Dwa dni czy 16 godzin na dziecko - wybór należy do rodziców

Do końca 2015 r. pracownikowi wychowującemu dziecko w wieku do 14 lat przysługiwały dwa dni wolnego, które mógł wykorzystać w ciągu roku kalendarzowego, zachowując prawo do wynagrodzenia. Od 2 stycznia 2016 r. weszły w życie nowe przepisy, które umożliwiają wykorzystanie tych dni w wymiarze godzinowym (2 dni = 16 godzin). O sposobie wykorzystania tego zwolnienia decyduje pracownik, składając pierwszy wniosek o udzielenie zwolnienia od pracy z tytułu wychowywania dziecka.
Zwolnienie od pracy udzielane w wymiarze godzinowym, dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, ustala się proporcjonalnie do jego wymiaru czasu pracy. Niepełną godzinę zwolnienia zaokrągla się w górę do pełnej godziny.

Komu przysługuje wolne na dziecko?

Zwolnienie od pracy z tytuły wychowywania dziecka przysługuje pracownikom, którzy wychowują dziecko (dzieci), które nie ukończyło 14 lat. Przy czym wymiar zwolnienia jest stały (2 dni lub 16 godzin), przysługuje co roku i nie zależy od liczby dzieci wychowywanych przez pracownika.
Prawo do zwolnienia ma pracownik wychowujący własne dziecko, dziecko współmałżonka, przysposobione, a także pracownik ustanowiony jako rodzina zastępcza. Prawo to nabywa z chwilą podjęcia pracy lub z chwilą wzięcia dziecka na wychowanie, a wygasa w momencie ukończenia przez najmłodsze dziecko w rodzinie 14 lat.
Pracownik nabywa prawo do zwolnienia, także wtedy, gdy drugi rodzic nie jest zatrudniony lub pozostaje na urlopie wychowawczym i sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem.
Warto jednak pamiętać, że jeśli każde z rodziców lub opiekunów dziecka jest zatrudnione, z dni wolnych na opiekę nad dzieckiem może skorzystać tylko jedno z nich. Dopuszczalne jest jednak podzielenie się tym uprawnieniem tak, by każdy z rodziców miał jeden dzień lub 8 godzin do wykorzystania. Uprawnienia tego nie mają jedynie pracownicy pozbawieni władzy rodzicielskiej nad dzieckiem.

Warto wiedzieć: Ojczym i macocha - jakie urlopy przysługują im na przysposobione dziecko

Kiedy można wykorzystać wolne na dziecko?

Zwolnienie od pracy z tytuły wychowywania dziecka może być wykorzystane w różnych porach roku i może być łączone z urlopem lub innymi dniami wolnymi od pracy. Zwolnienie przysługuje "w ciągu roku kalendarzowego". Oznacza to, że jeżeli pracownik w danym roku kalendarzowym nie wykorzysta przysługującego mu zwolnienia, nie przechodzi ono na rok następny.
Jeżeli w ciągu roku kalendarzowego pracownik zmieni pracodawcę, to u nowego pracodawcy zwolnienie będzie mu przysługiwało tylko w takim zakresie, w jakim nie wykorzystał go w danym roku kalendarzowym u poprzedniego pracodawcy. Jeżeli zatem pracownik wykorzystał całe przysługujące zwolnienie u dotychczasowego pracodawcy, to u nowego pracodawcy w tym roku kalendarzowym zwolnienie już nie przysługuje.

Ważne! Informacja o wykorzystaniu dni wolnych powinna zostać zamieszczona w świadectwie pracy.

Czy trzeba motywować swój wniosek o wolne na dziecko?

Składając wniosek o wolne na dziecko pracownik nie ma obowiązku motywowania swojej prośby, a pracodawca nie ma prawa ustalać, czy zwolnienie wykorzystywane jest zgodnie z celem, czy nie. Wystarczy, że pracownik wskaże, iż chce skorzystać z przysługującego uprawnienia do zwolnienia. Jednakże konkretny termin (dzień), w którym chce skorzystać ze zwolnienia pracownik musi uzgodnić z pracodawcą.

Czy zwolnienie na dziecko jest płatne?

Za czas zwolnienia pracownik otrzyma wynagrodzenie obliczane, jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.

Zobacz także: 1000 zł na dziecko, czyli "kosiniakowe" świadczenie rodzinne