Ratunku biegunka
Maluch nie jadł niepewnych lodów ani wczorajszego tiramisu – skąd więc te kłopoty z brzuszkiem? Przyczyną biegunki u dziecka nie zawsze musi być nieświeże jedzenie.
- Sylwia Niemczyk/"Twoje Dziecko"
O wiele częściej u niemowląt biegunkę powodują np. wirusy albo bakterie. Kilka luźniejszych kupek u dziecka na szczęście nie oznacza jeszcze biegunki (dzieci karmione wyłącznie piersią mogą brudzić nawet kilkanaście pieluch dziennie i nie ma w tym nic niepokojącego). O biegunce mówimy dopiero, jeśli z dnia na dzień ilość pełnych pieluszek wyraźnie się zwiększa, kupki są wodniste, mają charakterystyczny, kwaśny zapach. Mogą też pojawić się w nich śluz albo niteczki krwi. Dolegliwościom zwykle towarzyszy ból brzucha i gorączka. Jakie są przyczyny biegunek?
Biegunka wirusowa
Zwykle sprawcami kłopotów są rotawirusy i adenowirusy. Maluszek łatwo może się nimi zarazić drogą wziewną albo pokarmową.
Objawy: Tego typu biegunka zwykle przebiega gwałtownie, z gorączką i wymiotami. Zwykle ustępuje sama, mniej więcej po tygodniu
Leczenie: Z pediatrą skontaktuj się jak najszybciej, zwłaszcza jeśli chory malec nie skończył jeszcze pół roku – u tak małych dzieci najłatwiej o odwodnienie. Lekarz może zadecydować o skierowaniu malucha do szpitala. Czasami konieczne jest podanie kroplówki.
Dieta: Przede wszystkim – ta zasada jest ważna podczas leczenia każdego typu biegunki! – podawaj malcowi picie. Najlepsza będzie chłodna, niegazowana woda mineralna z rozpuszczonymi elektrolitami. Maluch może też dostawać herbatki ziołowe, np. z mięty, kopru włoskiego, rumianku lub z suszonych jagód. Gdy nie chce pić albo wymiotuje, podawaj mu picie w małych ilościach (po 1–2 łyżeczki), ale za to często. Im młodsze jest chore dziecko, tym większe ryzyko odwodnienia (jego objawy znajdziesz w ramce obok).
Uwaga! Biegunce wywołanej przez rotawirusy możesz zapobiec, podając dziecku szczepionkę. Szczepienie najlepiej rozpocząć, gdy malec skończy sześć tygodni. Cały cykl szczepienia (w zależności od szczepionki dziecko dostaje dwie lub trzy dawki) trzeba jednak zakończyć przed 26. tygodniem życia malca.
Biegunka bakteryjna
Sprzyja jej brak higieny (np. zbyt wczesne zrezygnowanie z wyparzania butelek) albo podawanie malcowi nieświeżego jedzenia, np. niedopitych resztek mleka.
Objawy: Pierwsze sygnały pojawiają się dzień lub dwa po zjedzeniu podejrzanego jedzenia. Malca boli mocno brzuszek, pojawiają się wymioty i wysoka gorączka. Kupki mają kwaśny zapach, często pojawia się w nich ropa albo krew.
Leczenie: Tu także pomocne będzie podawanie probiotyków. Pediatra może zlecić badanie kału, aby wykryć bakterie, które wywołały biegunkę. Może przepisać antybiotyk lub zdecydować o pozostawieniu dziecka w szpitalu.
Dieta: Podczas choroby maluch nie powinien pić soków i słodkich napojów – fermentujący cukier nasila biegunkę.
Uwaga! Nie podawaj małemu dziecku preparatów zmniejszających perystaltykę jelit i hamujących biegunkę (np. Stoperan, Loperamid). Razem z kupkami maluch wydala toksyny.
Zobacz także: Dieta dziecka przy biegunce
[CMS_PAGE_BREAK]
Biegunka w trakcie antybiotykoterapii
Antybiotyk działa jak taran: niszczy niebezpieczne bakterie, ale po drodze zmiata też te dobre, które mieszkają w jelitach i regulują trawienie. Zaburzenie flory bakteryjnej często prowadzi do biegunki.
Objawy: Luźne kupki mogą pojawić się już na początku kuracji antybiotykami albo kilka dni po jej zakończeniu.
Leczenie: Podawaj dziecku preparaty z probiotykami (kupisz w aptece bez recepty). To dobre bakterie, które ułatwiają trawienie i hamują objawy biegunki. Nie wszystkie probiotyki można podawać w tym samym czasie, co antybiotyk – zwykle potrzebny jest mniej więcej godzinny odstęp między aplikowaniem leków.
Dieta: Choremu dziecku podawaj mus z pieczonych jabłek (surowe rozluźniają kupkę), kleik ryżowy, banany, kisiel z suszonych jagód. Te lekkostrawne dania są źródłem płynów dla chorego dziecka. Lecznicze działanie ma marchwianka, czyli wodnista zupka z rozgotowanej marchewki – możesz do niej dodać kleiku ryżowego. Po wyleczeniu biegunki przewód pokarmowy malca potrzebuje kilku dni, by się zregenerować. W tym czasie dziecko powinno pić jedynie mleko z piersi lub modyfikowane, a jeśli już dostaje stałe posiłki, to także gotowane warzywa, jogurty i rzadkie zupki.
Uwaga! Nigdy nie przerywaj kuracji antybiotykami: niedoleczona infekcja bakteryjna grozi powikłaniami.
Biegunka alergiczna
Cierpią na nią dzieci uczulone np. na białka mleka krowiego albo gluten.
Objawy: Biegunka często powraca, towarzyszą jej spadek apetytu i zmiany skórne: zaczerwienienie, wysypka. W kupce pojawia się śluz, krew.
Leczenie: Pomoże wykluczenie z diety dziecka uczulających produktów, a jeśli jest ono karmione butelką – zmiana mieszanki modyfikowanej na specjalną dla alergików.
Dieta: Jeśli lekarz stwierdzi u dziecka alergię pokarmową, zaleci mu dietę eliminacyjną. Pamiętaj, że uczulające składniki z twojego menu przenikają do pokarmu, więc jeśli jesteś mamą karmiącą, a u dziecka zostanie stwierdzona alergia, także będziesz musiała kontrolować, co jesz.
Uwaga! Biegunka może być objawem celiakii – groźnych zaburzeń trawienia związanych z nietolerancją glutenu. Kupki malca są obfite, błyszczące (tłuszczowe) zawierają niestrawione resztki jedzenia. Dziecko ma nienaturalnie duży brzuszek, przestaje przybierać na wadze. Celiakię koniecznie trzeba leczyć.
Czy to jest odwodnienie?
- Jest niespokojny lub odwrotnie: senny i z godziny na godzinę coraz bardziej wiotki.
- Ma zapadnięte gałki oczne i ciemiączko.
- Ma suche spojówki oraz błonę śluzową w buzi (dziecko wtedy może mlaskać, bo jego ślina jest gęsta i lepka).
- Zbyt rzadko siusia. Jeśli pieluszka jest sucha przez trzy godziny, pokaż dziecko lekarzowi.
- Ma nieelastyczną skórę. Chwyć dwoma palcami fałd skóry na brzuchu malucha. Gdy puścisz, powinna od razu się rozprostować. Jeśli fałd pozostaje nawet po rozluźnieniu palców, to znak, że doszło do groźnego odwodnienia.
Polecamy: Jak mądrze rozszerzać dietę niemowlaka