Ruchy dziecka w brzuchu: kiedy je czuć, jak liczyć i co oznaczają? Wszystko, co musisz wiedzieć!

Ruchy dziecka to nie tylko wzruszające kopnięcia – przede wszystkim dają one cenne informacje o kondycji płodu. Właśnie dlatego od drugiego trymestru ciąży lekarz lub położna będą o nie pytać. Przygotowując się do kolejnej wizyty, przypomnij sobie, jak często je czujesz i jak bardzo są energiczne. Możesz również zostać poproszona, by codziennie notować swoje spostrzeżenia.

Spis treści:

1. Kiedy czuć ruchy dziecka?
2. Jak rozpoznać ruchy dziecka?
3. Jak liczyć ruchy dziecka?
4. Co oznacza brak ruchów dziecka w brzuchu?
5. Jak pobudzić ruchy dziecka w brzuchu?

Kiedy czuć ruchy dziecka?

W pierwszej ciąży pierwsze ruchy dziecka poczujesz prawdopodobnie między 20. a 24. tygodniem. Jeśli spodziewasz się kolejnego dziecka, możesz zacząć odczuwać je trochę szybciej – ok. 17. tygodnia ciąży. Na początku ruchy dziecka będą słabe, ledwo wyczuwalne, mogą również przypominać delikatne łaskotanie.

Płód zaczyna się poruszać dużo wcześniej, niż jesteś w stanie to odczuć. Pręży się, jak określają to lekarze, już od 7. do 8. tygodnia od poczęcia. Można to zaobserwować dzięki aparaturze USG. Już mniej więcej miesiąc później jest w stanie wykonać salto w tył lub przód. Osiąga też inną umiejętność związaną z pracą jego mięśni – marszczy czoło. Między 13. a 17. tygodniem uczy się ssać, ziewać i porusza się, a nawet pojawia się u niego czkawka. Dziecko w brzuchu ćwiczy swoje mięśnie i stawy, podnosi sprawność, by sprostać trudom porodu.

Pamiętaj, że to, kiedy czuć ruchy dziecka, jest kwestią indywidualną: to, że twoja siostra czy przyjaciółka wyczuła je już w 21. tygodniu ciąży, nie oznacza, że u ciebie będzie tak samo.

Jak rozpoznać ruchy dziecka?

Najbardziej intensywne ruchy dziecka poczujesz dopiero w zaawansowanej ciąży (co ciekawe, ruchy dziecka tuż przed porodem znowu stają się mniej intensywne, ledwo wyczuwalne). Dopiero na późniejszym etapie można wyczuć „kopnięcia” malucha (część kobiet spodziewa się ich już na początku ciąży).

Po 28. tygodniu ciąży powinnaś odczuwać minimum 10 ruchów w ciągu dnia między godziną 9 a 21. Gdyby okazało się, że dziecko jest mniej aktywne, skontaktuj się z lekarzem lub położną. Zrób to także wtedy, gdy zauważysz nagły spadek ruchliwości płodu – i to bez względu na to, czy miałaś prowadzić dzienniczek liczby kopnięć, czy nie.

UWAGA: Najbardziej bolesne ruchy kobiety odczuwają zwykle w trzecim trymestrze. Im bardziej zaawansowana jest ciąża, tym dziecko jest większe, silniejsze i bardziej ruchliwe, choć ma już coraz mniej miejsca na zabawy.

Jak liczyć ruchy dziecka?

Liczyć ruchy dziecka możesz na dwa sposoby:

• Połóż się na boku i przez godzinę licz każdy ruch. W ciągu 60 minut powinnaś poczuć ich przynajmniej cztery.
• Dużo popularniejszą metodą liczenia ruchów płodu (polecaną często przez lekarzy) jest jednak metoda Cardiff. Polega ona na codziennym liczeniu ruchów płodu pomiędzy godziną 9:00, a 21:00. Wyniki badań zapisuje się na tzw. karcie obserwacji ruchów płodu. Wynik pozytywny to 10 ruchów w ciągu dwunastu godzin. Jeśli do godziny 21:00 nie wystąpił dziesiąty ruch płodu, następnego dnia trzeba bardzo uważnie obserwować ruchy dziecka. Gdy sytuacja się powtarza, należy udać się do swojego lekarza prowadzącego.

UWAGA!: Monitorowanie stanu płodu i liczenie ruchów dziecka mogą uratować mu życie. Tylko w ten sposób możemy zapobiec wystąpieniu zamartwicy albo niedotlenieniu.

Co oznacza brak ruchów dziecka w brzuchu?

Gdy minie 22. tydzień ciąży, a nie zauważyłaś nawet słabych ruchów dziecka, powinnaś skonsultować się z lekarzem lub położną. Brak ruchów dziecka może mieć wiele przyczyn (m.in. specyficzne ułożenie dziecka na przedniej ścianie macicy), jednak zawsze powinien wzbudzić twoją czujność.

Równie niepokojące jest nagłe ustanie odczuwalnych ruchów, a także znacznie ich osłabienie. Za normę przyjmuje się co najmniej 10 ruchów odczuwanych w ciągu godziny. Trzeba jednak pamiętać, że dziecko w ciągu doby również odpoczywa i śpi (na pewien czas jego aktywność więc zanika).

Brak ruchów (które ustały nagle albo stopniowo zanikały) może świadczyć o różnych komplikacjach. Powodem może być np. niewydolność łożyska, która powstała na skutek ciążowej cukrzycy. Istnieje też prawdopodobieństwo, że dziecko zaplątało się w pępowinę. Mogło też dojść do obumarcia płodu. Aby mieć pewność, że ciąża rozwija się prawidłowo, na bieżąco konsultuj wszelkie nieprawidłowości z lekarzem prowadzącym.

Jak pobudzić ruchy dziecka w brzuchu?

Jeśli twój maluch jest niezbyt aktywny, a ty nie możesz doczekać się jego pierwszych lub ruchów albo chcesz nieco zwiększyć jego aktywność, spróbuj pobudzić ruchy dziecka w brzuchu. Można to zrobić na kilka sposobów. Płód poprzez swoje ruchy może reagować m.in. na:

• smak i zapach potrawy, którą zjadłaś – docierają one do malucha poprzez płyn owodniowy;
• dźwięki – dziecko słyszy je od 24. tygodnia. Badania płodów w 26. tygodniu ciąży wykazały, że dzieci stawały się bardziej ruchliwe, słysząc znane odgłosy. Przestawały się poruszać, kiedy docierały do nich nieznane dźwięki;
• silne emocje, które przeżywa mama. Pod ich wpływem dziecko jest o wiele bardziej aktywne. Im silniejsze reakcje emocjonalne mamy, tym płód porusza się intensywniej. Jest to efekt działania substancji wytwarzanej w twoim organizmie podczas zmian nastroju. Choć powinnaś unikać wszelkiego stresu, w żaden sposób nie szkodzisz jednak dziecku, jeśli nie jesteś całkowicie zrelaksowana.

Gdy kładziesz ręce na swoim brzuchu, dziecko to czuje. I sprawia mu to przyjemność. Ruchliwy maluszek uspokaja się wtedy, a śpiący może z tego powodu nawet przerwać swoją drzemkę.

Zobacz też:

• Ułożenie dziecka w brzuchu: poprzeczne, miednicowe i główkowe
• Twardy brzuch przed porodem: czy stawianie się brzucha to norma?
• Rozwój płodu tydzień po tygodniu – ten film wzruszy każdego!

Konsultacja merytoryczna

dr n. med. Bożena Kowalska-Raczyńska

Specjalistka ginekologii i położnictwa, pracuje w klinice leczenia niepłodności Bocian