Reklama

Chodzenie na palcach to najczęściej chwilowy etap nauki chodzenia. Jeżeli maluch do tej pory był zdrowy i dopiero stawia pierwsze kroki dziecka, ma prawo chodzić na palcach. Starsze dziecko (w drugiej połowie 2 roku życia lub starsze) już nie powinno stawiać w ten sposób stóp. Jeżeli to robi, czas zapisać je na konsultacje do specjalisty.

Reklama

Spis treści:

Dziecko chodzi na palcach, co robić?

Jeśli dziecko dopiero uczy się chodzić, a chodzenie na palcach nie jest dominującym sposobem chodzenia, nie musisz się martwić. W takiej sytuacji warto trochę poczekać. Najprawdopodobniej wkrótce dziecko zacznie stawiać stopy normalnie. Dowodzą tego badania przeprowadzone na grupie 1401 szwedzkich dzieci w wieku 5,5 lat. Chód na palcach występował u 5 proc. dzieci z badanej grupy (dokładni u 63 dzieci). Z grupy 63 dzieci, którym zdarzało się chodzić na palcach:

  • w wieku 5,5 roku, na palcach nadal chodziło 26 dzieci
  • w 8. roku życia 6 z 26 dzieci przestało chodzić na palcach
  • do 10 roku życia 79 proc. dzieci spontanicznie (bez terapii) zaprzestało chodzenia na palcach.

Tylko u 4 z dzieci, które nadal chodziły na palcach, zdiagnozowano choroby neurorozwojowe, natomiast chód na palcach nie wpłynął u nich na powstanie skrócenia mięśnia trójgłowego łydki.

Natomiast jeżeli dziecko cały czas chodzi na palcach, warto skonsultować się z lekarzem. Do specjalisty trzeba wybrać się, gdy na palcach chodzi dziecko:

  • starsze niż 2 lata,
  • z opóźnionym rozwojem psychomotorycznym,
  • z problemami z koncentracją uwagi,
  • z opóźnionym rozwojem mowy.

Chodzenie na palcach u dzieci – przyczyny

Jeżeli przyczyną nieprawidłowości w sposobie chodzenia u dziecka są problemy z aparatem ruchu, jest duża szansa na poprawę sposobu poruszania się. Często jednak potrzebna jest rehabilitacja, a także odpowiednie zaopatrzenie ortopedyczne.

Dziecko może chodzić na palcach z powodu:

  • skróconych ścięgien Achillesa (stopa końsko-szpotawa),
  • hipotonii (obniżone napięcie mięśniowe),
  • diparezji (obustronne porażenie, tzw. zespół baletnicy),
  • choroby mięśni, np. choroba Duchenne’a (dystrofia mięśniowa),
  • nieprawidłowej budowy kości,
  • nadwrażliwości dotykowej podeszew stóp.

Chodzenie na palcach a autyzm

Choć u dzieci z autyzmem najczęściej aparat ruchu zbudowany jest prawidłowo, to czasami zdarza się, że dzieci te chodzą na palcach. Wynika to z nadwrażliwości albo zaburzeń integracji sensorycznej. Stawianie stóp na paluszkach sprawia, że mniejsza powierzchnia stopy ma kontakt z podłożem i mniej bodźców trafia do mózgu dziecka.

Takie ograniczanie bodźców może dotyczyć nie tylko stóp, ale również rąk lub całego ciała – dziecko nie lubi być dotykane, przytulane. Najczęściej ma też zaburzenia mowy i kłopoty z nawiązywaniem kontaktu z innymi. Szybka diagnoza i podjęta terapia, choć nie zlikwidują przyczyn zaburzeń autystycznych, pomogą dziecku nauczyć się chodzić prawidłowo i lepiej funkcjonować w dzieciństwie i dorosłym życiu.

Dziecko chodzi na palcach z powodu MPD

Do mózgowego porażenia dziecięcego (MPD) często dochodzi w czasie porodu lub jest ono wynikiem chorób przechodzonych przez ciężarną (różyczka albo toksoplazmoza), a także skutkiem spożywania przez nią alkoholu. MPD to poważne uszkodzenie centralnego układu nerwowego (mózgu), które skutkuje szeregiem dolegliwości, wśród których często jest porażenie mięśni. To ono przyczynia się do nieprawidłowego chodu dziecka, np. chodzenia na palcach. Dzieci z MPD wymagają regularnej i długotrwałej rehabilitacji. Poza powodami wymienionymi powyżej mogą to być dodatkowo: uszkodzenia mózgu, zaburzenia metabolizmu, a także choroby genetyczne i zespół Downa – są to jednak dużo rzadsze przyczyny.

Jak oduczyć dziecko chodzenia na palcach, ćwiczenia

Najłatwiej dziecku będzie obciążyć pięty, gdy środek ciężkości jego ciała zostanie przesunięty w tył. Dlatego w ćwiczeniach, które uczą dziecko obciążania całych stóp, korzysta się z pozycji, które cofają środek ciężkości. Przykłady? Oto one:

  • zbieranie z podłogi przedmiotów – poprzez pochylenie tułowia do przodu lub przez przysiad,
  • przysiady,
  • siadanie na niskim siedzisku,
  • wstawanie z pozycji na czworakach.

W ramach ćwiczeń wykorzystuje się też: jazdę na łyżwach i wrotkach czy rolkach, chodzenie w płetwach, chodzenie pod górkę oraz chodzenie w tył, marsz w rytm muzyki, ślizganie się na lodzie.

Buty dla dzieci chodzących na palcach

Kiedy dziecko zaczyna chodzić na palcach, można kupić jeden z czterech typów butów:

  • buty na całkiem płaskiej podeszwie – ważne, aby były rzeczywiście płaskie, dlatego przed zakupem trzeba włożyć rękę do środka i sprawdzić, czy nie ma wewnątrz profilowania, które nie jest widoczne z zewnątrz;
  • buty z wysokim zapiętkiem – wyższy zapiętek zaczyna przeszkadzać (ociera lub uciska ścięgno Achillesa), gdy dziecko chodzi na palcach. To sprawia, że zaczyna tego unikać, stawiając stopę od pięty;
  • buty ze świecąca podeszwą – najlepsze są te, które zaczynają świecić, gdy dziecko najpierw mocno obciąża piętę. Trzeba to sprawdzić przed zakupem;
  • buty wydające dźwięki pod obciążeniem – czasami można znaleźć w sprzedaży buciki, które skrzeczą lub wydają inne dźwięki, gdy dziecko obciąży piętę.

Źródło: Źródło: J Bone Joint Surg Am. Idiopathic Toe-Walking: Prevalence and Natural History from Birth to Ten Years of Age.2018 Apr 18;100(8):640-647

Film powstał we współpracy z Centrum Medycznym Polmed

Przeczytaj także:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama