Ocena niedostateczna: za co uczeń może dostać jedynkę?
Ocena niedostateczna to najniższy stopień przewidziany w polskim systemie edukacji. I, mimo że samo słowo „ocena” zawiera w sobie subiektywizm, to zgodnie z obowiązującym prawem oświatowym zasady przyznawania ocen powinny być jawne, transparentne i obiektywne. Sprawdź, za co uczeń może dostać niedostateczny.
Ocena niedostateczna najczęściej wiąże się z negatywnymi emocjami takimi jak złość, wściekłość, smutek, żal, a nierzadko także z upokorzeniem i poczuciem zawodu. Szczególnie w przypadku, gdy uczeń (lub uczennica) włożył dużo pracy w naukę. Zgodnie z obowiązującym prawem każda szkoła może mieć własny, wewnątrzszkolny system oceniania. Nie oznacza to jednak, że oceny mogą być „wyssane z palca”.
Jedynka: co to za ocena?
We wszystkich szkołach w Polsce (z wyłączeniem oceny rocznej oraz śródrocznej w klasach I-III szkoły podstawowej) stosuje się 6-stopniową skalę ocen, gdzie 1 jest oceną negatywną, niewystarczającą do zaliczenia odpowiedzi, testu, sprawdzianu, itp.
Stopień jest wyłącznie oceną stanu wiedzy ucznia (lub uczennicy) na dany moment. Żadna ocena nie wartościuje ucznia (lub uczennicy) jako człowieka.
Za co uczeń może dostać niedostateczny?
Często osoba, która otrzymała „jedynkę”, uważa, że decyzja nauczyciela bądź nauczycielki była jawnie niesprawiedliwa i jednostronna. Jednak co do zasady przyjmuje się, że stopień niedostateczny otrzymuje osoba, która nie spełnia podstawowych wymagań (tzw. wymagań koniecznych), czyli:
- nie opanowała wiadomości i umiejętności określonych podstawami programowymi,
- posiada duże braki w wiadomościach i umiejętnościach, które uniemożliwiają jej dalsze zdobywanie wiedzy,
- nie jest w stanie rozwiązać (wykonać) zadań teoretycznych i praktycznych o elementarnym stopniu trudności,
- nie czyni żadnych postępów w nauce.
Szczegółowe wytyczne oceniania wewnątrzszkolnego nie mogą być sprzeczne z Konstytucją, Deklaracją Praw Człowieka, Konwencją Praw Dziecka czy Ustawą o Systemie Oświaty.
Uzasadnienie oceny niedostatecznej
Każda osoba ma prawo poznać uzasadnienie otrzymanej oceny, a w szczególności niedostatecznej. Bez tego bowiem niemożliwa jest poprawa sytuacji – uczeń lub uczennica nie wie, jakie zagadnienia wymagają doskonalenia. Tym samym, uzasadnienie oceny niedostatecznej, jak i każdej innej, powinno być przekazane w sposób zrozumiały, czyli dostosowany do wieku, kompetencji językowych i kulturowych osoby ocenianej z zachowaniem poszanowania wobec niej. Zwyczajowo uzasadnienie oceny ma formę:
- ustną, jeśli dotyczy oceny z odpowiedzi ustnej,
- pisemną jeśli dotyczy oceny z pracy pisemnej.
Sytuacją wyjątkową są egzaminy klasyfikacyjne i poprawkowe, kiedy sporządza się pisemny protokół z uzasadnieniem także oceny z wypowiedzi ustnej.
Uzasadnienie oceny niedostatecznej: wzór
Uzasadnienie oceny niedostatecznej, w szczególności jeśli jest to ocena śródroczna lub końcowa, może zostać sporządzone przez nauczyciela lub nauczycielkę na prośbę rodziców/opiekunów prawnych ucznia.
Zobacz także: