Bilans dwulatka: przebieg badania i normy
Bilans dwulatka to podsumowanie dotychczasowego rozwoju dziecka. Robi się go, gdy dziecko skończy 24. miesiące po to, żeby wychwycić ewentualne wady rozwojowe. Bilans dwulatka składa się z wywiadu przeprowadzanego z rodzicem oraz z badania dziecka.
Bilans dwulatka to – najogólniej mówiąc – obowiązkowy egzamin ze zdrowia dla małych dzieci. Od blisko 40 lat przechodzą go wszystkie polskie dwulatki. Wszystko po to, aby w porę wychwycić u nich wady rozwoju lub ukryte choroby. Po drugie, dzięki takim ogólnokrajowym badaniom można łatwiej ocenić np., czy przybywa w Polsce dzieci z niedosłuchem, czy też nie. Wiele mam bardzo przeżywa to pierwsze bilansowe badanie (kolejne czeka malca, gdy będzie miał 4, a potem 6 lat). Sprawdź, jak przebiega bilans dwulatka.
- Bilans dwulatka: termin
- Wywiad lekarski podczas bilansu dwulatka
- Jak wygląda bilans dwulatka – badanie dziecka
- Wzrost i waga dwulatka – normy
- Bilans dwulatka: ważne zalecenia
Bilans dwulatka: termin
Termin bilansu dwulatka często bywa ustalany podczas obowiązkowego szczepienia, które wykonuje się między 16. a 18. miesiącem życia dziecka zgodnie z kalendarzem szczepień. Jeśli nie zostałaś umówiona na wizytę w okolicach 2. urodzin dziecka, sama zgłoś się do przychodni w tej sprawie. Malec powinien być zbadany w ciągu 3 miesięcy po ukończeniu dwóch lat. Do gabinetu pediatry przychodzi się na bilans dwulatka – tak jak na szczepienie – ze zdrowym dzieckiem.
Dziecka nie trzeba jakoś specjalnie przygotowywać do badania. W gabinecie trzeba będzie malucha rozebrać do majtek (lub pieluchy), więc dobrze go ubrać tak, aby łatwo było ubrania zdjąć, a później założyć.
Wywiad lekarski podczas bilansu dwulatka
Pediatra podczas bilansu dwulatka wypyta cię o dietę oraz umiejętności dziecka. Sprawdzi też wszelkie wpisy w książeczce zdrowia dziecka, jego kartę chorobową i inne dokumenty, np. dotyczące pobytu malca w szpitalu. Oceni tempo rozwoju dziecka, policzy, ile ma ząbków oraz zbada serce i płucka. Lekarz sprawdzi też, czy maluszek został zaszczepiony wszystkimi obowiązkowymi preparatami. Warto przy tej okazji porozmawiać na temat szczepień zalecanych, a także diety malca. Zapytaj też o zapobieganie niedoborowi witaminy D – jest to zalecane dzieciom do 18. miesiąca życia.
Podczas bilansu dwulatka lekarz będzie chciał wiedzieć, czy dziecko:
- chodzi i pewnie biega – czy samo np. wchodzi i schodzi po schodach, czy chętnie spaceruje,
- bawi się klockami i sprawnie obraca je w dłoniach,
- zasypia bez problemów i nie wybudza się w nocy,
- samodzielnie je – czy potrafi nabierać pokarm na łyżeczkę i trafia nią do ust, czy pije z kubeczka,
- potrafi korzystać z nocnika,
- rozumie proste polecenia i wykonuje je – czy chętnie naśladuje wszystko, co robią dorośli,
- samo wymawia proste wyrazy i umie je łączyć ze sobą, np. „mama da“, „tata pić“,
- potrafi siebie nazwać imieniem lub zdrobnieniem,
- patrzy na rozmówcę, jest skupione na jego twarzy.
Pytania te służą ocenie motoryki dziecka i jego rozwoju psychoruchowego.
Jak wygląda bilans dwulatka – badanie dziecka
Może być tak, że na początku bilansu dwulatka dzieckiem zajmie się pielęgniarka. To ona je zważy i zmierzy. Wyniki pomiarów naniesie na siatki centylowe, by sprawdzić, czy maluszek rośnie proporcjonalnie. Jeśli szkrab od urodzenia niewiele ważył i mierzył i tak jest do drugich urodzin, to sygnał dla rodziców, że malec zapewne nigdy nie będzie należał do potężnie zbudowanych. Ważne, że dziecko rozwija się w jednakowym tempie. Niepokojące mogą być zmiany w rozwoju, np. przeskok z 90. na 25. centyl. Normy podajemy niżej.
Podczas bilansu dwulatka trzeba też ocenić, czy dziecko jest symetrycznie zbudowane, czy prawidłowo chodzi (nie kiwa się, nie utyka), czy klatka piersiowa nie jest zniekształcona i czy dziecko nie ma wad postawy (skolioza itp.)
Podczas bilansu dwulatka pediatra dokładnie:
- obejrzy skórę dziecka (czy nie ma wykwitów, znamion, czy nie jest za sucha)
- osłucha serce i płuca (sprawdzi, czy nie ma szmerów w sercu, czy pracuje ono miarowo, czy nie ma szmerów w płucach)
- zbada brzuch (czy wątroba albo śledziona nie jest powiększona, czy powłoki brzuszne nie są za twarde, czy jelita prawidłowo pracują)
- sprawdzi rozmiar węzłów chłonnych (czy nie są powiększone)
- sprawdzi u chłopców, czy jądra są w mosznie
- obejrzy jamę ustną i gardło (oceni wielkość migdałków)
- sprawdzi, czy nogi są takiej samej długości
- oceni postawę dziecka
- zmierzy ciśnienie krwi (o ile dziecko na to pozwoli).
W czasie bilansu dwulatka lekarz oceni też zęby dziecka, ich ilość i jakość, i w razie potrzeby skieruje malucha do stomatologa lub ortodonty. Zwróci też uwagę na wzrok i słuch dziecka. Poważne wady tych narządów powinny być wcześniej wykryte. Czasem jednak wady rozwojowe pojawiają się później i dopiero w trakcie bilansu pediatra zauważa nieprawidłowości. Lekarz poprosi, by dziecko „odczytało’’ ze specjalnej tablicy znaki. Jeśli będzie miał wątpliwości, czy dziecko ma wady wzroku, skieruje je do okulisty.
Wzrost i waga dwulatka – normy
Poniżej zamieszczamy normy wagi i wzrostu dla dzieci dwuletnich, czyli wartości między 3 a 97 centylem.
Waga:
- dziewczynki – 10-16 kg
- chłopcy – 11-16 kg.
Wzrost:
- dziewczynki – 81-92 cm
- chłopcy – 84-95 cm.
Dla lekarza ważne jest też to, czy tempo wzrostu dziecka jest w miarę stałe, czy ulega znacznej zmianie. Jeśli np. początkowo dziecko znajdowało się ze wzrostem i wagą w 50 centylu, a przy kolejnym bilansie znajdzie się w okolicach 3-5 centyla, będzie to dla lekarza sygnał ostrzegawczy.
Bilans dwulatka: ważne zalecenia
Jeśli pediatra stwierdzi jakąkolwiek nieprawidłowość, zaleci wykonanie badań (np. morfologia krwi, poziom żelaza, badanie ogólne moczu, ECHO serca, USG brzuszka) lub skieruje malca do specjalisty, np. ortopedy, alergologa, okulisty, dermatologa, kardiologa, urologa dietetyka czy logopedy. Wszystkie zalecenia powinny zostać wpisane do książeczki zdrowia dziecka.
Zobacz też: