Co na pleśniawki u niemowlaków i dzieci? Domowe sposoby i preparaty z apteki

Pleśniawki u niemowlaków wymagają leczenia, ponieważ sprawiają, że dziecko ma problemy z przyjmowaniem pokarmu. Dzieje się tak z powodu bólu, jaki wywołują zmiany w jego jamie ustnej. Pleśniawki mogą też łatwo rozprzestrzenić się na układ oddechowy i pokarmowy dziecka, zająć całą buzię i gardło. Na pleśniawki stosuje się leczenie miejscowe, najczęściej pędzlowanie lekiem antygrzybiczym oraz odkażanie jamy ustnej.

Spis treści:

• Pleśniawki u niemowlaków
• Co na pleśniawki u dzieci
• Domowe sposoby na pleśniawki

Pleśniawki u niemowlaków

Pleśniaki u niemowlaków często wywołuje grzyb Candida albicans. Grzyby te łatwo przenoszą się poprzez kontakt, np. z zainfekowanymi smoczkami albo rączkami, które dziecko wkłada do buzi. Pleśniawki u noworodków i niemowlaków mają postać twarożkowatego osadu w buzi, który po przetarciu jałowym gazikiem znika, ale jedynie na krótki czas. Tworzą biały nalot na języku, ale nie tylko. Mogą pojawić się również na śluzówce policzków, na podniebieniu, na dziąsłach, pod językiem. Znając te cechy pleśniawek, nie pomylisz ich ze ssawką u niemowlaka, aftami czy opryszczką.

Pleśniawki na języku, fot. AdobeStock

Po stwierdzeniu pleśniawek u dziecka należy iść z nim do lekarza. Nieleczone pleśniawki u niemowlaków mogą rozprzestrzenić się na gardło, przełyk, tchawicę, a nawet na oskrzela, powodując ból gardła, chrypkę niemowlaka, ból przy przełykaniu. Pediatra powie, jakie leczenie stosować i jak długo oraz przepisze preparat, który pozwoli skutecznie pozbyć się nalotu. Niektóre leki można kupić tylko na receptę. Rodzaj lekarstwa zależny jest m.in. od wieku dziecka i stopnia zaawansowania choroby.

Jeżeli niemowlę ma pleśniawki, a jest karmione piersią, może podczas ssania przenieść infekcję na mamę. Wtedy na sutkach tworzą się bolesne brodawki. Pleśniawki mogą występować też u starszych dzieci. Kilkulatki zarażają się pleśniawkami poprzez kontakt z rówieśnikami. Często wkładają do buzi te same przedmioty. W ten sposób bakterie i grzyby (w tym te wywołujące chorobę) szybko się rozprzestrzeniają. Bardzo ważne jest przestrzeganie higieny.

Co na pleśniawki u dzieci

Podstawą leczenia pleśniawek u niemowląt i starszych dzieci jest stosowanie leków przeciwgrzybiczych w postaci płynów lub zawiesin, którymi pędzluje się jamę ustną dziecka. Taką postać mają najczęściej leki przepisywane na receptę. W aptekach można także kupić leki na pleśniawki dostępne bez recepty – one częściej występują w postaci żelu lub spreju i zawierają substancje przeciwzapalne, przeciwbólowe i odkażające, np. preparaty z benzydaminą. U starszych dzieci możliwe jest stosowanie preparatów do płukania jamy ustnej.

Na pleśniawki u niemowlaków stosuje się leki zawierające przeciwgrzybiczą nystatynę – przepisywane przez lekarza. Do ich aplikacji można użyć nasączonego preparatem patyczka, albo nałożyć lek na dokładnie umyty palec i delikatnie wysmarować nim jamę ustną niemowlęcia – język, wnętrza policzków i podniebienie. Wskazana jest delikatność, gdyż podczas nakładania leku łatwo zbyt mocno zetrzeć biały nalot, co może wywołać krwawienie. Aplikację leku trzeba powtarzać 2-3 razy dziennie. Kurację trzeba kontynuować tak długo, jak zaleci lekarz. W przeciwnym wypadku pleśniawki będą nawracać.

Domowe sposoby na pleśniawki

Substancji przeciwgrzybiczej nic nie zastąpi, więc domowe sposoby na pleśniawki, np. smarowanie gencjaną, choć nadal polecane przez niektórych lekarzy, może nie być tak skuteczne jak lek zwalczający grzyby. Warto natomiast podczas stosowania leku podjąć dodatkowe działania, które ułatwią pozbycie się pleśniawek u niemowlaków.

Gdy dziecko ma pleśniawki:

• przecieraj je systematycznie – używaj jałowego gazika nasączonego lekarstwem (ale nie ścieraj na siłę nalotu, bo może to wywołać krwawienie i ból)
• wyrzuć stary smoczek – kup nowy i dbaj o jego sterylność
• jeśli karmisz naturalnie, dokładnie myj piersi – obserwuj, czy nie zostały zaatakowane przez grzyba

• w razie potrzeby smaruj piersi – tym samym roztworem, co nalot w buzi dziecka

• jeżeli dziecko pije mleko modyfikowane – pamiętaj, że bardzo ważna jest higiena karmienia
• jeżeli dziecko dostaje pokarmy stałe – nie podawaj mu gorących, pikantnych potraw lub owoców cytrusowych, które podrażniają śluzówkę jamy ustnej i zwiększają odczuwany ból.

Wyżej wymienione domowe sposoby na pleśniawki u niemowlaków sprawią, że leczenie będzie skuteczne, a grzyb, który wywołał nalot w buzi dziecka, zniknie na zawsze... albo na długi czas, bo dziecko może ponownie się zakazić grzybami. Najczęściej pleśniawki atakują dzieci z osłabioną odpornością oraz niemowlęta leczone antybiotykami. W ich przypadku warto stosować leki pro- i prebiotyczne, które mogą zapobiec nawrotowi pleśniawek.

Candida lubi ciepło, wilgoć i rozkładające się związki organiczne. Jest odpowiedzialna nie tylko za pleśniawki. Wywołuje również pieluszkowe zapalenie skóry. Może być obecna na ciele każdego człowieka. Nie u każdego jednak pojawiają się oznaki choroby. W zapobieganiu pleśniawkom u niemowląt kluczowe jest zachowanie higieny – wyparzanie smoczków, mycie piersi przed i po karmieniu oraz prawidłowa higiena jamy ustnej dziecka.

Zobacz też:

• Pleśniawki, ślinienie i inne problemy w buzi noworodka
• Pleśniawki, afty, czy może opryszczka?
• Czy karmić, gdy dziecko ma pleśniawki

Konsultacja merytoryczna

dr Katarzyna Nowicka

Pediatra, lekarz rehabilitacji medycznej