Świadome planowanie ciąży to ekscytujące, ale i wymagające zadanie. Przygotowania do poczęcia dziecka powinny uwzględniać wizytę u lekarza, wykonanie niezbędnych badań oraz zażywanie odpowiednich witamin i minerałów. Czasem konieczna jest także zmiana przyzwyczajeń, bo przyszła mama powinna się ruszać, a także dbać o swoją dietę.
Planowanie ciąży to tak naprawdę inwestycja w zdrowie dziecka. Jak się najlepiej przygotować do ciąży i od czego zacząć, radzi dr Jan Dobrowolski, ginekolog położnik.
Spis treści:
Wiele kobiet zastanawia się, jak planować ciążę, i to na długo przed poczęciem. Niektórzy ginekolodzy zalecają przyszłym mamom zmianę diety i trybu życia na bardziej higieniczny już na rok przed planowanym zapłodnieniem. Trudno planować ciążę z takim wyprzedzeniem, warto się jednak zacząć do niej przygotowywać co najmniej trzy miesiące wcześniej. To minimalny okres, w jakim organizm kobiety może zgromadzić rezerwy minerałowo-witaminowe, z których poczęte dziecko będzie korzystało w pierwszych miesiącach życia płodowego. W tym czasie zdążysz też zrobić konieczne badania i zadbać o formę. To z pewnością świadome planowanie ciąży.
Skierowanie na badania przed ciążą dostaniesz od swojego lekarza. Kobieta planująca ciążę powinna wykonać następujące badania:
Uwaga! Przed wizytą u ginekologa zapytaj rodziców i krewnych, czy nie występowały w rodzinie wady wrodzone lub poważniejsze choroby przewlekłe, takie jak:
Jeśli tak było, powiedz o tym lekarzowi – wypisze ci wtedy skierowanie na konsultację do poradni genetycznej.
Jeśli nie byłaś szczepiona przeciwko różyczce, sprawdź, czy masz we krwi przeciwciała antyróżyczkowe (poproś swojego lekarza, by skierował cię na badanie). Po szczepieniu planowanie ciąży należy odłożyć na 2-3 miesiące.
Zbadaj się też pod kątem wirusowego zapalenia wątroby typu B. Jeśli nie stwierdzi się obecności antygenu HBs we krwi, warto się zaszczepić. Do uzyskania pełnej odporności wymagane są trzy dawki szczepionki w odstępie 30 dni. Również w tym przypadku po szczepieniu trzeba odczekać 2-3 miesiące z zajściem w ciążę.
Lekarze obecnie zalecają przed zajściem w ciążę szczepienie przeciwko COVID. Można je wykonać także w trakcie ciąży. U zaszczepionej ciężarnej wytwarzają się przeciwciała, które matka przekazuje dziecku, dzięki czemu noworodek jest lepiej chroniony. Badania naukowe udowodniły, że szczepienie na COVID w ciąży i przed nią nie ma żadnego niekorzystnego wpływu na płodność czy przebieg ciąży i zdrowie dziecka. Na wszelki wypadek jednak producenci szczepionek przeciwko koronawirusowi SARS-CoV-2 zalecają wstrzymanie się z zajściem w ciąże po szczepieniu przez 2-3 miesiące.
W Polsce zgodnie z zaleceniami Towarzystwa Ginekologicznego, zaleca się wykonanie szczepień przeciwko krztuścowi przed planowaną ciążą oraz w ostatnich tygodniach ciąży – między 27 a 36 tygodniem ciąży. Tylko wtedy ciężarna może przekazać dziecku przeciwciała chroniące przed zachorowaniem na krztusiec, co zagwarantuje mu ochronę w pierwszych, tak ważnych miesiącach życia.
Jeśli starania o ciążę przypadają akurat na okres jesienno-zimowy, zaszczep się na grypę. Także już będąc w ciąży, można się zaszczepić.
Częste i regularne posiłki (4-5 w ciągu dnia) są podstawą dobrej diety nie tylko wtedy, gdy planujesz zajść w ciążę. Kobiety przyzwyczajone do dużych ilości kawy powinny ją ograniczyć. Coraz bardziej popularne herbatki ziołowe wypijane w dużych ilościach także nie są obojętne dla organizmu.
Przed ciążą unikaj tych produktów – mogą być źródłem zakażenia nie tylko toksoplazmą, ale i listerią:
Planowanie ciąży powinno obejmować zmiany w diecie:
Zgodnie z obowiązującymi zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników z 2014 roku, kobiety planujące ciążę powinny przed poczęciem suplementować:
Wybierając odpowiedni preparat dla kobiet planujących ciążę, warto zwracać uwagę na to, czy suplement spełnia normy ISO standard GMP (Good Manufacturing Practice), które są obowiązkowymi normami dla wytwórców leków (produktów leczniczych). To gwarantuje, że preparat spełni swoje zadanie – będzie się skutecznie wchłaniał.
Możesz ustalić, czy twoja waga jest prawidłowa – policz indeks masy ciała BMI, czyli waga (kg) / [wzrost (m)]2.
• Twoja waga jest prawidłowa, jeśli wynik mieści się w przedziale 20-25.
• Niedobór masy ciała może być powodem gorszych warunków rozwoju płodu lub prowadzić do zahamowania jego wzrostu.
• Nadwaga lub otyłość mogą być natomiast przyczyną powikłań położniczych, takich jak nadciśnienie czy cukrzyca.
Jeśli planujesz ciążę, na ćwiczenia fizyczne poświęcić przynajmniej ok. pięciu godzin tygodniowo. Szczególnie polecane jest pływanie. Kobiety, które lubią aerobik lub inne tego typu ćwiczenia, powinny ograniczyć ich intensywność, ale nie muszą z nich rezygnować. Dzięki temu bowiem lepiej funkcjonuje układ krążenia, zmniejsza się masa ciała, obniża ciśnienie tętnicze.
Najłatwiej o zapłodnienie w czasie dni płodnych, ale tak naprawdę kobieta może zajść w ciążę w ciągu niemal całego cyklu miesiączkowego. Jeśli planujesz ciążę, najlepiej współżyć:
Pamiętaj, że dla twojego zdrowia nie są obojętne warunki, w jakich pracujesz – szczególnie jeśli twoje miejsce pracy to laboratorium fotograficzne, drukarnia, pralnia chemiczna lub biuro. Jeśli to możliwe, unikaj:
Zwracaj też uwagę kolegom nierespektującym zakazu palenia tytoniu.
Mężczyzna także powinien brać udział w planowaniu ciąży. Dobrze, jeśli przyszły tata przyjrzy się swojej diecie i odstawi używki. Warto:
Zobacz też:
Coraz więcej par ma kłopoty z zajściem w ciążę . Starania o dziecko trwają długo, a każdy kolejny miesiąc oczekiwania na upragnione dwie kreski na teście, to stres . Zaczynają się poszukiwania przyczyny niepłodności, badania (np. poziomu TSH tarczycy ), wizyty u lekarzy (ginekologa, androloga, endokrynologa). Zobacz: Nowa metoda leczenia niepłodności już dostępna w Polsce Bywa, że przyczyną braku ciąży jest... nadmiar sportu. To prawda, że umiarkowana aktywność przed ciążą wspomaga płodność kobiety i płodność mężczyzny, jednak zbyt duży wysiłek może powodować niepłodność. Jak zatem ustalić bezpieczną granicę? Skąd wiedzieć, ile zajęć fitness lub treningów biegania to za dużo dla starających się o dziecko? Postanowiliśmy zapytać eksperta. O tym, jak sport wpływa na płodność opowiedział nam dr n. med. Dariusz Mercik – ginekolog i endokrynolog z Kliniki Leczenia Niepłodności i Diagnostyki Prenatalnej Gyncentrum w Katowicach. Czy kobiety starające się o ciążę powinny być aktywne? Uprawianie sportu ma dobroczynny wpływ na zdrowie, samopoczucie oraz figurę. Kobiety w coraz większym stopniu angażują się w aktywność fizyczną: wykupują karnety na siłownię, zapisują na obozy fitness, chodzą na zajęcia z crossfitu czy biegają w maratonach. Uprawiając sport w nadmiarze ryzykują jednak nie tylko kontuzją czy wycieńczeniem, ale i... spadkiem płodności. Badania przeprowadzone m.in. na norweskim University of Science and Technology potwierdzają, że przy nadmiernej aktywności fizycznej szanse na macierzyństwo są 3 razy niższe . Jest to szczególnie istotna kwestia dla par, które wiele lat bezskutecznie starają się o dziecko. W jaki sposób nadmiar sportu szkodzi płodności? Winne temu są zbyt forsowne ćwiczenia, które wyzwalają niekorzystne dla płodności procesy. Widać to doskonale na przykładzie kobiet wyczynowo uprawiających sport,...
