Bezdech afektywny: co to jest, przyczyny, objawy, leczenie
Bezdech afektywny może budzić niepokój rodziców, jednak zwykle nie stanowi on zagrożenia dla życia czy zdrowia dziecka. Wymienia się dwa główne rodzaje bezdechu afektywnego: odmianę siną oraz bladą. Napady zdarzają się przede wszystkim podczas gromkiego płaczu u malucha. Co jeszcze powinniśmy o nim wiedzieć?
Jak każdy rodzaj bezdechu u dziecka, bezdech afektywny wiąże się z pewnymi dolegliwościami, o których należy pamiętać. Ważne jest też, żeby wiedzieć, jak postępować z maluchem, u którego wystąpił bezdech afektywny.
Bezdech afektywny u dziecka – co to jest?
Bezdech afektywny to epizod braku przepływu powietrza w drogach oddechowych. Maluch nagle przestaje oddychać i sinieje (bezdech afektywny siny stanowi około 60% przypadków) albo blednie (mowa tu o bezdechu aktywnym bladym). Wciąż nie wiadomo, dlaczego dochodzi do bezdechu. Znany jest jednak mechanizm, jaki zachodzi wówczas w organizmie dziecka.
Przyczyny bezdechu afektywnego
Bezdech afektywny u dziecka często zdarza się w momencie stresowym dla malucha (i wcale nie musi to być duży stres!). Napadom towarzyszy zazwyczaj gromki płacz malucha. Właśnie dlatego jeśli już u dziecka dojdzie do bezdechu, przede wszystkim trzeba je uspokoić. Lekarze zalecają też rodzicom zgłaszającym problem afektywnego bezdechu, by unikali stresujących i rozdrażniających malucha sytuacji.
Przyczyny bezdechu afektywnego wciąż nie są do końca poznane. Lekarze są jednak zdania, że za zaburzenie w dużej mierze może odpowiadać pewnego rodzaju dysfunkcja autonomicznego układu nerwowego (tego, który odpowiada za unerwienie narządów wewnętrznych). Z innych badań wynika, że częste napady bezdechu mogą mieć związek z opóźnieniem dojrzewania układu nerwowego (przede wszystkim w obszarze pnia mózgu). Kolejną przyczyną bezdechu mogą być niedobory żelaza.
Bezdech afektywny u dziecka – objawy
Z badań wynika, że bezdech afektywny pojawia się zaledwie u 5% osób z całej populacji. Najczęściej jego pierwszy objawy pojawiają się pomiędzy 6. a 24. miesiącem życia. Czasami (choć zdarza się to jednak bardzo rzadko) napady bezdechu afektywnego można zauważyć już kilka dni po narodzinach dziecka. Częściej problem też dotyczy chłopców niż dziewczynek.
Rodziców ucieszy też na pewno fakt, że wiekiem napady bezdechu afektywnego, nazywane potocznie „zanoszeniem”, ustępują (najpóźniej około 5.-6. roku życia). Zazwyczaj jest tak, że napady występują rzadko, a później pojawiają się coraz częściej. Później napady stopniowo maleją, aż w końcu całkowicie ustępują.
Rodzaje bezdechu afektywnego
Bezdech afektywny dzielimy na dwa rodzaje:
Bezdech afektywny siny
Pierwszym objawem bezdechu sinego jest płacz dziecka. Później dochodzi do zatrzymania oddychania w fazie wydechu. Nazwa odnosi się do koloru skóry i błony śluzowej malucha, które przybierają siny odcień. Następnie dziecko traci na chwilę przytomność. Jego ciało staje się wiotkie. Na szczęście zazwyczaj maluch bardzo szybko odzyskuje przytomność.
Bezdech afektywny blady
W przypadku odmiany bladej dziecko staje się blade przed utratą świadomości i pozostaje blade także wówczas, gdy jest nieprzytomne. Podobnie jak w przypadku odmiany sinej, po utracie przytomności ciało malucha wiotczeje. Bodźcem, który najczęściej wywołuje blady napad afektywnego bezdechu, jest ból, rzadziej złość lub strach.
Napady powikłane
Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z odmianą siną, czy odmianą bladą, bezdech afektywny może przybierać postać napadów powikłanych (złożonych). Mówimy o nich w sytuacji, gdy poza bezdechem i utratą przytomności u dziecka występują także drgawki. Czasem drgawkom towarzyszy też mimowolne oddanie moczu.
Zazwyczaj drgawki trwają krótko. Trzeba jednak być bardzo ostrożnym. Kiedy utrzymują się przez długi czas, mogą skończyć się stanem padaczkowym (a ten zagraża życiu dziecka).
Bezdech afektywny: kiedy do lekarza?
Jeśli dziecko dozna napadu bezdechu afektywnego i straci przytomność, nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Sami nie jesteśmy w stanie ocenić, czy faktycznie mamy do czynienia z bezdechem, napadem padaczkowym (napady padaczkowe pojawiają się zazwyczaj niespodziewanie, nie stwierdza się zewnętrznego czynnika wywołującego napad), czy może są to problemy z sercem.
Gdy napady bezdechu się powtarzają, spróbuj zarejestrować ich przebieg (możesz zrobić to, wykorzystując telefon komórkowy). Podczas wywiadu lekarz zbierze dokładny wywiad z rodzicami (może zapytać cię o wszystko, począwszy od ciąży, okresu okołoporodowego do stanu zdrowia malucha) i oceni nagranie. Dopiero później zdecyduje o leczeniu: ewentualnych badaniach i lekarstwach.
Bezdech afektywny: leczenie
W przypadku stwierdzenia bezdechu afektywnego lekarstwa stosowane są niezwykle rzadko. Lekarze podkreślają, że podczas napadów najważniejsze jest zachowanie spokoju. Możemy też pomóc dziecku domowymi sposobami:
- delikatnie głaszcz i kołysz malucha;
- skup uwagę dziecka na czymś innym, pokazując mu coś albo śpiewając spokojną piosenkę;
- daj dziecku smoczek, kocyk albo ulubioną zabawkę;
- zmień pozycję ciała dziecka;
- delikatnie dmuchnij maluchowi w twarz albo spryskaj ją wodą.
Takie małe rzeczy potrafią zdziałać prawdziwe cuda! Na szczęście napady bezdechu afektywnego ustępują zazwyczaj samoistnie i bardzo szybko. Same w sobie nie stanowią zagrożenia dla życia dziecka.
Bezdech afektywny u dorosłych
Pacjenci, u których w dzieciństwie wystąpiły napady bladego bezdechu afektywnego, w dorosłym życiu są bardziej narażeni na omdlenia.
Bibliografia:
Zobacz też: