17. tydzień rozwoju niemowlaka: czas na rozszerzanie diety

Spis treści:

• Rozwój niemowlaka w 17. tygodniu
• Jak wspomagać rozwój niemowlaka?
• Pielęgnacja i zdrowie niemowlaka
• Karmienie niemowlaka
• Co może niepokoić?

Rozwój niemowlaka w 17. tygodniu

Twoje dziecko zaczęło właśnie piąty miesiąc życia. Z malutkiego noworodka zamieniło się w spore niemowlę, które z dnia na dzień zaskakuje cię swoimi umiejętnościami. I z zapałem obserwuje świat. Zobacz, ile już umie, ile potrafi.

Co nowego w rozwoju fizycznym?

W 17. tygodniu życia dziecko:

• leżąc na brzuszku, podnosi pewnie klatkę piersiową, opierając się na przedramionach i trzyma główkę wysoko;
• potrafi już zmieniać pozycję i przewracać się na boczki;
• wciąż ćwiczy przewroty z plecków na brzuszek;
• podciągane z leżenia do pozycji siedzącej przygina głowę do klatki piersiowej, spina się w sobie i dąży do zmiany pozycji (nie sadzaj jednak z podparciem, dopóki nie będzie umiało samo siedzieć).

Co potrafi dziecko?

4-miesięczne dziecko staje się coraz bardziej towarzyskie i ćwiczy umiejętności, które będą mu przydatne w życiu społecznym:

• coraz więcej gaworzy – w jego repertuarze pojawiają się takie zestawy głosek jak „ba”, „ma”, „la”, „ta”, „ghee”;
• próbuje się samo uspokajać – zdenerwowane czy zmartwione ssie kciuk czy wkłada do buzi całą piąstkę (to kolejny etap w nauce kontroli swoich emocji);
• nawiązuje z tobą coraz pełniejszy kontakt uczuciowy;
• odróżnia osoby znane od nieznanych – na widok domowników uśmiecha się, a widząc kogoś obcego, wpatruje się badawczo.

Dziecko najbezpieczniej czuje się przy tobie, ale to nie powód, by ograniczać mu kontakty z innymi. Przeciwnie. Osoby nieznane dziecku dostarczają ważnych bodźców do rozwoju. W kontaktach społecznych niemowlę obserwuje różne zachowania dorosłych i sytuacje, do których uczy się dostosowywać własne reakcje. Stwierdzono nawet, że dzieci pozbawione możliwości obcowania z dorosłymi i starszymi dziećmi gorzej się rozwijają.

Jak wspomagać rozwój niemowlaka?

Duża różnorodność przeżyć dziecka w ciągu dnia może stać się z czasem powodem niespokojnych nocy albo popłakiwania czy marudzenia. Niemowlę odreagowuje w ten sposób nadmiar wrażeń, których doznało w ciągu dnia.

• Zapewnij dziecku niezbyt dużą ilość bodźców w ciągu dnia.
• Unikaj zwłaszcza supermarketów i zatłoczonych, głośnych miejsc, które mogą powodować u niemowlęcia niepokój.
• Dziecko atakowane obcymi dźwiękami, obrazami i zapachami może stać się nerwowe i niespokojne.

Ćwiczenia i zabawy z niemowlakiem

4-miesięczne dziecko coraz lepiej potrafi wyrażać siebie w zabawie. Potrząsanie zabawką albo uderzanie nią o stół lub o podłogę może być objawem jego radości, frustracji, złości lub podniecenia. 

Bawiąc się z dzieckiem, podążaj za jego aktywnością, włączając się w to, co akurat ono robi. Jeśli np. ogląda swoje stopy, połaskocz je w pięty, a jeśli gaworzy – naśladuj jego „guganie”.

Zabawki edukacyjne

Dobre zabawki dla 4-miesięcznego dziecka to:

• grzechotka
• mata edukacyjna
• szeleszcząca kostka sensoryczna
• książeczka ze sztywnymi kartkami
• gryzak
• piłka z dzwoneczkiem w środku

Pielęgnacja i zdrowie niemowlaka

Codzienne rytuały pielęgnacyjne masz już z pewnością opanowane, jednak zawsze może się zdarzyć nieprzewidziana sytuacja.

Porady pielęgnacyjne

Sucha skóra u niemowlęcia
Jeśli dziecko ma rzeczywiście mocno przesuszającą się skórę, to do jej pielęgnacji najlepiej używać emolientów – specjalnych środków, które nie tylko myją, ale również chronią skórę przed przesuszeniem. Do kąpieli warto dolewać specjalny płyn lub oliwkę. Nie stosuje się już wtedy mydła, bo mogłoby ono wysuszyć skórę. Jeśli po umyciu jest ona sucha, warto ją posmarować kremem. Ważne, by przesuszone miejsca smarować nim kilka razy dziennie – to najlepsza ochrona.

Zdrowie dziecka

Jak oczyszczać nosek podczas kataru?

Zwykły katar to dla maluszka duży problem, bo m.in. utrudnia ssanie piersi. Dlatego udrożnianie noska podczas kataru jest ważne. 

• Wpuść do każdej dziurki kropelki roztworu soli fizjologicznej, by rozpuścić wydzielinę, i ułóż dziecko na brzuszku (kilka razy dziennie, zawsze pod kontrolą rodzica).
• Możesz też nosić maluszka na rękach z twarzą zwróconą ku podłodze. Dzięki temu wydzielina będzie łatwiej wypływać.
• Jeśli nosek nadal będzie zatkany, użyj aspiratora lub gumowej gruszki z krótką końcówką. Nie wpychaj jej do dziurki, tylko przystaw z zewnątrz.
• W rozrzedzaniu wydzieliny w nosku pomoże też m.in. nebulizator (urządzenie do rozpraszania w powietrzu np. roztworu soli morskiej).

Szczepienia

Już niedługo maluszka czekają kolejne szczepienia. Na przełomie 5. i 6. miesiąca życia zgodnie z aktualnym kalendarzem szczepień obowiązkowo podaje się niemowlętom szczepionkę na:

• Hib
• błonicę, tężec, krztusiec (Dtp)
• polio
• rotawirusy

Karmienie niemowlaka

To dosyć przełomowy tydzień, jeśli chodzi o karmienie maleństwa. Właśnie teraz możesz, choć wcale jeszcze nie musisz, podać dziecku coś innego niż mleko. Rozszerzanie diety warto zacząć od warzyw.

Karmienie piersią

Najlepiej nadal karmić dziecko piersią – i to aż do końca 6. miesiąca życia dziecka. Jeśli jest taka potrzeba, możesz już teraz zacząć rozszerzać dietę dziecka o pierwsze niemleczne posiłki (patrz niżej: rozszerzanie diety).

Karmienie butelką lub mieszane

Mleko nadal jest podstawą diety 17-tygodniowego dziecka. Podawaj mu porcje mleka zgodnie z tabelą umieszczoną na opakowaniu mleka modyfikowanego, którym karmisz maluszka, lub jeśli karmisz w sposób mieszany tak, jak ustaliłaś to z pediatrą. Możesz jednak już próbować podawać dziecku pierwsze niemleczne posiłki. Najlepiej zacząć od warzyw (patrz niżej: rozszerzanie diety).

Rozszerzanie diety niemowlaka

Możesz już zacząć podawać dziecku pierwsze niemleczne posiłki. Na początku w małych ilościach (1-2 łyżeczki), bo dziecko będzie dopiero zaznajamiać się z nowym smakiem. Rozszerzanie diety malucha zacznij od warzyw, podawaj je w formie papek. Na początek podaj takie warzywa jak:

• marchewka,
• ziemniak,
• dynia.

Co może niepokoić?

Choć dziecko jest coraz większe, wciąż pojawiają się sprawy, z którymi nie wiesz, co zrobić. Jak sobie radzić?

Dziecko uderza głową o ścianę

Wbrew obawom rodziców takie zachowanie zwykle nie świadczy o nieprawidłowościach w rozwoju. Częściej jest objawem tego, że dziecko jest w złym humorze, zaniepokojone, chce mu się spać albo coś je boli (np. ucho). Ta jednostajna, powtarzająca się czynność uspokaja dziecko. Zwykle taki nawyk ustępuje z wiekiem dziecka, ale możesz wyeliminować go szybciej. Zapewnij dziecku dużo bliskości fizycznej i spokojny tryb życia. Jedynie jeśli uderzanie główką o ścianę czy podłogę powtarza się często i jest tak silne, że sprawia dziecku ból, trzeba poradzić się lekarza. Prawdopodobnie będzie konieczna konsultacja neurologa albo psychologa.

Więcej o 17. tygodniu

Zobacz także:

• W którym centylu jest dziecko? (Siatki centylowe online)
• Teksty najpopularniejszych kołysanek
• Śniadanie dla niemowlaka – przepisy dla dzieci w różnym wieku
• Niemowlę wygina się do tyłu, pręży się: co to znaczy?
• Chustonoszenie – alternatywa dla wózka