Jeśli kilkuletnie dziecko widzi ciebie albo twojego partnera nago w domu, normalną rzeczą jest, że zainteresuje się tematem wyglądu i różnic w budowie ciała u mężczyzn i u kobiet. Jak rozmawiać o nich z dzieckiem? Pytamy psycholog dr Julitę Wojciechowską.
Spis treści:
Rodzice mogą chodzić na golasa, ale powinni pamiętać o tym, że dla dziecka dom i świat poza nim to jedno. Nie musi wiedzieć, że to, co obowiązuje w domu, nie dotyczy tego, co na zewnątrz. Dlatego trzeba mu wyjaśnić, że nie paraduje się nago, gdy w domu są goście albo gdy idzie się do kolegi na noc. To trudne, bo jak dziecku wytłumaczyć, że w domu robi się jedno, a poza nim coś innego? Dziecko na początku może sobie z tym nie poradzić, ale trzeba mu o tych zasadach przypominać.
Ależ nie chodzi o to, by dziecko wstydziło się swojego ciała, ani też o to, by rodzice wstydzili się przed dzieckiem. Dziecko powinno tylko poznać zasady intymności. Że należy przestrzegać ich wobec innych, a inni muszą przestrzegać ich wobec niego. Rodzice mogą pokazać dziecku, że nie wstydzą się swojego ciała, dlatego zdarza im się chodzić nago w domu, ale że to ciało ma strefy – nazwijmy je skarbami – które zachowuje się na specjalne okazje, pokazuje tylko nielicznym, np. żona mężowi, lekarzowi, dziecko rodzicom, którzy je pielęgnują. Przy okazji warto mówić, że nikt oprócz samego dziecka i wymienionych osób nie może ich dotykać ani tego żądać. Nikt! Ani starszy brat, kolega, ani przyjaciel domu. Te skarby są cenne jak skarbiec w bajkach.
Można powiedzieć, jak naprawdę się nazywają, ale nie trzeba tych nazw używać. Proponuję siusiak, siuśka. Zależy, czy dziecko chce wiedzieć, jak nazywa się miejsce, którym siusia, czy pyta o szczegóły anatomiczne. Wtedy warto sięgnąć po książkę o budowie ciała. Pokazać jelita, genitalia... Siusiak jest częścią ciała jak każde inne, nie traktujmy go jak coś dziwnego.
Gdy widzimy, że wspólne pluskanie wzbudza nadmierną ciekawość albo kiedy dziecko jest zażenowane, wstydzi się, gdy widzi rodzica na golasa.
Zobacz także: „Moje dziecko ma 6 lat i wciąż ogląda mnie nago!” – kiedy powinno przestać?
Odpowiadamy tylko na to, o co pyta dziecko. Problem w tym, że w jego pytaniach słyszymy więcej, niż było intencją dziecka, zwłaszcza gdy dotyczy to seksu. Sama padłam ofiarą takiego myślenia. Przed Wielkanocą moja córka spytała, co to jest skrobanka. Skąd ona zna takie słowo? Okazało się, że to jej określenie na jajko, które pokrywa się woskiem i oskrobuje. I tak jest ze wszystkim. Więc jeśli dziecko widzi rodzica nago w domu i pyta, dlaczego mama ma piersi, a tata nie, odpowiadamy prosto: że kobiety różnią się od mężczyzn, albo że: jak urośniesz, to też tak będziesz wyglądać. Gdy pyta, skąd się biorą dzieci – że np. z brzucha. I koniec! Jeśli to nie wystarczy, dziecko zada następne pytanie. Ale odpowiadając, dajemy sygnał, że jesteśmy gotowi na rozmowę, pozwalamy też uwolnić się od ciekawości.
Zobacz także: Kłopotliwe pytania, które dręczą rodziców: o intymność, nagość, seks
Trzeba powiedzieć: „to moje, tego się nie rusza”. Ale wtedy dziecko może spytać, dlaczego rodzic dotyka jego intymnych części. Dotyka, bo dziecko nie umie jeszcze się samo umyć. Można wtedy zachęcić dziecko do samodzielności w trzymaniu higieny.
Problem nie dotyczy tylko dzieci w wieku szkolnym. Masturbują się też przedszkolaki. Odkrywają, że dotykanie okolic intymnych jest przyjemne i to inaczej niż głaskanie pleców. I to jest przyjemność, którą można dawkować sobie wtedy, kiedy się chce. Bywa to kuszące, gdy dziecko nie radzi sobie z emocjami, gdy się nudzi... Jeśli rodzic zorientuje się, z jakiego powodu dziecko się dotyka, powinien odwrócić jego uwagę, ale też pokazać, że emocje można rozładować, przytulając się do misia albo do mamy, a nudę rozpędzi wspólna zabawa. Nie pomoże mówienie, że to złe. Bo zamiast przestać, dziecko będzie masturbować się w ukryciu.
Jeśli tak, to taki rodzic ma problem z wyobraźnią, bo patrzy na dziecko przez swoje doświadczenia. Myśli, że dziecko robi to z tych samych powodów, co dorosły. Tymczasem masturbacja dziecięca to nie to samo co masturbacja u dorosłych. To tylko sposób na wyciszenie emocji, dostarczenie sobie bodźców. To nie znaczy, że dziecko jest złe.
Cóż, trzeba spokojnie wyjaśnić, że rodzice czasem takie rzeczy robią, bo się kochają, i że przy tym wydają różne dźwięki. Lepiej jednak przewidzieć to, że dziecko może ich podejrzeć, wcześniej zacząć zamykać drzwi do sypialni, uczulić dzieci, by pukały. Warto też umówić się, że np. w niedzielę nie opuszczają swoich pokoi, dopóki rodzice nie wstaną. Wtedy o wiele łatwiej będzie uniknąć kłopotliwej sytuacji, w której rodzice zostaną przyłapani nago, i to w tak intymnym momencie.
Zobacz także:
Warto do pierwszych dziecięcych fascynacji seksem podejść ze spokojem: to naturalny etap rozwoju. Pamiętaj też, że to właśnie stosunek rodziców do seksu ma olbrzymi wpływ na rozwój seksualności dziecka oraz na to, jak ono będzie traktowało intymność w okresie dorastania i dorosłym życiu. Czy chodzić po mieszkaniu nago? Tak naprawdę to zależy tylko od tego, jaki stosunek do nagości mają domownicy. Nic się też nie stanie, kiedy dziecko wpadnie do łazienki i zobaczy mamę albo tatę bez ubrania. Nie szukaj wtedy gorączkowo ręcznika czy szlafroka – dałabyś w ten sposób do zrozumienia, że nagość jest czymś, czego trzeba się wstydzić. Tymczasem przecież wcale tak nie jest: owszem, zwykle zakrywamy nasze ciała, ale to dlatego, że szanujemy intymność (naszą i innych), a nie dlatego, że nagie ciało budzi wstręt. Pamiętaj jednak, że chodzenie po domu np. tylko w bieliźnie to jedno, a namiętne przytulanie się nagich rodziców przy dziecku – to już zupełnie inna sprawa. Do kiedy wolno kąpać się z dzieckiem? Niemowlę albo ponadroczne dziecko nie zwraca uwagi na nagie ciało mamy lub taty. Dla niego kobiece i męskie narządy płciowe są tak samo interesujące jak brzuch czy kolano. Warto jednak już małe dziecko uczyć intymności . Wyjaśniaj mu, że piersi mamy (podobnie jak penis taty) nie służą do zabawy. Zwykle wspólne kąpiele kończą się, kiedy dziecko kończy dwa, trzy lata. Mniej więcej w tym samym czasie warto pozwolić, aby dziecko samo myło swoje okolice intymne (czterolatek na pewno będzie się tego domagał). Zobacz też: 4 proste rady, jak nauczyć dziecko samodzielności Co odpowiedzieć na pytanie: „skąd się biorą dzieci”? Najlepiej – samą prawdę. Pamiętaj jednak, żeby zamiast skupiać się na wędrówkach plemników, lepiej powiedzieć: „Mama i tata bardzo się kochali i mocno...
- Ciociu zobacz, jakie fajne siusiaki - powiedział mój siostrzeniec, oglądając szwedzką kreskówkę, zapowiadającą kolejny sezon edukacyjnego programu Bacillaakuten. Zerknęłam mu przez ramię i zamurowało mnie. Bohaterowie kreskówki - siusiaki i cipki - wesoło podrygiwali w rytm piosenki. Spojrzałam na mojego siostrzeńca, który równie wesoło podskakiwał, klaszcząc w dłonie. Gdy film skończył się, zapytałam: "Czy wiesz, o czym była ta piosenka?". "O siusiakach!" - radośnie krzyknął malec, prosząc bym puściła ten film jeszcze raz. Warto przeczytać: Od kiedy wychowanie seksualne? Zboczona pani jest, czy co?! Postanowiłam zrobić eksperyment. Ten sam film puściałam mojej siostrze, jej mężowi, sąsiadce, jej córce i zaprzyjaźnionej sprzedawczyni z pobliskiego sklepu. Ich reakcje były diametralnie różne. Siostra, podobnie jak siostrzeniec, zachwyciła się obrazem. Pod nosem rzuciła: "Szkoda, że my nie robimy takich rzeczy", jej mąż zachował większy dystans, z niepokojem zapytał, czy to, aby niezbyt obsceniczne . U sąsiadki i jej córki najpierw pojawiły się rumieńce na twarzy, a później słowa: " Zboczona pani jest, czy co?!". Trochę zaniepokojona pokazałam ten filmik zaprzyjaźnionej sprzedawczyni z warzywniaka, starszej pani (wiek około 70 lat). Najpierw w uwagą go obejrzała, później chichocząc, jak młoda dziewczyna, powiedziała: "Kiedyś to było nie do pomyślenia, by takie rzeczy robić, a co dopiero oglądać, ale teraz to ja już stara jestem i mogę wszystko". Dodała: "A o czym oni śpiewają?". No właśnie, też byłam ciekawa. Poszukałyśmy w internecie tłumaczenia: "Oto siusiak w pełnym galopie. Ten, kto nie ma majtek, dynda siusiakiem i gołym tyłkiem. Cipka jest świetna, uwierz w to! Nawet u starszej pani prezentuje się elegancko (...) Tak różne, a jednak ta sama rzecz....
