Wielu rodziców obawia się, że jego dziecko spotka na swojej drodze pedofila. Jednak popadanie w paranoję nie jest dobre. Życie w ciągłym strachu i nadmierne pilnowanie swojej pociechy, nie tylko źle wpływa na jego rozwój, ale tak naprawdę wcale nie musi uchronić dziecka przed molestowaniem seksualnym. Warto nauczyć przedszkolaka, gdzie jest ta nieprzekraczalna granica i jak się zachować, by zredukować takie zagrożenie do minimum.
Gdy jako opiekun kolonijny miałam pogadankę z 7-latkami o obcych, okazało się, że dzieci zgodnie twierdzą, że z uśmiechnięta i miłą osobą można iść, a unikać trzeba „brzydkich panów". Czasem nie do końca świadomie uczymy nasze dzieci, że zły pan nosi czarny płaszcz i chowa się w ciemnej uliczce. Taki bajkowy stereotyp złego wilka jest daleki od prawdziwego życia. Czy wiesz, że w ok. 80 proc. przypadków ofiar molestowania znała sprawcę i mu ufała? Wśród pedofilów są nauczyciele, duchowni, trenerzy sportowi, a nawet rodzice - osoby szanowane, poważane i wzbudzające zaufanie. Warto wiedzieć, że nie ma żadnych konkretnych cech, po których możesz rozpoznać pedofila.
Niestety świat, w którym żyjemy, jest brutalny i nie można udawać, że jest inaczej. Więc tak samo, jak rozmawiasz z maluchem o bezpieczeństwie na ulicy, placu zabaw czy w kuchni, powinnaś rozmawiać o pedofilii. Statystyki mówią same za siebie. Co piąte dziecko w Europie doświadcza wykorzystania seksualnego. Ocenia się, że w 80 proc. przypadków znało sprawcę i ufało mu. Dziewczynki są trzy razy częściej ofiarami niż chłopcy, dzieci niepełnosprawne też są w grupie ryzyka. Wielu rodziców krępuje się rozmawiać na ten temat, inni uważają, że ich pociechy są za małe, a temat zbyt poważny. Są przekonani, że sami dadzą radę je ochronić. Tymczasem rozmawiając, odpowiadając na pytania dziecka, a także zmieniając swoje zachowania i nawyki, możesz pomóc pielęgnować poczucie swojej osobistej przestrzeni u twojej córeczki lub synka:
Tłumacz dziecku, że nikt nie ma prawa zmuszać go do robienia czegoś, co powoduje dyskomfort - dotykanie intymnych części ciała, przytulanie, czy całowanie. Warto wiedzieć, że chodzi nawet o niewinne przytulasy z najbliższymi. Nie chodzi o to, że jest to złe, ale o respektowanie tego, czego chce dziecko. Nakłaniając malucha na czułości z dorosłymi, z naszego punktu widzenia bezpiecznego i normalnego (np. daj buziaczka babci, idź na kolana do wujka), przekonujemy dziecko, że musi uszczęśliwiać dorosłych i nie może sprawić im przykrości. Ofiarą pedofila najczęściej padają dzieci uczone, że dorosłym nie wolno się sprzeciwiać, bo oni zawsze wiedzą, co dla niech najlepsze. Pozwól dziecku samodzielnie decydować, jak chce okazywać uczucia. Przecież pomachanie ręką na do widzenia też jest grzeczne.
Zwracaj uwagę, że wszystkie części ciała okryte bielizną są szczególnie chronione. Nikt nie może prosić dziecka, by pokazało lub pozwoliło dotknąć tych miejsc. Jeżeli ktokolwiek będzie tego próbował, dziecko powinno wiedzieć, że może powiedzieć „nie” i zaalarmować zaufaną osobę. W niektórych sytuacjach, jak np. podczas kąpieli lub w czasie wizyty u lekarza czy pielęgniarki, dotknięcie intymnych części ciała dziecka może okazać się konieczne. Jednak te osoby powinny dokładnie wyjaśnić, dlaczego muszą to zrobić i zapytać dziecko o zgodę.
W każdej sytuacji – poważnej i podczas zabawy - gdy twój maluch mówi „stop”, zawsze przerywaj to, co robisz. Bez względu na to, czy to mycie pupy, przytulanie, całowanie, czy niewinne łaskotki. Maluch w ten sposób uczy się, że „nie” to „nie”, a poszanowanie jego zdania jest ważne. W sytuacji, gdy ktoś przekroczy granicę, będzie lepiej widziało, że coś jest nie tak.
Olbrzymią rolę w zapewnieniu dziecku bezpieczeństwa pełni zaufanie. Na każdym kroku okazuj swemu dziecku, że jest ono dla ciebie najważniejsze i wierzysz w jego słowa. Nawet jeśli dziecko zrobi coś źle lub zmyśla, zawsze wysłuchaj i zapewnij, że jesteś po jego stronie, nawet kiedy jesteś zła. Dzieci wykorzystywane seksualne czują się winne, wstydzą się i boją się opowiedzieć o swoim doświadczeniu. Olbrzymie znaczenie w tym przypadku ma to, jak rodzice reagowali w innych trudnych sytuacjach. Czy byli pomocni? Warto uprzedzić dziecko, że jeżeli zdarzy się coś złego lub niepokojącego, powinno szukać pomocy tak długo, aż ktoś go wysłucha i udzieli wsparcia.
Dzieci często milczą, bo boją się konsekwencji. Jednak ilekroć stanie się coś złego, malec musi mieć poczucie, że może ci o tym powiedzieć. Ucz, że jeżeli coś go niepokoi albo coś sprawia, że czuje się niekomfortowo, powinien powiedzieć o tym rodzicom.
Często uczymy dzieci w wieku przedszkolnym, że szczypanie czy ciągnięcie za włosy nie jest niczym złym. Szczególnie agresja chłopców wobec dziewczynek jest usprawiedliwiana romantycznymi „końskimi zalotami". Akceptując takie zachowania u swojego dziecka lub wobec twojego dziecka, zaciera się granica, co jest niewinnym wygłupem, a co naruszeniem cielesności. Nie ignoruj! W ten sposób wychowujesz dziecko, które nie będzie umiało powiedzieć „stop, nie podoba mi się."
Ustalcie z malcem, że nikt nie może namawiać go, by miał przed tobą tajemnice. Możecie zgodzić się na niespodzianki – jeśli np. maluch szykuje z dziadkami laurkę dla mamy, tata może o tym wiedzieć. Tajemnica buduje barierę między wami a dzieckiem. To, o czym nie można mówić, przeważnie jest groźne dla malca. Dlatego wyczul dziecko, że jeśli ktoś mówi, że nie wolno powiedzieć, czegoś rodzicom to coś jest nie tak.
Oczywiście nie da się z małym dzieckiem usiąść i „wyłożyć kawę na ławę,” nie wystarczy też jedna rozmowa. Są to sprawy delikatne. Nawiązywanie i podsuwanie prostych wskazówek na temat unikania zagrożeń, przy okazji różnych codziennych sytuacji, jest doskonałym sposobem zmierzenia się z tematem. Dobrym sposobem jest dopytywanie, jakby się zachowało w hipotetycznych sytuacjach. Dzięki temu dziecko nie będzie miało wrażenia, że prawisz morały. Będzie to łatwiejsze i dla dziecka, i dla ciebie! W rozmowie z dzieckiem może także pomóc ci specjalnie przygotowana broszura GADKI i poniższy film:
Rolą rodzica jest obserwowanie i słuchanie dziecka. Zaniepokoić cię powinny nietypowe objawy i zachowania, które pojawiają się z dnia na dzień. Ważne też, byście wierzyli w to, co malec mówi, nawet jeśli brzmi to absurdalnie. Pedofile liczą na to, że dziecku nikt nie uwierzy. Dlatego sprawdzajcie każdy niepokojący objaw, np. spokojnie zapytaj znajomego: „Słyszałam, że przebierałeś się w pokoju, w którym bawili się chłopcy – czy to prawda?”. Posądzenie o erotyczne zachowanie wobec dziecka jest bardzo ciężkim oskarżeniem, ale jeszcze gorszy jest brak reakcji na skargę malucha.
Przyjrzyj się uważnie dziecku, jeśli:
Te zachowania mogą mieć związek z innymi problemami dziecka, ale mogą dotyczyć też nadużycia seksualnego. Trzeba to sprawdzić!
Deanne Carson, ekspertka do spraw seksualności pojawiła się w amerykańskiej telewizji ABC i od razu zyskała niemalże światową sławę za sprawą swoich teorii. Jednak raczej nie takiego efektu się spodziewała. W programie poruszono poważny temat, jakim jest seksualność dzieci . Z pewnością jest to temat bardzo ważny, ale wiele osób się zdziwiło, słysząc opinię Carson. Ekspertka tłumaczyła, że nawet w przypadku niemowlęcia należy respektować jego seksualność, co się wiąże choćby z pytaniem o zgodę w przypadku zmiany pieluszki. "Kultura zgody" Carson zapewnia, że w każdym domu powinna zostać wprowadzona tzw. "kultura zgody." Co to takiego? Chodzi o to, by każdy z nas respektował seksualność drugiej osoby, a także szanował fizyczne i psychiczne granice . I choć jest to oczywiste w przypadku osób dorosłych, a nawet małych dzieci to o niemowlętach raczej w ten sposób się nie myśli. Tymczasem zdaniem ekspertki opiekun, który chce zmienić dziecku pieluszkę , powinien najpierw poprosić o zgodę. Choć brzmi to absurdalnie, specjalistka twierdzi, że nawet jeśli malec nam nie odpowie słowami, to język ciała wystarczy, by się porozumieć. "Oczywiście, że dziecko nie zareaguje. Ale jeśli dasz mu przestrzeń i poczekasz na mowę ciała i zaczekasz na kontakt wzrokowy, to pozwolisz dziecku wiedzieć, że jego reakcja ma znaczenie " tłumaczyła. Wiele osób teorię Deanne wyśmiało. Nie ma w tym nic śmiesznego Choć teoria Carson została potraktowana raczej, jako pretekst do kpin, to jednak nie jest tak do końca absurdalne, jak mogłoby się wydawać. Przede wszystkim należy waśnić, że kobieta współpracuje z Body Safe Australia, jest to organizacja społeczna, która ma strzec dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym . Organizacja tworzy programy edukacyjne, które mają ochronić dzieci od narodzin do 12 roku życia. Przecież każdy z nas chciałby ochronić swoje dziecko...
Jedno na pięcioro dzieci w Europie jest wykorzystywane seksualnie . W Polsce - jedno na siedmioro, jak dowiodły badania. Jednak to żaden powód do chwały, że statystyki w naszym kraju są niższe. Zwłaszcza że bardzo trudno jest uzyskać dokładne dane na temat skali problemu wykorzystywania seksualnego dzieci . Jest wiele powodów: ofiary nie mogą (bo to małe lub niepełnosprawne dzieci) lub nie chcą (bo się boją, chcą chronić sprawcę, ze względu na mechanizmy obronne) informować o swoich doświadczeniach. Po co ta kampania? Fundacja Dzieci Niczyje przygotowała akcję GADKI w odpowiedzi na wyniki swoich badań, które wskazują, że rodzice niewystarczająco często poruszają z dziećmi temat zagrożeń związanych z wykorzystywaniem seksualnym . Zdecydowana większość rodziców (56%) uważa, że taka rozmowa z dzieckiem może być trudna lub bardzo trudna. A niemal połowa z tych (46%), którzy nie rozmawiają z dziećmi o zagrożeniach, jest przekonana, że ich dzieci nie są narażone na przemoc seksualną . Kampania GADKI jest prowadzona w ramach polskiej edycji kampanii Rady Europy „1 na 5” i wpisuje się w zobowiązania, jakie przyjęła Polska ratyfikując w 2014 r. Konwencję o ochronie dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych (Konwencja z Lanzarote). Zobacz też: Od kiedy wychowanie seksualne? Co przekazuje kampania? Przekaz kampanii koncentruje się wokół akronimu GADKI , stanowiącego system wskazówek, które rodzice mogą przekazać dzieciom: G dy mówisz „nie”, to znaczy „nie”, A larmuj, gdy potrzebujesz pomocy, D obrze zrobisz, mówiąc o tajemnicach, które cię niepokoją, K oniecznie pamiętaj, że twoje ciało należy do ciebie, I ntymne części ciała są szczególnie chronione. – Nawet bardzo troskliwy rodzic nie jest w stanie w pełni kontrolować środowiska swojego dziecka. Zagrożenia pojawiają się czasem tam, gdzie nikt...
