Rozejście spojenia łonowego – jak się objawia i leczy?
Rozejście spojenia łonowego to problem, który dotyka 1 na 800 kobiet w trakcie porodu lub jeszcze przed nim. Gdy pojawi się w ciąży, może znacznie utrudniać lub nawet uniemożliwiać poród naturalny.
Najczęściej rozejście spojenia łonowego w ciąży pojawia się w trzecim trymestrze, gdy silnie działa relaksyna (hormon ułatwiający rozluźnianie się tkanek), a obniżający się płód uciska macicę i poprzez nią kości łonowe. Relaksyna może wpłynąć także na chrząstkozrost łączący kości łonowe, czyli na spojenie łonowe. Chrząstkozrost ulega pod jej wpływem rozciągnięciu, „obluzowaniu”, co może być przyczyną dolegliwości – silnego bólu i trudności z poruszaniem się.
Spis treści:
- Objawy rozejścia spojenia łonowego w ciąży
- Przyczyny rozejścia spojenia łonowego
- Jak zbadać rozejście spojenia łonowego?
- Leczenie rozejścia spojenia łonowego
- Rozejście spojenia łonowego a poród siłami natury
- Ćwiczenia na spojenie łonowe
Objawy rozejścia spojenia łonowego w ciąży
Do fizjologicznego rozejścia się spojenia łonowego dochodzi u wszystkich ciężarnych. Fizjologiczne rozejście, czyli takie, które nie powinno wywoływać większych dolegliwości i zakłócać normalnego funkcjonowania, mieści się w granicach do 10 mm. Za patologiczne uznaje się rozejście spojenia łonowego w ciąży ponad 1 cm.
Głównym sygnałem świadczącym o tym, że mogło dojść do znacznego rozejścia spojenia łonowego, jest ból. Pojawia się on podczas chodzenia, wstawania, wchodzenia i schodzenia po schodach, a także w czasie stania na jednej nodze. Ból może promieniować do:
- spojenia łonowego,
- brzucha,
- krocza,
- kości krzyżowej,
- ud.
U części kobiet dolegliwości te pojawiają się po większym lub dłuższym wysiłku, innym dokuczają podczas wykonywania najzwyklejszych czynności, uniemożliwiając normalne funkcjonowanie.
Uwaga! Dolegliwości związane z rozejściem spojenia łonowego mogą pojawić się dopiero po porodzie. To dlatego, że do większego rozejścia spojenia może nie dojść w ciąży, ale właśnie podczas narodzin dziecka.
Rozejście spojenia łonowego w ciąży: czy to groźne?
Fizjologiczne rozejście spojenia łonowego w ciąży nie jest groźne. Powoduje jedynie przykre dolegliwości i uniemożliwia uprawianie sportów. Natomiast patologiczne rozejście spojenia łonowego (powyżej 10 mm) w ciąży może sprzyjać przedwczesnemu porodowi. Może również odnowić się w kolejnej ciąży. Nie stanowi jednak zagrożenia dla samej kobiety.
Przyczyny rozejścia spojenia łonowego
Problem z rozejściem spojenia łonowego dotyka kobiety ciężarne, ale nie tylko. Również sportowcy, których aktywność fizyczna znacznie obciąża spojenie łonowe, a także ludzie po urazach miednicy mogą cierpieć na tę dolegliwość. Ciężarne są na nią szczególnie narażone, ponieważ rozejście może pojawić się zarówno w trakcie ciąży, porodu (to najczęstsze przypadki), jak i już po porodzie na skutek wielu czynników.
Do rozejścia spojenia łonowego mogą przyczynić się:
- hormony w ciąży i po porodzie,
- nadmierne obciążenie w ciąży,
- duży przyrost masy ciała,
- dźwiganie po porodzie,
- poród kleszczowy,
- urodzenie dużego dziecka,
- przedłużający się poród,
- urazy mechaniczne.
Jak rozpoznać rozejście spojenia łonowego w ciąży?
Diagnozę stawia lekarz na podstawie wywiadu z pacjentką. Przy rozejściu spojenia łonowego kobieta skarży się na ból, który nasila się podczas dźwigania, pojawiają się trudności z chodzeniem, wstawaniem. Charakterystycznym objawem, który towarzyszy tej dolegliwości, jest tzw. kaczy chód. Aby potwierdzić rozejście spojenia łonowego wykonuje się badanie USG, podczas którego lekarz ogląda spojenie łonowe.
Spojenie łonowe. Rys. Adobe Stock
Leczenie rozejścia spojenia łonowego
W przypadku potwierdzenia diagnozy lekarz zaleci odpoczynek i unikanie noszenia ciężkich rzeczy. Kobieta powinna sporo leżeć i zrezygnować z aktywności fizycznej, także z ćwiczeń dla ciężarnych. Dodatkowo, jeśli to możliwe i bezpieczne (wiele leków w ciąży jest zakazanych), lekarz przepisze odpowiednie środki przeciwzapalne i przeciwbólowe. Zwykle jednak leczenie ogranicza się do łagodzenia objawów. Bywa, że zbawienny wpływ na spojenie łonowe ma fizjoterapia. Pomocne jest także noszenie specjalnego ortopedycznego pasa na rozejście spojenia łonowego, który stabilizuje poluzowane połączenie kości.
Rozejście spojenia łonowego można całkowicie wyleczyć – trzeba jednak uzbroić się w cierpliwość. Powrót do pełnej sprawności – takiej, która umożliwia uprawianie sportu – może trwać od kilku do kilkunastu miesięcy, a w skrajnych przypadkach nawet kilka lat. Czasami niezbędne jest nastawienie spojenia przez chirurga i leżenie w bandażach uciskowych przez ok. 6 tygodni. Na szczęście po ciąży i porodzie spojenie łonowe goi się zwykle szybciej niż w przypadku rozejścia, które było wynikiem dużego urazu.
Rozejście spojenia łonowego a poród siłami natury
Rozejście spojenia łonowego w ciąży może być wskazaniem do cesarskiego cięcia. Tak dzieje się, gdy dochodzi do tzw. patologicznego rozejścia się spojenia łonowego w ciąży (powyżej 10 mm). Poród naturalny przy tej dolegliwości mógłby się przedłużać, a czasami jest zupełnie niemożliwy. Szybka diagnoza jest ważna, zwłaszcza dla ciężarnych, ponieważ rozejście spojenia łonowego może przyczynić się do porodu przedwczesnego.
Warto też wiedzieć, że jeśli w pierwszej ciąży lub podczas pierwszego porodu doszło do rozejścia spojenia łonowego, w drugiej ciąży sytuacja może się powtórzyć. Dlatego po zajściu w kolejną ciążę warto lekarzowi powiedzieć o tym, że w poprzedniej doszło do rozejścia spojenia łonowego.
Ćwiczenia na spojenie łonowe
Leczenie rozejścia spojenia łonowego po ciąży można wspomagać ćwiczeniami. Jednak należy je robić pod okiem fizjoterapeuty. Najpierw terapeuta zajmie się stawami krzyżowo-biodrowymi i regulacją napięć mięśniowych. Dopiero później można przystąpić do ćwiczeń angażujących mięśnie Kegla oraz korygujących przodopochylenie miednicy. Odbywają się one najczęściej w pozycji leżenia tyłem lub klęku podpartego i polegają na napinaniu bardzo konkretnych mięśni, np. mięśnia łonowo-guzicznego, mięśnia poprzecznego, mięśni stabilizujących miednicę i mięśnia dźwigacza odbytu. Po nauczeniu się, jak poprawnie wykonywać ćwiczenia, kobieta może rozpocząć w domu samodzielne ćwiczenia na spojenie łonowe.
Zobacz też: