
Ocena niedostateczna najczęściej wiąże się z negatywnymi emocjami takimi jak złość, wściekłość, smutek, żal, a nierzadko także z upokorzeniem i poczuciem zawodu. Szczególnie w przypadku, gdy uczeń (lub uczennica) włożył dużo pracy w naukę. Zgodnie z obowiązującym prawem każda szkoła może mieć własny, wewnątrzszkolny system oceniania. Nie oznacza to jednak, że oceny mogą być „wyssane z palca”.
Jedynka: co to za ocena?
We wszystkich szkołach w Polsce (z wyłączeniem oceny rocznej oraz śródrocznej w klasach I-III szkoły podstawowej) stosuje się 6-stopniową skalę ocen, gdzie 1 jest oceną negatywną, niewystarczającą do zaliczenia odpowiedzi, testu, sprawdzianu, itp.
Za co uczeń może dostać niedostateczny?
Często osoba, która otrzymała „jedynkę”, uważa, że decyzja nauczyciela bądź nauczycielki była jawnie niesprawiedliwa i jednostronna. Jednak co do zasady przyjmuje się, że stopień niedostateczny otrzymuje osoba, która nie spełnia podstawowych wymagań (tzw. wymagań koniecznych), czyli:
- nie opanowała wiadomości i umiejętności określonych podstawami programowymi,
- posiada duże braki w wiadomościach i umiejętnościach, które uniemożliwiają jej dalsze zdobywanie wiedzy,
- nie jest w stanie rozwiązać (wykonać) zadań teoretycznych i praktycznych o elementarnym stopniu trudności,
- nie czyni żadnych postępów w nauce.
Szczegółowe wytyczne oceniania wewnątrzszkolnego nie mogą być sprzeczne z Konstytucją, Deklaracją Praw Człowieka, Konwencją Praw Dziecka czy Ustawą o Systemie Oświaty.
Uzasadnienie oceny niedostatecznej
Każda osoba ma prawo poznać uzasadnienie otrzymanej oceny, a w szczególności niedostatecznej. Bez tego bowiem niemożliwa jest poprawa sytuacji – uczeń lub uczennica nie wie, jakie zagadnienia wymagają doskonalenia. Tym samym, uzasadnienie oceny niedostatecznej, jak i każdej innej, powinno być przekazane w sposób zrozumiały, czyli dostosowany do wieku, kompetencji językowych i kulturowych osoby ocenianej z zachowaniem poszanowania wobec niej. Zwyczajowo uzasadnienie oceny ma formę:
- ustną, jeśli dotyczy oceny z odpowiedzi ustnej,
- pisemną jeśli dotyczy oceny z pracy pisemnej.
Sytuacją wyjątkową są egzaminy klasyfikacyjne i poprawkowe, kiedy sporządza się pisemny protokół z uzasadnieniem także oceny z wypowiedzi ustnej.
Uzasadnienie oceny niedostatecznej: wzór
Uzasadnienie oceny niedostatecznej, w szczególności jeśli jest to ocena śródroczna lub końcowa, może zostać sporządzone przez nauczyciela lub nauczycielkę na prośbę rodziców/opiekunów prawnych ucznia.
Zobacz także: