Badania moczu w ciąży: jak się przygotować i jak odczytywać wyniki?
Badanie moczu w ciąży będziesz wykonywać dość często. Choć cała procedura jest prosta, na pewno chcesz wiedzieć, jak przygotować się do badania i jak samodzielnie interpretować wyniki. Wyjaśniamy, czym różni się badanie ogólne moczu w ciąży od badania z posiewem.
Badanie moczu w ciąży pozwala stwierdzić, czy nerki przyszłej mamy pracują prawidłowo i czy nie doszło do zakażenia układu moczowego. W moczu nie powinno być cukru, białka, bilirubiny ani ketonów. Może się natomiast znajdować minimalna liczba leukocytów i erytrocytów, wałeczków szklistych, nabłonków. Interpretacja wyników to jednak zadanie dla specjalisty! Jeśli leukocytów i erytrocytów będzie za dużo i obecne będą bakterie, lekarz zleci posiew moczu.
Kiedy i po co robić badania moczu w ciąży?
Badanie moczu w ciąży powinno być wykonywane praktycznie co miesiąc aż do porodu. To jedno z najważniejszych badań w ciąży. Informuje ono o ogólnym stanie zdrowia przyszłej mamy. Mocz dostarcza informacji o pracy nerek, o ewentualnym zakażeniu dróg moczowych, infekcjach organizmu, cukrzycy, problemach z wątrobą. Pozwala też wykryć stan przedrzucawkowy.
Jak się przygotować do badania moczu w ciąży?
Aby wykonać badanie moczu, najpierw kup w aptece jałowy pojemnik (nigdy nie zbieraj moczu do słoika po produktach spożywczych czy pojemniku po lekach!). Dzień przed badaniem lepiej nie uprawiać seksu, a także nie spożywać produktów, które mogą zabarwić mocz na inny kolor (buraki, marchewka, jagody itp.). Należy też unikać intensywnego wysiłku fizycznego. Przed oddaniem moczu podmyj się letnią wodą i osusz miejsca intymnie jednorazowym ręcznikiem.
Pamiętaj, że najlepszy do badania jest mocz środkowy. Do laboratorium najlepiej oddać próbkę w ciągu dwóch godzin od momentu pobrania.
Badanie moczu wymaga pobrania odpowiedniej jego ilości. Ile mililitrów wystarczy? 20-50 ml moczu to właściwa objętość, warto przy tym kierować się podziałką zaznaczaną na pojemniku.
Zobacz także
Na czym polega badanie ogólne moczu w ciąży?
Podczas badania moczu sprawdza się jego cechy fizyczne i biochemiczne, m.in.:
- przejrzystość moczu,
- barwę,
- ciężar właściwy (gęstość),
- zapach,
- odczyn pH.
Jak odczytać wyniki badania moczu w ciąży?
Wyniki badania zwykle podaje się wraz z normą laboratoryjną. Ważne! Te normy mogą się nieznacznie różnić w zależności od laboratorium – to kwestia sprzętu, na którym wykonywane jest badanie.
Interpretacja wyników badań moczu w ciąży:
- Mętny mocz może wskazywać na zapalenie dróg moczowych. Czerwona barwa może świadczyć o obecności krwi w moczu. Niepokój powinien budzić również nieprzyjemny czy intensywny zapach.
- W przypadku ciężaru właściwego wyniki poniżej normy mogą świadczyć o zaburzeniach funkcjonowania nerek, wyniki powyżej normy mogą zaś oznaczać odwodnienie lub niewydolność nerek. Norma: 1,005-1,030 g/cm3.
- Odczyn pH powinien mieścić się w przedziale 4,5–7,8, czyli być lekko kwaśny. Odczyn bardziej kwaśny lub zasadowy może świadczyć m.in. o problemach związanych z układem moczowym, zaburzeniach metabolicznych albo być wynikiem diety (wpływ ma ilość spożywanego mięsa, warzyw i owoców cytrusowych) czy przyjmowania niektórych leków.
- Przyszłą mamę powinna zaniepokoić obecność w moczu: bakterii, grzybów, pasożytów, białka, więcej niż 5 leukocytów, glukozy, azotynów, ciał ketonowych, bilirubiny.
- Białko i cukier nie powinny występować w moczu w ciąży.
- Nabłonki – pojedyncze komórki nie powinny budzić niepokoju. Liczne mogą świadczyć o stanie zapalnym dróg moczowych.
- Leukocyty – dopuszczalna ilość to 1-5 w polu widzenia. Liczba powyżej 10 jest oznaką stanu zapalnego dróg moczowych albo nerek.
- Erytrocyty w moczu w ciąży – pojedyncze w polu widzenia to jeszcze nic złego. Większa ilość może być symptomem np. kamicy.
Wyniki badania moczu w ciąży zawsze należy skonsultować z lekarzem! Ewentualne odstępstwa od normy nie muszą świadczyć o chorobie. Nerki przyszłych mam mają prawo nie działać tak sprawnie, jak przed ciążą, dlatego w wynikach mogą pojawić się śladowe ilości różnych substancji.
Badania moczu w ciąży: co to jest posiew moczu?
Jeśli badanie ogólne moczu wskaże nieprawidłowości, lekarz zleca wykonanie badania bakteriologicznego. Wskazaniem do posiewu moczu jest także częste oddawanie moczu (szczególnie z uczuciem niepełnego opróżnienia pęcherza), a także krwiomocz oraz ból, świąd i pieczenie podczas oddawania moczu. Posiew moczu wykonuje się także profilaktycznie po zakończeniu leczenia zakażenia dróg moczowych, aby ocenić jego skuteczność.
O wyniku posiewu moczu w ciąży decyduje obecność bakterii oraz ich liczba wyhodowana z 1 ml moczu.
- Wynik dodatni oznacza bakteriomocz znamienny, czyli obecność takiej ilości bakterii, która świadczy o zakażeniu układu moczowego. W przypadku wyniku dodatniego oznacza się także wrażliwość wyhodowanych bakterii na antybiotyki.
- Wynik ujemny świadczy o braku bakterii w próbce moczu (nie stwierdza się zakażenia układu moczowego).
Zobacz też: