Rozwój fizyczny
Rozwój 4 latka
Twoje dziecko jest coraz bardziej sprawne fizycznie. Dzięki temu czynności codziennego dnia nie sprawiają mu już większych trudności. Pozwala to dziecku wykonywać zadania, które przedtem je złościły.
4 latek potrafi biegać na paluszkach, skakać na jednej stopie, podskakiwać w miejscu, skakać z jednego stopnia, a także wchodzić i schodzić po schodach, stawiając jedną nóżkę i dostawiając drugą.
Nie licz jednak na to, że będzie spacerował w równym tempie razem z tobą. Możesz się spodziewać, że dziecko wybiegnie daleko do przodu lub, wręcz przeciwnie, zostanie w tyle.
3-4-letnie dziecko jest bardzo zwinne i często znika z pola widzenia rodziców. Czasem momentalnie zniknie w sklepie lub w parku stracisz go z oczu za przysłoniętą alejką drzew.
Co powinien umieć 4-5-latek? Zrób test rozwojowy dla 4-latka.
Zobacz także
Rada dla rodziców 3-4 latka
Pamiętaj! 4. rok życia dziecka to okres wymagający od ciebie wzmożonej uwagi. Samodzielne już dziecko może wybiec na jezdnię. Nie zawsze zdołasz prowadzić dziecko za rączkę, a nawet jeśli się to uda, wystarczy jedno nagłe szarpnięcie i maluszek wyswobodzi się z twojej dłoni. Dlatego zawsze lepiej trzymać dziecko nie za dłoń, lecz za nadgarstek.
3,5 latek
Przekroczenie tej granicy wieku może czasami przynieść pogorszenie koordynacji ruchowej dziecka. Niektórych dzieci może to dotyczyć w niewielkim stopniu, u innych może trwać dłużej i mieć poważniejszy przebieg. Co jest tego przyczyną? Otóż zarówno wpływy zewnętrzne, jak i sam proces wzrostu.
Możemy więc zaobserwować pogorszenie koordynacji ruchowej dziecka przy bardzo wielu czynnościach. Dzieci w tym czasie często potykają się, przewracają, mają lęk wysokości. Nawet maluchom, które do tej pory były znakomicie sprawne ruchowo, może zdarzyć się przejście przez fazę poważnych zaburzeń.
Takie trudności mogą dotyczyć zarówno całego ciała, jak i samych rąk. Np. zauważasz, że przedtem mocne i pewne rączki twojego dziecka teraz zaczynają rysować cieniutką, przerywaną linią albo stawiać klocki, wyraźnie się trzęsąc.
Rada dla rodziców 4 latka
Twój 4 latek staje się teraz prawdziwym odkrywcą i z ogromną energią chce poznawać świat. Nie staraj się stale ograniczać samodzielności dziecka poprzez ciągłe nakazy i zakazy. Dziecko jest teraz bardzo ruchliwe i nie zawsze możesz je upilnować, ale częste upomnienia sprawią, że dziecko zaprzestanie nowych prób odkrywania świata i stanie się bojaźliwe.
Źródło: Encyklopedia Rodzice i dzieci, Wyd.PPU Park
F.L.Ilg, L.B. Ames, S.M. Baker, Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat, Wyd. GWP
Rozwój intelektualny
Rozwój 3-4 latka
3. rok jest dla twojego dziecka przełomowy, bo właśnie w tym okresie kształtuje się własne, indywidualne „ja”.
Zainteresowanie nauką języka i coraz większa płynność posługiwania się nim sprawiają, że trzylatek staje się wymarzonym kompanem i poszukiwanym członkiem każdej grupy. Jego słownik i sprawność językowa niezwykle wzrastają, a podobnie — zdolności rozumienia innych. Można więc wydawać mu polecenia i stosować zabawy językowe, z którymi poradzi sobie doskonale.
3-4-latek z zaciekawieniem ogląda książeczki z obrazkami i słucha krótkich opowiadań. Jeżeli czytasz dziecku znaną przez niego bajeczkę, pamiętaj, żeby nie zmieniać tekstu. Twój synek lub córeczka ma dużo lepszą pamięć niż ci się wydaje i głośno zaprotestuje przeciwko nagle wprowadzanym zmianom.
Dziecko potrafi już samo wymyślać historyjki związane zazwyczaj ze znanym mu otoczeniem. Używa przy tym krótkich zdań, które nie zawsze są powiązane treściowo.
Słownictwo staje się coraz bogatsze. 3-4-latke uwielbia nowe słowa, które często działają na niego jak czarodziejskie zaklęcia, zwracając jego zachowania w pożądanym przez nas kierunku. Słowa takie jak: „nowy”, „inny”, „duży”, „niespodzianka”, „tajemnica”, wskazują na coraz większą fascynację nowymi horyzontami. Natomiast „pomóż”, „mógłbyś”, „zgadnij” motywują go do podejmowania pożądanych działań.
Dziecko jest już w stanie wyrazić własne życzenia i uczucia za pomocą słów. Śpiewa proste piosenki. Potrafi także opowiadać o swoich przeżyciach. Prowadzi ze sobą ożywione rozmowy i próbuje nawet rozkazywać, chcąc podporządkować sobie najbliższych.
Rada dla rodziców 3-4 latka
U niektórych trzylatków mogą pojawić się w ciągu dnia zachowania takie jak choćby monotonne kołysanie się w pozycji siedzącej lub z nogi na nogę w pozycji stojącej, uderzanie głową o meble lub ściany itp. Zadbaj wtedy szczególnie o przyjazne i interesujące środowisko dla twojego dziecka. Spraw, by miało wiele ciekawych bodźców i odpowiedzialną opiekę. Pamiętaj, że niezbyt już sprawny opiekun w podeszłym wieku, (np. prababcia) może mieć w "starciu” z malcem zbyt mało energii.
3,5 latek
Dziecko nie mówi o sobie tak jak wcześniej, używając trzeciej osoby liczby pojedynczej (np. „Piotruś chce pić”). Mówi przez „ja” („Ja chcę pić”), ponieważ jest już bardziej świadome swojej własnej osoby. Zauważa także swoją niezależność i to co go różni od innych.
Zaimek "ja” wchodzi na stałe do słownika dziecka i staje się tym samym jednym z najważniejszych, jeśli nie najważniejszym pojęciem w życiu 4-latka.
Maluch potrafi już z zapałem tworzyć z klocków nieskomplikowane budowle, ustawiać wieżę z 8 elementów i z prawdziwą radością ją burzyć. Umie wkładać mniejsze pojemniki w większe, układać proste puzzle, a także nawlekać spore koraliki na nitkę. Potrafi niekiedy nie tylko narysować na papierze pionowe i poziome linie, ale nawet koło.
Wiek trzech i pół roku to czas, kiedy niezwykle żywa jest wyobraźnia dziecka. Jedna z bardziej wyraźnych cech tego wieku to upodobanie do stwarzania sobie wyimaginowanego towarzystwa. Nie ma w tym wypadku powodu do niepokoju. Wręcz przeciwnie. Badania wykazują, że wymyślanie rozmaitych stworzeń może świadczyć o dużych zdolnościach i bogatej wyobraźni dziecka. Te wymyślone istoty są więc dla twojego 4-latka bardzo realne, bardzo ważne i całkiem nieszkodliwe.
Po przekroczeniu 3. roku życia, dziecko bawi się coraz dłużej i zagłębia w świat fantazji. Nie potrafi natychmiast skończyć zabawy. Potrzebuje zazwyczaj nieco czasu, by powrócić do rzeczywistości. Musisz pamiętać, że zanim wezwiesz dziecko do jedzenia, mycia lub spania, lepiej uprzedzić go wcześniej o swoich zamiarach.
Rada dla rodziców 4 latka
Postaraj się zaakceptować małe „dziwactwa” charakterystyczne dla tego wieku. Gdy dziecko domaga się specjalnego, dodatkowego miejsca przy stole, w samochodzie czy na rodzinnej kanapie dla „przyjaciela” ze swojej wyobraźni, nie protestuj. Taka dodatkowa rezerwacja może być niekiedy kłopotliwa, ale wysiłek się opłaci.
Źródło: Encyklopedia Rodzice i dzieci, Wyd.PPU Park
F.L.Ilg, L.B. Ames, S.M. Baker, Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat, Wyd. GWP
Rozwój społeczny
Zmiany u 3-4 latka
Twoje dziecko ma wreszcie 3 latka! Po trudnym okresie przekory nadszedł dla ciebie w końcu czas wytchnienia. Dzieci w tym wieku stają się pogodne, mało konfliktowe i gotowe do współpracy. Domowy dyktator łagodnieje, by przeistoczyć się w przyjaznego trzylatka, zafascynowanego odkrywaniem własnego „ja”.
Trzyletnie dzieci stają się bardziej świadome i pewne siebie. Szybko rezygnują więc z dominacji i nieustępliwości. Ulubione „nie” nagle znika ze słownika twojego dziecka i zostaje zastąpione radosnym „tak”.
3-4-latek jest bardziej pogodzony z otaczającym go światem, może dlatego, że osiągnął stan większej równowagi wewnętrznej. Nie wymaga już specjalnych rytuałów, ścisłego powtarzania wszystkich czynności. Czuje się też znacznie bezpieczniej — zarówno z sobą samym, jak i z innymi.
Dziecko nie jest już sztywne, dominujące, żądające. Nie wszystko musi już być zrobione zgodnie z jego wolą. Teraz może nie tylko zrobić coś po twojemu, ale — co więcej — znaleźć w tym przyjemność.
W tym okresie ludzie stają się dla dziecka ważni. 3-4-latek lubi zawierać przyjaźnie i chętnie odda zabawkę lub ustąpi, by pozostać z kimś w dobrych stosunkach — do czego przedtem był niezdolny.
U 2,5-latka opór wydawał się kwestią zasad. Tak było bezpieczniej. Czterolatek zdecydowanym krokiem idzie do przodu na spotkanie przygody.
Stosunki między rodzicami a 3-4-latkiem układają się dosyć dobrze. Dla wielu dzieci jest to okres mowy „my”, a mama lub tata staje się w tym wypadku ulubionym towarzyszem. Trzyletni maluch jest dla rodzica nie tylko przyjacielem, ale i łatwiej daje sobą kierować. Szybciej też podejmuje decyzje. Co więcej, możesz wreszcie potargować się ze swoim dzieckiem. Czas, gdy dziecko chciało wszystko natychmiast, wreszcie minął. Możesz więc namówić trzylatka, by „teraz” zrobił coś, za czym nie przepada, a „potem” przyjdzie czas na nagrodę. Np. gdy dziecko grzecznie zje obiadek, potem opowiesz mu bajkę.
Trzylatek potrafi już nawet uważnie słuchać argumentacji. Jeśli zostanie przekonany, zdarza się, że robi rzeczy, których nie lubi. Stawia więc przed dorosłymi znacznie mniej wymagań niż jego nieco młodsze wcielenie.
Rada dla rodziców 3-4 latka
Możesz wreszcie liczyć na to, że trzylatek szybciej niż kiedyś, podejmie decyzję. Warto mu jednak pomóc. Np. jeżeli maluszek waha się, czy wejść do domu (o co właśnie został poproszony), możesz zapytać: „Wolisz wejść od przodu czy tylnymi drzwiami?”. Zazwyczaj wybierze jedną z proponowanych możliwości i będzie się tego trzymał.
Rozwiąż test: czy twój 4-latek jest samodzielny?
3,5 latek
W wieku 3 i pół roku, większość dzieci czeka pierwsze starcie z warunkami przedszkolnymi. Poczucie braku bezpieczeństwa dziecko wyraża częstym płaczem, pojękiwaniem, a także częstymi pytaniami skierowanymi do rodzica: „Kochasz mnie?”, albo nawet pretensją: „Nie kochasz mnie już”.
Dziecko ma również rozmaite wymagania w stosunku do starszych: „Nie patrz”, „Nie mów”, „Nie śmiej się”; albo też żąda, aby całą uwagę skupiano na nim. Bywa, że jest okropnie zazdrosny, gdy inni członkowie rodziny zwracają się do siebie nawzajem.
Taki brak poczucia bezpieczeństwa i żądanie wyłączności dotyczy również relacji koleżeńskich. Skrajności emocjonalne utrudniają dziecku kontakty z rówieśnikami. W jednej chwili jest bardzo nieśmiałe, w innej zuchwałe do przesady. To powoduje, że nie wzbudza zaufania wśród otoczenia.
Opiekun, który będzie świadomy takich zachowań, może okazać się wielką podporą. Jeśli zrozumiesz, że brak poczucia bezpieczeństwa i zła koordynacja są charakterystycznymi cechami tego okresu, bardzo pomożesz swojemu dziecku. Nie będziesz szukać na siłę winy w otoczeniu. Wykażesz się większą cierpliwością i czułością, czego dziecko w tym czasie rozpaczliwie poszukuje.
Dziecko w tym wieku jest delikatne i wylewne w swoich uczuciach do rodziców. Lubi się tulić, chce być grzeczne, aby zasłużyć na miłość i uznanie mamy i taty.
Rada dla rodziców 4 latka
Przedszkolną edukację dziecka rozpocznij od kilku godzin dziennie. 8- lub 9-godzinny pobyt w warunkach przedszkolnych może zmęczyć nawet dorosłego, a już na pewno przekracza wytrzymałość psychiczną debiutującego malucha.
Źródło: Encyklopedia Rodzice i dzieci, Wyd.PPU Park
F.L.Ilg, L.B. Ames, S.M. Baker, Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat, Wyd. GWP