O jakie świadczenia mogą ubiegać się rodzice niepełnosprawnego dziecka?
Państwo zapewnia pomoc niepełnosprawnym dzieciom i ich rodzicom. Z jakiego wsparcia można skorzystać? Gdzie ubiegać się o pomoc finansową?
- Redakcja portalu Infor.pl
Świadczenie pielęgnacyjne
Jeśli niepełnosprawne dziecko wymaga opieki, jedno z rodziców (to, które rezygnuje z pracy bądź w ogóle jej nie podejmie), może liczyć na przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego. Co istotne, przy ubieganiu się o tego typu świadczenie nie ma przewidzianego kryterium dochodowego. Pomoc finansową przyznaje się bez względu na wysokość zarobków rodziców. Podstawowym warunkiem jest rezygnacja z pracy bądź niepodejmowanie pracy z powodu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem.
Osoba opiekująca się niepełnosprawnym dzieckiem otrzymuje miesięcznie netto 1200 zł (1638 zł brutto). Państwo opłaca za nią składki, co oznacza, że w przyszłości będzie przysługiwała jej emerytura.
W 2016 r. świadczenie pielęgnacyjne wyniesie 1300 zł netto, a już od 2017 r. zmienią się zasady wyliczania wysokości. Świadczenie zostanie zwaloryzowane, tak jak minimalne wynagrodzenie za pracę. Ta reguła będzie stosowana każdego następnego roku.
Aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne, należy udać się do gminnej instytucji wypłacającej świadczenia rodzinne (ośrodki pomocy społecznej, centra pomocy rodzinie lub wydziały urzędów miast/gmin).
Zasiłek pielęgnacyjny
Kolejnym świadczeniem, które przysługuje w związku z niepełnosprawnością dziecka jest zasiłek pielęgnacyjny. Jego wysokość wynosi 153,00 zł miesięcznie, czyli dużo mniej niż świadczenie pielęgnacyjne. Pomoc ta przyznawana jest w celu częściowego pokrycia wydatków związanych z koniecznością zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z jej niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
- niepełnosprawnemu dziecku;
- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;
- osobie, która ukończyła 75 lat.
Wyróżnia się również sytuację, kiedy zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje, mimo spełnienia powyższych przesłanek. Zasiłku nie może otrzymywać:
- osoba uprawniona do dodatku pielęgnacyjnego;
- osoba umieszczona w instytucji zapewniającej nieodpłatnie całodobowe utrzymanie;
- osoba, której członek rodziny zapewnione ma za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby; nie dotyczy to przypadku, gdy przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Zobacz także: Przewodnik po zasiłkach i ulgach dla rodziców – co, komu i w jakiej wysokości?
[CMS_PAGE_BREAK]
Zasiłek rodzinny
Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem dziecka. Przysługuje rodzicom w wysokości:
- 77,00 zł na dziecko do ukończenia 5. roku życia,
- 106,00 zł na dziecko powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia,
- 115,00 zł na dziecko powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. roku życia.
Co istotne, świadczenie to przysługuje tylko do ukończenia przez dziecko:
- 18. roku życia,
- 21. roku życia, jeśli uczy się w szkole,
- 24. roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
Najważniejszym warunkiem, który należy spełnić, aby móc pobierać zasiłek rodzinny, jest kryterium dochodowe. Co do zasady przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie może przekraczać kwoty 574,00 zł. Jednak w omawianym przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, próg dochodowy zawyża się do kwoty 664,00 zł. Oznacza to, że jeżeli w danej rodzinie dochód na jednego jej członka wynosi 665 zł i więcej, zasiłek rodzinny nie przysługuje.
Przed ubieganiem się o zasiłek rodzinny należy zapoznać się z przesłankami wyłączającymi prawo do świadczenia. Mimo spełnienia powyższych warunków, nie otrzyma się zasiłku rodzic, jeżeli:
- dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
- dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;
- osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
- pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
- osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica; nie dotyczy to sytuacji, gdy rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje, ojciec dziecka jest nieznany, powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone, sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
- członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą; nie dotyczy to sytuacji, gdy przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
O prawo do zasiłku rodzinnego należy ubiegać się w urzędzie miasta/gminy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Warto zaznaczyć w tym momencie, że realizacja świadczeń rodzinnych może być przekazana do jednostki organizacyjnej gminy (np. ośrodek pomocy społecznej). We wskazanych miejscach znajdują się formularze wniosków oraz innych dokumentów niezbędnych do przyznania prawa do zasiłku.
Polecamy: Zasiłek rodzinny dla samotnej matki
[CMS_PAGE_BREAK]
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
Rodzice dziecka niepełnosprawnego mogą starać się o przyznanie różnych dodatków do zasiłku rodzinnego. Z punktu widzenia niepełnosprawności warto wspomnieć o dodatku z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego. Jak sama nazwa wskazuje świadczenie to służy na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem. Dodatek do zasiłku rodzinnego dotyczy pokrycia wydatków na dziecko w wieku:
- do ukończenia 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności,
- powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Wysokość dodatku wynosi miesięcznie 60,00 zł na dziecko do ukończenia 5. roku życia i 80,00 zł na dziecko powyżej 5. roku życia do ukończenia 24 roku życia.
Wyprawka szkolna
Rodzice dzieci niepełnosprawnych mogą każdego roku starać się o dofinansowanie na podręczniki i przybory szkolne w ramach rządowego programu "Wyprawka szkolna". Maksymalna kwota dofinansowania wynosi 770 zł i przysługuje m.in. uczniom:
- niesłyszącym lub z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, uczęszczającym do klasy II lub III szkoły podstawowej albo klasy II lub III ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia, którzy korzystają z podręczników do kształcenia specjalnego;
- z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym lub z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym, uczęszczającym do klasy II–VI szkoły podstawowej lub gimnazjum, którzy korzystają z podręczników do kształcenia specjalnego.
Warunki przyznania niższych i wyższych kwot dofinansowania do podręczników i przyborów szkolnych dzieci z różnymi rodzajami niepełnosprawności określa szczegółowo Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2014 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy finansowe finansowej uczniom na zakup podręczników i materiałów edukacyjnych. Pomoc udzielana jest na wniosek rodziców ucznia (prawnych opiekunów, rodziców zastępczych, osób prowadzących rodzinny dom dziecka) albo pełnoletniego ucznia albo na wniosek nauczyciela, pracownika socjalnego lub innej osoby, za zgodą rodziców ucznia (prawnych opiekunów, rodziców zastępczych, osób prowadzących rodzinny dom dziecka) albo pełnoletniego ucznia. Wniosek należy złożyć do dyrektora szkoły, do której uczeń będzie uczęszczał w nadchodzącym roku szkolnym. Termin na złożenie wniosku co do zasady ustala odpowiednio wójt, burmistrz lub prezydent miasta, właściwy ze względu na siedzibę szkoły.
Zobacz więcej: "Wyprawka szkolna" – jak uzyskać dofinansowanie do podręczników szkolnych?
[CMS_PAGE_BREAK]
Zwolnienie z abonamentu radiowo-telewizyjnego
Osoby, które otrzymują świadczenie pielęgnacyjne lub rentę socjalną z ZUS lub innego organu emerytalno-rentowego mogą być zwolnione z opłaty abonamentowej. Muszą w tym celu przedstawić decyzję właściwego organu realizującego zadania w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej, albo decyzję jednostki organizacyjnej ZUS lub innego organu emerytalno-rentowego. Aby otrzymać stosowne zwolnienie, należy przedłożyć w urzędzie pocztowym dokumenty uprawniające do omawianego zwolnienia. Konieczne jest wypełnienie dostępnego w każdym urzędzie pocztowym druku "Formularz zwolnienia z opłat za używanie odbiorników rtv" i druku oświadczenia.
Dofinansowanie z PFRON
Rodzice niepełnosprawnych dzieci mogą również liczyć na dofinansowanie z PFRON do:
- turnusów rehabilitacyjnych - dziecko do 16 lat lub uczące się i niepracujące do 24 lat, maksymalnie 1512 zł.
- sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych (np. wózki inwalidzkie) – maksymalnie do 60% kosztów, nie więcej jednak niż pięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia (18,9 tys. zł),
- likwidacji barier architektonicznych, barier w komunikowaniu się i technicznych – maksymalnie do 95% kosztów, jednak nie więcej niż 57 tys. zł.
Więcej informacji o dofinansowaniu można znaleźć na stronie internetowej www.pfron.org.pl.
Pomoc z NFZ
Polskie prawo przewiduje również pomoc dla rodziców dzieci niepełnosprawnych z NFZ. Narodowy Fundusz Zdrowia może sfinansować częściowo zakup przedmiotów ortopedycznych i pomocniczych. Ponadto, NFZ finansuje długoterminową opiekę pielęgniarską. Dotyczy to tylko przewlekłych chorób, kiedy nie stosuje się hospitalizacji i osoby chore przebywają w domu. Dotyczy to wyłącznie przypadków, gdzie konieczne jest zapewnienie systematycznej opieki. Do zadań pielęgniarki należy m.in. robienie zastrzyków, zakładani opatrunków (wyłączając weekendy). Aby otrzymać pomoc z NFZ, niezbędne jest skierowanie od lekarza prowadzącego pacjenta.
Więcej informacji o dofinansowaniu można znaleźć na stronie internetowej www.nfz.gov.pl.
Ulga rehabilitacyjna
Na zakończenie warto wspomnieć o uldze rehabilitacyjnej. Rodzice dzieci niepełnosprawnych rozliczając się z urzędem skarbowym, mają prawo odliczyć od swojego dochodu wydatki poczynione na rehabilitację.
Do wydatków nielimitowanych należą:
- zakup sprzętu rehabilitacyjnego,
- dostosowanie mieszkania do potrzeb osoby niepełnosprawnej,
- opłaty za obozy i kolonie dla niepełnosprawnej młodzieży.
Do wydatków limitowanych należą:
- używanie samochodu, którym wozi się dziecko na zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne,
- opłacenie przewodników dla niewidomych,
- wydatki na leki (gdy przekroczą kwotę 100 zł na miesiąc).
Rodzice muszą jednak pamiętać, aby wszystkie wydatki były udokumentowane. Niezbędne okażą się faktury, rachunki, dowody wpłaty na poczcie lub potwierdzenia przelewów bankowych.
Polecamy: Ulga na dziecko po rozwodzie rodziców – na jakich zasadach?