Kiedy przestać karmić piersią?

Twój pokarm ma niesamowite właściwości: każdego dnia potrafi dostosować się do potrzeb i wieku dziecka. Zmienia się w trakcie trwania posiłku (na początku jest bardziej wodnisty, zaspokajając pragnienie, potem staje się bardziej pożywny i bogaty w tłuszcze). Zawiera cenne przeciwciała. Bywa nazywany naturalną szczepionką. Jednak nieuchronnie przychodzi moment, kiedy pierś to już zdecydowanie za mało. I co wtedy?

Jak długo karmić wyłącznie piersią i kiedy muszę zacząć malca dokarmiać?

W kobiecym pokarmie znajduje się niemal wszystko to, czego potrzebuje mały człowiek aż do końca pierwszego półrocza. W tym czasie na zlecenie lekarza dodatkowo podawaj dziecku tylko witaminę D (a w pierwszych 12 tygodniach także K). Światowa Organizacja Zdro­wia zaleca, aby niemowlęta były karmione wyłącznie mlekiem matki do końca szóstego miesiąca. Wyłącznie, to znaczy: bez dopajania, dokarmiania czymś innym. Gdy niemowlę skończy pół roku, zacznij podawać mu nowe produkty, bo samo mleko to już dla niego za mało.

Od czego zacząć rozszerzanie diety?

Najlepsza jest kaszka ryżowa z dodatkiem owoców (np. jabłka) albo zupa jarzynowa z 1–2 warzyw. Nowe produkty wprowadzaj pojedynczo, by przyzwyczajać do nich brzuszek. Dzięki temu łatwo zauważysz, jeśli malec zareaguje uczuleniem na nowość. W okresie rozszerzania diety nie odstawiaj dziecka od piersi. Możesz proponować ją przed podaniem posiłku stałego albo na popicie – zdecyduj sama, jak będzie ci wygodniej. Dzięki takiemu postępowaniu śluzówka przewodu pokarmowego będzie miała ochronę przed nieznanymi jej składnikami zawartymi w nowych produktach.

Jak często karmić piersią w drugim półroczu?

Nadal na żądanie. To znaczy: na początek każdy nowy posiłek najlepiej rozpocząć podaniem piersi. Gdy malec przyzwyczai się już do nowych dań, nie będzie to już konieczne. A potem najlepiej stopniowo uczyć malca jedzenia śniadania, obiadu, kolacji. Z czasem karmienie piersią stanie się ich uzupełnieniem.

[CMS_PAGE_BREAK]

Jak długo kobiecy pokarm zachowuje właściwości? Słyszałam, że po skończeniu roku to już tylko biała woda...

Nie. Pokarm kobiecy jest bardzo cenny i pełnowartościowy zawsze, kiedy karmisz. Bo przecież skąd twój organizm miałby wiedzieć, że właśnie upłynął rok życia malca i można zacząć „produkować” bezwartościowy pokarm? Mleko mamy w całym okresie karmienia dostosowuje się do potrzeb dziecka.

Jak długo warto karmić piersią?

Jako najbardziej odpowiednie dla prawidłowego rozwoju dziecka WHO uznała karmienie piersią do drugiego roku życia – oczywiście przy jednoczesnym wprowadzaniu nowych dań. Bardzo charakterystyczne jest to, że po odstawieniu od piersi mamy często zauważają, że dziecko zaczyna częściej łapać infekcje. Nie ma górnej granicy długości karmienia piersią. Wszystko zależy od tego, jak długo dziecko chce ssać, a mama karmić. Jeśli obydwoje mają ochotę, to naprawdę nic nie stoi na przeszkodzie, by dziecko ssało pierś w drugim czy trzecim roku życia. Tak karmili nasi przodkowie.

Czy to prawda, że karmiąc tak długo, nie pozwala się dziecku na samodzielność?

Nie. Samodzielność lub jej brak nie jest związana z długością karmienia piersią, tylko ze stosunkiem, jaki mama ma do dziecka. Może być mocno nadopiekuńcza, nawet jeśli nigdy nie karmiła. Często jest wręcz odwrotnie: to dzięki ssaniu piersi dziecko staje się pewniejsze siebie i szybciej się usamodzielnia.

Czy karmienie piersią zabezpiecza przed zajściem w ciążę?

Mama przez pewien czas nie ma ani owulacji ani miesiączki, a więc nie może zajść w ciążę. Żeby jednak traktować to jako metodę antykoncepcyjną, to:

• dziecko powinno być karmione wyłącznie piersią,
• dziecko powinno ssać przynajmniej sześć razy na dobę,
• przerwy między karmieniami (także w nocy) nie mogą przekraczać czterech godzin,
• łączny czas ssania piersi nie powinien być krótszy niż 100 minut dziennie.

Jeśli postępuje się według tych wskazań, to pierwsze 12 tygodni po porodzie jest praktycznie czasem niepłodności. Pomiędzy trzecim a szóstym miesiącem szanse zajścia w ciążę u matki karmiącej nie przekraczają jednego procenta. Jeżeli kobieta karmi dłużej, to płodność najczęściej powraca między 13. a 16. miesiącem po porodzie.

Jak długo karmimy?

W Holandii, Belgii, Wielkiej Brytanii i Irlandii mamy stosunkowo szybko wracają do pracy i przestawiają dziecko na butelkę. Najdłużej w Europie kobiety karmią piersią we Włoszech, Polsce i Rosji – w krajach, w których dominuje tzw. tradycyjny model rodziny. W Polsce w pierwszym miesiącu wyłącznie piersią karmi 70% kobiet; w czwartym – 30%. Pierś staje się coraz bardziej modna. Lekarze podkreślają, że mleko mamy jest dla dziecka nie do zastąpienia.

Zobacz też:

• Czy jesteś gotowa na odstawienie dziecka od piersi? - test
• Schemat żywienia niemowląt
• Wiesz, że skład mleka mamy zmienia się w zależności od płci dziecka?

Konsultacja merytoryczna

lek. Katarzyna Raczek-Pakuła

Pediatra, prezeska Polskiego Towarzystwa Konsultantów i Doradców Laktacyjnych, współtworzy Centrum Nauki o Laktacji. Pracuje w Poradni Laktacyjnej Szpitala Specjalistycznego Św. Zofii w Warszawie