Rozwój płodu tydzień po tygodniu (zdjęcia)

Płód ludzki jeszcze do niedawna był niezwykłą tajemnicą. Tak naprawdę nikt nie mógł go przecież zobaczyć. Teraz płód ludzki może obejrzeć każdy. W serwisie mamotoja.pl prezentujemy wysokiej klasy zdjęcia, jak wygląda rozwój płodu ludzkiego na każdym etapie ciąży, miesiącu po miesiącu, a nawet tydzień po tygodniu!

Ciąża i rozwój płodu: zdjęcia

Płód ludzki w ciągu 9 miesięcy ciąży przechodzi niezwykłą metamorfozę. Od ledwo dostrzegalnej kropeczki w 3. tygodniu ciąży, po ok. półmetrowego człowieka w dniu porodu. Z tygodnia na tydzień dziecko w brzuchu jest coraz większe, silniejsze, piękniejsze. Rozwijają się jego narządy wewnętrzne, ale też kształtuje wygląd zewnętrzny oraz… osobowość.

Przyszłe mamy często twierdzą, że najtrudniejsze są pierwsze i ostatnie tygodnie tego odmiennego stanu. Na początku dokuczają ciężarnej mdłości, zawroty głowy, jest słaba i senna. Z kolei w końcówce ciąży zmaga się z zatrzymywaniem wody w organizmie i opuchnięciami, bolącym kręgosłupem i nieustannym parciem na pęcherz. I nie może się doczekać, kiedy w końcu zobaczy swoje ukochane maleństwo! A ono w brzuchu rośnie i rośnie. Zobacz rozwój płodu tydzień po tygodniu na zdjęciach. Sprawdź też, co czeka cię podczas tego czasu.

Możesz także obejrzeć wzruszający film o rozwoju płodu tydzień po tygodniu.

Rozwój płodu miesiąc po miesiącu

Do zapłodnienia dochodzi poprzez połączenie się komórki jajowej z plemnikiem (gamety męskiej z żeńską). Powstaje wtedy tzw. zygota. Początek ciąży następuje, gdy zygota dostanie się do macicy i zagnieździ w błonie śluzowej. Co dzieje się dalej? Tłumaczymy, jak przebiega rozwój płodu w każdym miesiącu ciąży.

• Pierwszy miesiąc

Rozpoczęcie ciąży liczy się już od pierwszego dnia ostatniej miesiączki. Prawda jednak jest taka, że kobieta fizycznie w ciąży jest zwykle dopiero w okolicy 14-16 dnia od daty ostatniej miesiączki, czyli w momencie, gdy dochodzi do zapłodnienia. Po ok. 6-7 dniach od zapłodnienia zygota zaczyna zagnieżdżać się w błonie macicy (następuje implantacja blastocysty). Po okresie implantacji rozpoczyna się okres zarodkowy, który trwa do ok. 8 tygodnia ciąży. To właśnie wtedy kształtują się najważniejsze organy wewnętrzne dziecka.

• Drugi miesiąc

W drugim miesiącu ciąży dziecko jest już w okresie płodowym. To właśnie w tym czasie jego części twarzy oraz zaczątki uszu nabierają już kształtu, rosną paluszki (u rąk i stóp) oraz paznokcie. Dziecko zaczyna wykonywać swoje pierwsze ruchy, jednak nie są one jeszcze odczuwalne dla jego mamy. Wraz z końcem drugiego miesiąca ciąży dziecko ma już wykształcone narządy, szkielet i kończyny. W pełni rozwinięte jest także łożysko, przez które w następnych miesiącach dziecko będzie mieć dostarczane niezbędne substancje odżywcze.

• Trzeci miesiąc

To właśnie w tym miesiącu zaczynają kształtować się już narządy rodne dziecka. Zaczyna ono słyszeć odgłosy i reagować na światło. Wykonuje też pierwsze ruchy oczami. Pojawia się także odruch ssania i bardzo delikatne włoski na głowie malucha (lanugo). Dziecko w tym okresie staje się już wrażliwe na dotyk. Maluch mierzy ok. 6,3 cm, a waży 14 g (licząc od czubka głowy do pośladków).

• Czwarty miesiąc

W czwartym miesiącu ciąży dziecko ma już brwi i rzęsy, a także własne linie papilarne. Zaczyna ziewać i mieć czkawkę. Mierzy wtedy prawie 13 cm i waży ponad 140 gramów. Na tym etapie coraz intensywniej tworzy się jego tkanka tłuszczowa. Dziecko potrafi już ssać i łykać wody płodowe, dzięki czemu po narodzinach będzie umiało ssać mleko matki.

• Piąty miesiąc

Dziecko coraz bardziej przybiera na wadze, jego rysy twarzy są już w pełni wykształcone. Maluch słyszy także bicie serca swojej mamy, szum krwi, która przepływa przez jej żyły, a także odgłosy dochodzące z żołądka i jelit. Mierzy już 18–20 cm i waży ok. pół kilograma. Na tym etapie można też określić już, czy urodzi się chłopiec, czy dziewczynka.

• Szósty miesiąc

W szóstym miesiącu ciąży dziecko zaczyna mieć już swój własny rytm dobowy snu oraz czuwania. Ma także większą świadomość otaczającego go świata. Jeżeli jego mama np. przestraszy się czegoś – dziecko również to odczuje. W tym miesiącu dziecko zaczyna rozpoznawać w płynie owodniowym różne smaki, które spożywa jego mama, otwiera także swoje powieki. W 6. miesiącu ciąży maluch mierzy około 38 cm i waży ponad 1000 g.

• Siódmy miesiąc

W 7. miesiącu ciąży dziecko zaczyna się już powoli przygotowywać do porodu, odwracając głową w dół. Jego kości zaczynają powoli twardnieć, jednak czaszka malucha nadal pozostaje miękka (ułatwi mu to przejście przez kanał rodny). Pod koniec siódmego miesiąca dziecko waży już ok. 1,6 kilograma i mierzy ok. 45 cm długości. W 29. tygodniu ciąży intensywnie rośnie też głowa dziecka, by pomieścić rozwijający się mózg. Maluch na tym etapie przejmuje już przeciwciała od swojej mamy, dzięki którym po urodzeniu będzie odporny na różne choroby.

• Ósmy miesiąc

Na tym etapie dziecko nadal rośnie, jednak już trochę wolniej. Przesuwa się w kierunku miednicy, a w brzuchu mamy zaczyna mu się już robić odrobinę ciasno. Dziecko w tym okresie zaczyna także gromadzić zapasy żelaza, które przez pierwsze pół roku życia będą go chroniły przed anemią. Wraz z końcem 8. miesiąca dziecko waży już ok. 2 kilogramów i ma około 50 cm długości.

• Dziewiąty miesiąc

W jelitach dziecka zgromadziła się już smółka, którą maluch wydali w ciągu pierwszych dni życia. Z jego skóry zaczyna znikać maź płodowa, jego włoski zaczynają się robić dłuższe i grubsze. Pod koniec 9. miesiąca ciąży mierzy ono od 48 do 64 cm i waży od 2700 do 4500 kg. W 9. miesiącu ciąży dziecko osiąga już pełną dojrzałość i jest gotowe do przyjścia na świat. Tym bardziej że w brzuchu mamy zaczyna mu już brakować miejsca!

Zobacz też:

• Fazy rozwoju płodu ludzkiego
• Rozwój płodu: jak rozwija się płód tydzień po tygodniu
• Kiedy czuć ruchy dziecka: jak rozpoznać pierwsze ruchy dziecka i kiedy je czuć w drugiej ciąży?

Owulacja to inaczej jajeczkowanie. Polega na tym, że dojrzała komórka jajowa zostaje uwolniona z pęcherzyka Graafa. U zdrowej kobiety występuje tylko raz w danym cyklu miesięcznym. Termin owulacji zależy od długości cyklu kobiety. Jeśli trwa 28 dni, następuje ona wówczas ok. 14. dnia cyklu. Przy dłuższych cyklach jajeczkowanie przypada na 14 dni przed końcem cyklu.

Kiedy komórka jajowa zostanie uwolniona, wówczas plemnik ma 24 godziny, by do niej dotrzeć. Gdy plemnik dotrze już do komórki jajowej – musi pokonać jej błonę. Robi to dzięki enzymom, które znajdują się w torebce na jego główce. Rozpuszczają one powłokę ochronną, a plemnik dostaje się do komórki jajowej i zapładnia ją.

Gdy komórka jajowa (gameta żeńska) połączy się z plemnikiem (gametą męską) powstaje wtedy zygota. 3. tydzień ciąży to moment, w którym zaczyna rozwijać się w tobie dziecko. Tak naprawdę jest to 1. tydzień nowego życia. Na tym etapie zarodek jest nazywany morulą, wynika to z tego, że przypomina owoc morwy.

Wiesz, że w chwili zapłodnienia już zostały rozstrzygnięte takie kwestie, jak osobowość, wygląd czy płeć dziecka? Około 6. dnia od zapłodnienia zarodek dociera do macicy. Wtedy właśnie rozpoczyna się proces implantacji. Na tym etapie zarodek mierzy około dwóch setnych milimetra i można go dostrzec jedynie pod mikroskopem. Ale bardzo szybko rośnie!

4 tydzień ciąży

Zarodek jest już zagnieżdżony w macicy. W ciągu tygodnia znacznie urósł, mierzy teraz ok. 1,7 mm. Ma już też serduszko – maleńkie jak ziarenko piasku. Na tym etapie, za sprawą zgięcia ogonowego i głowowego, zarodek ma kształt litery C. Następuje wtedy również oddzielenie się zarodka od pęcherzyka żółtkowego. W 4. tygodniu ciąży zaczynają być widoczne dołki uszne, z których powstanie ucho wewnętrzne. Wtedy też powstają łuki skrzelowe oraz pączki kończyn dolnych. Maluch za sprawą łożyska i zaczątków pępowiny zaczyna otrzymywać niezbędne składniki odżywcze z organizmu swojej mamy.

5. tydzień ciąży

W 5. tygodniu zaczyna pracować mózg dziecka, choć wciąż bardzo daleko mu do doskonałości. Głowa stanowi teraz połowę całego ciała maluszka. Na początku tego tygodnia dziecko mierzy 2 mm, ale codziennie przybywa mu ok. 1 mm!

Wokół zarodka zaczynają się tworzyć wody płodowe. To właśnie w 5. tygodniu ciąży rozwija się krwiobieg dziecka, w którym zaczyna krążyć już krew. Formują się też naczynia pępowinowe i łożysko. Maluszek ma też już twarz. Uwypuklają się gałki oczne pod wciąż zamkniętymi powiekami, formują się język i szczęka, w której są zawiązki mlecznych zębów. W 5. tygodniu ciąży zaczynają u dziecka rozwijać się zawiązki kończyn. Ma ono także już początek mózgu i kręgosłupa. Wykształca się również centralny układ nerwowy.

6. tydzień ciąży

Zarodek mierzy teraz ok. 3-4 mm, ale bardzo szybko rośnie. W ciągu tygodnia podwoi swoje wymiary. Gdy jego długość przekroczy 5 milimetrów, będzie można usłyszeć bicie serca w badaniu USG.

Dziecko ma teraz widoczną główkę i podkurczone nóżki, które wyglądają jak ogonek. Posiada zaczątek nosa, a także zawiązki palców u dłoni i stóp. Serce zaczyna już pompować krew. To właśnie wtedy u dziecka powstaje ośrodkowy układ nerwowy, układ pokarmowy, układ wydalniczy. Wyraźnie widoczne są także jego rączki i nóżki, jednak ciągle są zrośnięte z tułowiem, za pomocą specjalnej błony. W 6. tyg. ciąży formują płaskie kości czaszki. Wytwarza się także podniebienie i przewód nosowo-łzowy.

7. tydzień ciąży

Płód mierzy już 1 cm. Przez najbliższe dni będzie wzrastać o kolejny milimetr dziennie. Jego serce bije teraz bardzo szybko: 140-160 razy na minutę. W 7. tygodniu ciąży u dziecka wykształciła się już pępowina, która dostarcza mu najważniejsze składniki odżywcze. Pamiętaj, by zdrowo się odżywiać i dostarczać organizmowi cennych składników odżywczych.

W 7. tygodniu ciąży zarodek coraz bardziej zaczyna przypominać małego człowieka. Jest to także czas, kiedy wykształciły się już u niego podstawowe strefy mózgu: przedmózgowie, śródmózgowie, tyłomózgowie. Pamiętaj jednak, że mózg maluszka będzie się rozwijał jeszcze długo po urodzeniu. Następują też duże zmiany w wyglądzie. Pojawiają się zaczątki ust, a po bokach głowy widać oczy w postaci dwóch czarnych plamek. Na dłoniach są już pierwsze linie papilarne.

8. tydzień ciąży

W końcówce drugiego miesiąca ciąży zarodek mierzy ok. 15-18 mm. Kształtują się stopy u nóg, a u rąk kciuki. To także czas formowania się zawiązków narządów wewnętrznych. Kręgosłup i żebra są natomiast cieniutkie jak niteczki. Dziecko ma też już rozwinięte ucho wewnętrzne i właśnie kształtują się jego powieki. Wydłuża się też tułów. Dłuższe i bardziej widoczne stają się też nogi i ramiona dziecka. W tym tygodniu tworzy się też chrzęstny szkielet dziecka.

Płód ma już własną grupę krwi. Jest kompletnym człowiekiem (choć bardzo malutkim i jeszcze niedoskonałym). Cały czas porusza się w wodach płodowych (póki co ma dużo miejsca).

9. - 10. tydzień ciąży

Zaczynają się też kształtować genitalia. Póki co są za małe, by zobaczyć je na badaniu USG. Poza tym ciało dziecka pokryte jest meszkiem zwanym lanugo. W 9. tygodniu ciąży Twój maluszek ma już ok. 2,5 cm i waży 2 gramy! Między głową a tułowiem zaczyna się uwydatniać szyja. W mózgu tworzą się natomiast półkule mózgowe.

W 10. tygodniu ciąży wszystkie wykształcone narządy zaczynają teraz dalej się rozwijać i dojrzewać. Dziecko ma już kubki smakowe, dzięki czemu może rozpoznawać smak wód płodowych. Połykanie ich to ważny trening dla rozwoju układu pokarmowego oraz oddechowego.

11 tydzień

W 11. tygodniu dziecko mierzy już ok. 5 cm! Ma bardzo delikatną, cienką skórę, która póki co jest przezroczysta. U dziewczynek rozwijają się teraz jajniki, a u chłopców następuje wydłużenie penisa.

12. - 13. tydzień ciąży

W 12. tygodniu ciąży dziecko mierzy już ponad 6 cm i waży ok. 14 g. Narządy płciowe są już całkowicie ukształtowane (choć wciąż maleńkie). W pełni uformowane są też już ramiona i nogi. Dziecko jest też bardzo wrażliwe na każdy dotyk. Gwałtownie się porusza, gdy tylko muśniesz ścianę macicy. Łącząca was pępowina jest już w pełni ukształtowana, ale jej długość będzie się jeszcze zmieniać.

13. tydzień ciąży to już 2. trymestr ciąży. Dziecko mierzy wtedy już ok. 7,5 cm. Połowę długości ciała stanowi głowa (w chwili porodu będzie to jedynie jedna czwarta).

14. -15. tydzień ciąży

W 14. tygodniu ciąży twoje dziecko ma już 10 cm długości i waży ok. 50 g (czyli tyle, ile pół tabliczki czekolady). Potrafi ssać kciuk i stroić różne miny. W 15. tygodniu ciąży od czubka głowy do pośladków twoje dziecko mierzy już ok. 13 cm. Jest niewiele mniejsze od twojej dłoni. Jego mięśnie są coraz mocniejsze, dzięki czemu już wkrótce będziesz mogła poczuć pierwsze kopniaki.

16. tydzień ciąży

W 16. tygodniu ulubionym zajęciem dziecka jest ciągłe gimnastykowanie się i rozciąganie. Lubi też słuchać twojego głosu – słyszy, gdy coś mówisz lub śpiewasz, więc rób to jak najczęściej. W 16. tygodniu ciąży dziecko zaczyna słyszeć pracę narządów swojej mamy – jej bicie serca, pracę jelit. Pod zamkniętymi powiekami delikatnie przewraca już gałkami ocznymi. Twoje dziecko wciąż trenuje, ty też możesz. Wybieraj aktywności, które wzmocnią mięśnie pleców i poprawią krążenie krwi. Dzięki temu unikniesz żylaków, a poród pójdzie ci sprawniej.

17. - 18. tydzień ciąży

17. tydzień ciąży to już początek 5 miesiąca ciąży. Dziecko waży już ok. 140 g, ale teraz szybko nabiera tkanki tłuszczowej. Wciąż jednak ma mnóstwo miejsca w brzuchu do fikania koziołków. Serce maluszka na tym etapie przepompowuje nawet do 30 litrów krwi dziennie. Maluch trenuje ssanie i połykanie wód płodowych. To dzięki temu rodzi się już z umiejętnością picia mleka mamy. Bardzo lubi też bawić się pępowiną! Na tym etapie maluch potrafi już zaciskać piąstki. Widoczne stają się także jego narządy płciowe. W 17. tygodniu ciąży dziecko odczuwa już emocje swojej mamy – wie, kiedy jesteś smutna, a kiedy radosna.

Z kolei w 18. tygodniu ciąży dziecko mierzy już ok. 14 cm. W brzuchu zaczyna robić się coraz ciaśniej, przez co dziecko coraz częściej będzie kopać w ściany macicy (już wkrótce to poczujesz!).Komory serca zaczynają się już dzielić, a to sprawia, że powstaje między nimi przegroda. Na tym etapie malutkie uszka dziecka zaczynają powoli odstawać od głowy. Wiesz, że twoje dziecko miewa już czkawkę? Możesz ją rozpoznać, gdy poczujesz nagłe podskoki. Doskonali też kolejną umiejętność – ziewanie. Zaczyna także rejestrować dźwięki, więc możesz już do niego czule mówić. W 18. tygodniu ciąży nadal rozwija się układ pokarmowy malucha, jednak trzustka i wątroba są już całkowicie sprawne. Oczy maluszka zaczynają już reagować na światło (mimo tego, że są zamknięte). Dodatkowo potrafi on już zginać palce u stóp oraz za nie chwytać.

19. - 20. tydzień ciąży

W 19. tygodniu ciąży dziecko waży już ćwierć kilograma. Mierzy 15 cm, a jego ciało pokrywa maź płodowa. Na tym etapie wykształca się także układ regulacji temperatury ciała. Maluch reaguje już także na różne bodźce zewnętrzne, np. hałas.

W 20 tygodniu ciąży dziecko urosło od poprzedniego tygodnia o kolejny centymetr. Teraz mierzy już 16 cm, a waży 280 g. Teraz też zacznie przybierać jeszcze bardziej by w chwili narodzin ważyć ok. 10 razy więcej niż w 20. tygodniu. W 20. tygodniu ciąży u dziecka wytwarzają się połączenia między komórkami nerwowymi, które są odpowiedzialne za pamięć i myślenie. Maluch w tym okresie lubi ssać swój kciuk. Dziewczynki w 20. tygodniu mają już w pełni ukształtowane macice. Natomiast u chłopców jądra powoli zstępują z jamy brzusznej. Skóra dziecka wciąż jest jednak przezroczysta, dzięki czemu widoczne są naczynka krwionośne.

21. tydzień ciąży

Twoje dziecko przypomina już noworodka w wersji mini. Ma ok. 18 cm długości i waży ponad 300 g. Jego ręce i nogi mają już prawidłowe proporcje. W pełni uformowane są też jego paluszki u rąk i stóp. W tym czasie też następuje rozwój układu nerwowego dziecka.

22. -24 tydzień ciąży

W 22. tygodniu ciąży nosisz w sobie już pół kilogramowego człowieka! I jest coraz ładniejszy: ma brwi, rzęsy, włoski (choć na razie bez pigmentu). Rozwija też swoje zmysły - słyszy różne dźwięki, bada dotykiem pępowinę, reaguje na światło (możesz to sprawdzić, przystawiając włączoną latarkę do brzucha).

W 23. tygodniu ciąży maluch bardzo szybko rośnie, za kilka tygodni będzie ważył dwa razy tyle, co teraz. Dziecko swoimi proporcjami coraz bardziej przypomina już noworodka. Prawie całkowicie rozwinięte są już płuca dziecka i najważniejsze organy wewnętrzne.

W 24. tygodniu ciąży dziecko ma już ok. 22 cm długości i waży ok. 700 g. Jego buzia jest już prawie ukształtowana. Możesz zauważyć, że ma już swój rytm dobowy snu i czuwania. 24. tydzień ciąży jest także czasem, kiedy u dziecka wytwarza się niezmiernie dużo połączeń nerwowych w mózgu, co będzie miało wpływ na jego rozwój w przyszłości.

25. - 28 tydzień ciąży

W 25. tygodniu ciąży maluch zaczyna już trenować oddychanie. Zaczynają mu się otwierać nozdrza, dzięki czemu może wdychać i wydychać wody płodowe. Pęcherzyki płucne też już są prawie gotowe, by już wkrótce zaczerpnąć po raz pierwszy powietrza. 26. tydzień ciąży jest to czas, kiedy dziecko po raz pierwszy otwiera swoje powieki. Twoje dziecko powinno spędzić w brzuchu jeszcze kilkanaście tygodni. Waży jedynie ok. kilograma i ma ok. 23 cm wzrostu.

W 27. tygodniu dziecko waży już ponad kilogram i mierzy ok. 38 cm. Dużo śpi, ok. 15 godzin na dobę. Kiedy jest aktywne, coraz mocniej i częściej kopie. Większość funkcji życiowych maluszka i jego organów działa już prawidłowo. Z kolei w 28. tygodniu ciąży dziecko mierzy już ok. 40 cm. W tym tygodniu intensywnie rozwijają się jego płuca i mózg.

29. - 30. tydzień ciąży

W 29. tygodniu ciąży dziecko waży już ok. 1,3-1,4 kg. W ciągu najbliższych tygodni jego waga będzie jednak znacznie wzrastać. W dniu narodzin będzie ok. 3 razy cięższe niż teraz. 29. tydzień to czas, kiedy zwiększa się objętość mózgu dziecka, a więc jego główka także staje się większa. Maluch zaczyna już także reagować na ból.

Trzy czwarte ciąży już za tobą. Ruchy maluszka zwalniają, ponieważ ma on coraz mniej miejsca w brzuchu. W 30. tygodniu intensywnie rozwija się jego mózg, pod którego powierzchnią tworzy się coraz więcej fałd.

31. - 34. tydzień ciąży

Na tym etapie dzieci rosną już we własnym tempie. Przeciętnie maluch w 31. tygodniu ciąży ma ok. 45 cm i waży ok. 1,5 kg. W każdym tygodniu przybiera kolejne 100 g. Jest to czas, kiedy wzrost dziecka zwalnia, a zaczyna ono magazynować tkankę tłuszczową. Dziecko na tym etapie może już bardziej świadomie kontrolować swoje ruchy, odczuwa także emocje i uczucia. W 32. tygodniu ciąży możesz już przewidzieć, jaki temperament będzie miało twoje dziecko. Jeśli ciągle wierci się w brzuchu, to znak, że jest bardzo żywiołowe. Jeśli natomiast mało kopie i jest spokojne, to po narodzinach prawdopodobnie nadal takie będzie. Skóra dziecka (za sprawą większej ilości tkanki tłuszczowej) jest już mniej przejrzysta.

W 33. tygodniu dziecko waży już ok. 2 kg. Od tego tygodnia zaczyna budować się jego układ odpornościowy za sprawą przeciwciał, jakie od ciebie otrzymuje. Nieustannie trenuje oddychanie, wdychając i wydychając wody płodowe. W 34. tygodniu ciąży twoje dziecko mierzy już ok. 46-55 cm! Właściwie wygląda już niemal tak, jak noworodek. W tym tygodniu większość dzieci kończy już swój rozwój fizyczny w brzuchu mamy.

35. - 36. tydzień ciąży

W 35. tygodniu ciąży dziecko już raczej nie rośnie, ale za to intensywnie przybiera na wadze. Do osiągnięcia wagi noworodkowej brakuje mu jeszcze ok. kilograma. Od tego tygodnia zaczyna gromadzić sobie zapasy żelaza, by uniknąć anemii w pierwszych miesiącach po narodzinach. W 36. tygodniu ciąży dziecko jest już właściwie gotowe do przyjścia na świat. Jeśli urodzi się po 36. tygodniu ciąży, nie będzie już oficjalnie wcześniakiem. Najpóźniej do końca tego tygodnia maluch powinien obrócić się główką do dołu.

37. - 38. tydzień ciąży

To już połowa 9. miesiąca. W 37. tygodniu ciąży dziecko ma coraz mniej miejsca w brzuchu, więc jego ruchy także zaczynają być już ograniczone. Jego główka stanowi 1/4 długości całego ciała. Możesz zauważyć, że dziecko jest teraz spokojniejsze, ma znacznie mniej miejsca do poruszania się. W 38. tygodniu ciąży dziecko powinno ważyć min. 2,5 kg. Jeśli jego waga jest znacznie większa, może być to wskazaniem do cesarskiego cięcia.

39. - 40. tydzień ciąży

Raczej nie czujesz już kopniaków, ale rozpychanie lub przeciąganie się malucha. Licz jego ruchy i gdy tylko zauważysz coś niepokojącego, skontaktuj się z lekarzem prowadzącym. Pamiętaj, by nie bać się porodu, bo to może jedynie go niepotrzebnie opóźnić. Dziecko leży już naprawdę nisko w miednicy, czekając na przyjście na świat. Skierowane jest główką do dołu. Już za chwilę w końcu się zobaczycie! Upewnij się, że twoja torba do szpitala zawiera wszystko, co niezbędne.