Gorsze samopoczucie kobiety w pierwszych tygodniach ciąży, gorzej dotleniony mózg i inne przykre objawy niedociśnienia to tak naprawdę cena, jaką płaci ona za to, aby dziecko miało lepsze warunki do rozwoju.
Przyczyny niskiego ciśnienia krwi w ciąży:
W większości przypadków z niskim ciśnieniem można sobie poradzić bez leczenia.
Domowe sposoby na podniesienie ciśnienia:
- picie dużej ilości płynów – często i małymi łykami, w ten sposób najlepiej nawodni się organizm, to ważne, zwłaszcza gdy cierpi się na uciążliwe wymioty na początku ciąży; kobieta w ciąży musi przyjmować w ciągu dnia minimum 2–2,5 litra wody,
- unikanie przegrzania – zrezygnować z gorących kąpieli, grubego ubierania się; gdy jest za gorąco, żyły się rozszerzają i ciśnienie krwi jeszcze bardziej się obniża; z tego powodu nie powinno się korzystać też z sauny,
- aktywność fizyczna – przy długim staniu lub siedzeniu, pojawiają się kłopoty z krążeniem krwi, mniej tlenu dopływa do mózgu i łatwiej pojawiają się zawroty głowy lub nawet omdlenia,
- spanie na boku (najlepiej lewym, co poprawia przepływ krwi i dotlenienie całego organizmu) – pod koniec ciąży niskie ciśnienie może pojawiać się, gdy leży się na plecach, wówczas brzuch uciska główne naczynia krwionośne, co może być przyczyną zawrotów głowy, zwłaszcza gdy długo leży się w takiej pozycji,
- wstawanie powoli – po nocnym wypoczynku, dłuższym siedzeniu przed telewizorem trzeba zmieniać pozycję powoli, aby nie zakręciło się w głowie (ten nagły spadek ciśnienia krwi nosi nazwę niedociśnienia ortostatycznego),
- picie kawy lub herbaty – nie można przesadzać z ilością kofeiny, ale picie kawy w ciąży i herbaty nie jest zabronione.
Mająca działanie pobudzające kawa może pomóc przy niskim ciśnieniu w ciąży, ale warto ograniczyć jej picie do maksymalnie 2 filiżanek.
Jeżeli kobiecie w ciąży oprócz niskiego ciśnienia dokuczają także bóle głowy, omdlenia, mroczki przed oczami i osłabienie powinna udać się do lekarza. Jeżeli przyszła mama czuje, że robi się jej słabo, jak najszybciej powinna usiąść – najlepiej na podłodze.
Specjalista ustali przyczynę niskiego ciśnienia krwi i poradzi, jak je podnieść. Konsultacji lekarskiej wymaga również niskie ciśnienie w ciąży wynoszące 80/50 mmHg.
Zobacz także:
