Co to są spółgłoski miękkie? Wszystkie spółgłoski miękkie [i dużo przykładów]
Adobe Stock
Wychowanie

Co to są spółgłoski miękkie? Wszystkie spółgłoski miękkie [PRZYKŁADY]

Chcąc zrozumieć, czym są spółgłoski miękkie, wystarczy wsłuchać się w wypowiadane słowo i sprawdzić, co dzieje się z językiem podczas ich wypowiadania. Sprawdź, jakie są spółgłoski miękkie w języku polskim, by już nigdy nie pomylić ich ze spółgłoskami twardymi.

Wyrazy ze spółgłoskami miękkimi mogą sprawiać trudność w pisowni. Kiedy „zmiękczać” głoskę kreseczką, a kiedy literą „i”?

Spis treści:

Co to są spółgłoski miękkie?

Jak już wiemy z tekstu na temat głosek – dzielą się one na spółgłoski i samogłoski. Wśród spółgłosek wyróżniamy między innymi spółgłoski twarde i miękkie. Twardość i miękkość spółgłosek zależy od położenia środka języka podczas ich wymawiania. Wymawiając na głos podane niżej pary głosek, łatwo wyłapać różnice w „zachowaniu się” języka.
 
s – ś
n – ń
c – ć
z – ź
dz -
i – j
 
Głoski: ś, ń, ć, ź, dź i j to wszystkie spółgłoski miękkie, które występują w języku polskim.
Wyrazy ze spółgłoskami miękkimi to na przykład:
 

  • Dź – dźwig, dźwięk, radź (sobie), gołoledź,
  • Ź – źrebię, koźlę, raźny (np. krok), przeraźliwy,
  • Ś – ślub, ślimak, wieś, poszliśmy,
  • Ń – bańka, łańcuch, barbarzyńca, szarańcza,
  • J – jajko, moja, wieje, zjawiać się.

 
Warto wiedzieć, że prócz spółgłosek miękkich w języku polskim występują również spółgłoski zmiękczone.

Spółgłoski zmiękczone: co to jest?

Spółgłoski zmiękczone, to te spółgłoski, które wymawiane są miękko, lecz ich miękkość nie jest przedstawiona za pomocą kreseczki (jak w przypadku: ś, ń, ć, ź, dź), a przy pomocy głoski „i”.

Aby przekonać się, że spółgłoski zmiękczone wpływają nie tylko na brzmienie słowa, ale również na jego znaczenie, przeczytajmy poniższe pary wyrazów:
 
Mech – miech
Zęby – zięby
Pasek – piasek
Wór – wiór
Badać – biadać
 
Spółgłosek zmiękczonych jest znacznie więcej, wystarczyć wymienić takie ich przykłady w wyrazach jak:
 
(bi) – biały, bies, biedronka
(ci) – ciepło, cicho, ciężki
(dzi) – dziecko, dzieli, dziwny
(fi) – fiołek, fiasko, fiakier
(gi) – przegięcie, Gienek,  
(hi) – hiena, hiacynt, baldachim
(ki) – kiedyś, kieł, kiełbasa
(mi) – miasto, mieści, mięso
(ni) – niegdyś, niebo, marnie
(si) – siedzą, się, sąsiad
(wi) – wiedza, pawie, wieść,  
(zi) – ziółko, bazie, duzi,
 

Uwaga: każda spółgłoska zmiękczona traktowana jest jako jedna głoska (zapisywana jako „bi”, „ci”, „dzi”, itd. lub jako: b’,c’, dz’). Dlatego np. wyrazie biały mamy 5 liter: b – i – a – ł – y , ale 4 głoski: b’ – a – ł – y.

Pisownia wyrazów ze spółgłoskami miękkimi i zmiękczonymi

Skąd wiadomo, jak należy zapisać wyraz ze spółgłoską miękką lub zmiękczoną? Kiedy na pewno należy postawić kreseczkę a kiedy literkę „i”? Wystarczy zapamiętać dwie proste zasady:
 

  • „i” stawiamy przed samogłoskami, np. cienie, dziecinny, ziemia
  • spółgłoski miękkie (z kreseczką nad literą) piszemy przed spółgłoskami oraz na końcu wyrazu, np. pośpiech, zadać, źrebak

 
Aby potrenować prawidłową pisownię spółgłosek miękkich i zmiękczonych (i nigdy ich ze sobą nie mylić), można spróbować powynajdywać jak najwięcej wyrazów, w których występują i zapisać je zgodnie z powyższymi regułami.

Zobacz także:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA