Ketony w moczu dziecka nie muszą być objawem choroby
Ketony w moczu dziecka mogą pojawiają się wtedy, gdy jego organizm czerpie energię z tłuszczu, a nie z glukozy (cukru). Stan taki występuje np. po dłuższej przerwie w jedzeniu, ale także wtedy, gdy w organizmie dziecka toczą się procesy chorobowe.
Ciała ketonowe powstają w procesie przemian biochemicznych tłuszczów. Ketony w moczu dziecka mogą występować w niewielkich ilościach, gdy norma zostaje przekroczona, mówi się o ketonurii. Znaczna ilość ciał ketonowych w moczu dziecka sugeruje, że może dojść do kwasicy ketonowej, która jest stanem groźnym dla życia.
Spis treści:
- Ketony w moczu u dziecka – norma
- Podwyższone ketony w moczu dziecka – przyczyny
- Ketony w moczu u dziecka – objawy
- Ketonuria – leczenie
Ketony w moczu – norma
Poziom ciał ketonowych bada się zlecając ogólne badanie moczu u dziecka. Próbka powinna pochodzić z tzw. środkowego strumienia moczu i nie powinna być przechowywana w lodówce dłużej niż 4 godziny. Istnieją też testy, których można użyć samodzielnie w domu. Sygnalizują obecność ciał ketonowych w moczu, których tam być nie powinno. W każdym przypadku, czy to po uzyskaniu nieprawidłowego wyniku z badań laboratoryjnych, czy z testu domowego, wynik poza normą powinien obejrzeć lekarz, który może zlecić dodatkowe badania.
Prawidłowy wynik badania obecności ketonów w moczu dziecka brzmi „ujemny’’. Czasami oznacza się brak ciał ketonowych jako: (-). Jeżeli stwierdzono obecność ciał ketonowych, może na wyniku pojawić się zapisek „ślad’’ albo (+), (++) lub (+++). Liczba plusów oznacza małą ilość, znacząco podwyższoną i bardzo podwyższoną ilość ciał ketonowych w moczu u dziecka.
Ilość ciał ketonowych we krwi nie powinna przekraczać 0,2 mmol/l.
Podwyższone ketony w moczu dziecka – przyczyny
Dość częstą przyczyną podwyższonego poziomu ciał ketonowych w moczu jest cukrzyca typu 1. W jej przypadku trzustka nie produkuje dość insuliny, aby organizm mógł pobierać energię z glukozy. Dochodzi wtedy do przemian energetycznych tłuszczów i produkcji ketonów, które z krwi przenikają do moczu i z nim są wydalane.
Inne przyczyny podwyższonych ketonów w moczu dziecka:
- bardzo intensywny wysiłek fizyczny
- intensywne wymioty u dziecka
- biegunka u dziecka
- długa przerwa w jedzeniu
- długotrwała gorączka przebiegająca z utratą apetytu
- glikozuria nerkowa (zaburzenie wchłaniania glukozy w cewkach nerkowych)
- choroby tarczycy
- anoreksja i bulimia
- dieta zbyt bogata w białko
- glikogenozy (choroby metaboliczne przebiegające z nieprawidłowym metabolizmem węglowodanów).
Najczęstszą przyczyną pojawienia się ketonów w moczu u dziecka są nasilone wymioty i biegunka, a także przerwa w jedzeniu – często nawet nocny wypoczynek jest na tyle długą przerwą w jedzeniu dla dziecka, że jego organizm zaczyna wykorzystywać w przemianach metabolicznych tłuszcze zamiast glukozy. Dlatego obecność ciał ketonowych w moczu u dziecka nie musi być niepokojącym objawem i wymaga fachowej oceny pediatry.
Ketony w moczu u dziecka – objawy
Podwyższone ketony w moczu u dziecka mogą wywoływać szereg objawów. Bardzo często jest to nasilone pragnienie, częste oddawanie moczu, osłabienie odporności (najwracające infekcje). Skóra dziecka może być bardzo blada lub wyraźnie zaczerwieniona. Maluch może być ospały, bez energii, mogą dokuczać mu bóle brzucha, biegunki i wymioty.
W moczu pojawiają się trzy rodzaje ketonów: kwas acetooctowy, kwas beta-hydroksymasłowy, aceton. Jeśli w krwi i moczu pojawi się znaczna ilość acetonu, oddech dziecka będzie miał owocowy zapach. Ketonom w moczu dziecka może towarzyszyć podwyższony poziom cukru/glukozy we krwi (typowe przy cukrzycy).
Kwasica ketonowa jest groźnym powikłaniem cukrzycy. Może także wystąpić w ciężkich zakażeniach wirusowych, bakteryjnych lub grzybiczych, chorobach przebiegających z podwyższeniem zapotrzebowania organizmu na insulinę oraz w przypadku zapalenia trzustki.
Kwasica ketonowa objawia się:
- suchością w ustach
- częstym pragnieniem
- częstym oddawaniem moczu
- sennością
- osłabieniem ogólnym
- bólami i zawrotami głowy
- bólami brzucha u dziecka
- nudnościami i wymiotami
- bólami w klatce piersiowej.
Ostra kwasica ketonowa może wywołać utratę świadomości i śpiączkę. Kwasica ketonowa jest stanem zagrożenia życia.
Ketonuria – leczenie
Jeśli wystąpią ketony w moczu u dziecka, koniecznie trzeba skonsultować się z lekarzem. W sytuacji gdy podwyższone ketony w moczu dziecka będą skutkiem wymiotów lub biegunki, po ich ustąpieniu i nawodnieniu dziecka, lekarz zleci powtórzenie badania. Wynik ujemny potwierdzi, że przyczyną ketonurii były przejściowe dolegliwości. Wynik ponownie pozytywny będzie wymagał dalszych poszukiwań przyczyny problemu – lekarz zleci dodatkowe badania.
W przypadku cukrzycy kluczowe będzie wyrównanie poziomu insuliny i glukozy we krwi, a także wyrównanie nieprawidłowości w gospodarce kwasowo-zasadowej i elektrolitowej organizmu.
Sprawdź też: