Kiedy antybiotyk dla dziecka jest naprawdę niezbędny
Kiedy antybiotyk dla dziecka zacznie działać, nie wolno odstawiać go na własną rękę, trzeba skończyć całą terapię. Nie warto bać się antybiotyków, ale też nie można wierzyć, że pomagają na wszystko. Wyjaśniamy wątpliwości i podpowiadamy, kiedy antybiotyk dla dziecka jest dobrodziejstwem, a kiedy zagrożeniem.
Antybiotyk dla dziecka musi być przepisany przez lekarza. Antybiotyki nie działają na wirusy, dlatego nie powinno się ich stosować w przypadku infekcji wirusowych. Nie zawsze też są skuteczne w leczeniu zakażeń bakteryjnych i po części to nasza – rodziców i lekarzy – wina.
Spis treści:
- Kiedy podać dziecku antybiotyk
- Jaki antybiotyk dla dziecka?
- Antybiotyk na anginę dla dziecka
- Antybiotyk na zapalenie ucha dla dziecka
- Antybiotyk na kaszel dla dziecka
- Antybiotyk na biegunkę dla dziecka
- Co ile godzin antybiotyk dla dziecka
- Jak działają antybiotyki
- Nadużywanie antybiotyków u dzieci
- Alergia na antybiotyki
Kiedy podać dziecku antybiotyk
Czasem lekarzowi trudno jest stwierdzić, jaka infekcja rozwija się u dziecka – wirusowa czy bakteryjna. Dzieje się tak zwłaszcza na początku choroby. Dlatego warto najpierw porozumieć się z pediatrą malca przez telefon. Oceni on, czy wizyta jest konieczna, czy też można poczekać 2-3 dni, stosując leczenie objawowe: np. płukanie gardła wodą z solą, a w razie wysokiej gorączki – podając paracetamol lub ibuprofen.
Rodzice czasami wywierają presję na lekarzu, by przepisał antybiotyk (licząc, że choroba skończy się szybciej). Jednak i pediatrzy stosują niekiedy antybiotyk „na wszelki wypadek’’ – by, w razie pogorszenia się stanu zdrowia dziecka, nie narazić się na zarzut lekceważenia choroby. Pamiętaj jednak, że jeżeli dziecko niepotrzebnie otrzyma antybiotyk, obniży to jego odporność. A osłabiony organizm nie będzie w stanie skutecznie walczyć z atakującymi go wirusami!
Jaki antybiotyk dla dziecka?
Leczenie infekcji bakteryjnej zaczyna się od antybiotyku, który ma wąskie spektrum działania, tzn. niszczy te bakterie, które wywołały chorobę. Lek o szerokim spektrum zwalcza wprawdzie bakterie odpowiedzialne za infekcję, ale przy okazji wyjaławia organizm z innych, a nie wszystkie są szkodliwe. Ponieważ „przyroda nie lubi pustki’’, zamiast nich mogą pojawić się zakażenia grzybicze, np. drożdżakowe.
Dlatego szerzej działający antybiotyk stosuje się dopiero wtedy, gdy lek o węższym spektrum nie zadziała. Problemem jest też niszczenie przez antybiotyk pożytecznych bakterii probiotycznych, które zapewniają równowagę mikroflory bakteryjnej w jelitach, regulują procesy trawienne i zapobiegają biegunkom. Z tego powodu podczas leczenia antybiotykiem, i po nim, maluch powinien dostawać probiotyki: jogurt, kefir lub mleko zsiadłe, zawierające żywe kultury bakterii, lub probiotyczny preparat z apteki.
Antybiotyk na anginę dla dziecka
Podanie antybiotyku przy anginie jest konieczne! Angina u dziecka to silna infekcja bakteryjna, która niesie ze sobą ryzyko poważnych powikłań. Dlatego musi być leczona antybiotykiem. Lek skraca czas choroby, zapobiega jej nawrotom i powikłaniom, redukuje nosicielstwo. Najczęściej stosuje się penicylinę lub cefalosporyny. Przy zakażeniu paciorkowcami zwykle NIE stosuje się: tetracyklin, fluorochinolonów, sulfonamidów. Przy nawracających anginach zalecane są: cefadroksyl lub klindamycyna.
Antybiotyk na zapalenie ucha dla dziecka
Nie zawsze na zapalenie ucha u dziecka podaje się antybiotyki. Ich podanie najczęściej jest konieczne w przypadku dzieci od 6. do 24. miesiąca życia ze stwierdzonym ostrym zapaleniem ucha środkowego oraz w sytuacji, gdy nie ma pewnego rozpoznania, ale objawy są nasilone (ból ucha, gorączka, wymioty). W przypadku starszych dzieci zwykle przeczekuje się pierwsze 48-72 godziny i po tym czasie ewentualnie podaje antybiotyk.
Najczęściej stosowane antybiotyki na zapalenie ucha u dziecka to: amoksycyklina lub amoksycyklina z kwasem klawulonowym. Przy nieskutecznym leczeniu lub alergii na te leki, stosuje się antybiotyki z grupy cefalosporyn.
Antybiotyk na kaszel dla dziecka
Antybiotyki to nie leki na kaszel! Nie łagodzą kaszlu suchego, nie ułatwiają odkrztuszania kaszlu mokrego. Antybiotyki zwalczają przyczynę infekcji bakteryjnej, czyli bakterie, a nie jej objawy. Jeśli kaszel u dziecka jest skutkiem infekcji wirusowej, branie antybiotyku jest wręcz szkodliwe, bo niepotrzebnie osłabia odporność dziecka i przyczynia się do powstawania lekoopornych szczepów bakterii.
Lekarz musi najpierw ustalić przyczynę kaszlu. Jeśli uzna, że jest on objawem ostrej bakteryjnej infekcji układu oddechowego, zatok, zapalenia krtani, nagłośni czy zapalenia płuc, wtedy przepisze antybiotyki najlepiej sprawdzające się w przypadku konkretnego schorzenia.
Antybiotyk na biegunkę dla dziecka
Biegunka u dzieci najczęściej spowodowana jest wirusami (w większości przypadków są to rotawirusy), a nie bakteriami, dlatego nie każdą biegunkę u dziecka leczy się antybiotykami. Stosuje się je wyjątkowo nawet w przypadku ostrej biegunki bakteryjnej! Wskazaniami do podania antybiotyku są:
- salmonelloza u dzieci poniżej 3. miesiąca życia,
- salmonelloza u dzieci z zaburzeniami odporności,
- biegunka z krwią i wysoką gorączką wywołana Campylobacter (antybiotyk podaje się, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się choroby w żłobkach czy przedszkolach),
- w przypadku potwierdzenia lub podejrzenia: czerwonki bakteryjnej (Shigella), cholery (Vibrio), lambliozy, amebiozy, rzekomobłoniastego zapalenia jelit (Clostridium difficile).
Co ile godzin antybiotyk dla dziecka
Nie nakłaniaj lekarza, by przy każdej infekcji dziecka zapisywał antybiotyk. Jeżeli już maluch otrzyma taki lek, podawaj go zgodnie z zaleceniem pediatry i nie skracaj czasu kuracji. Jeżeli dziecko ma brać antybiotyk dwa razy dziennie, oznacza to podawanie go co 12 godzin, jeśli trzy razy – co osiem godzin, i, niestety, trzeba malucha budzić w nocy.
Gdyby po 2-3 dobach nie było poprawy, skontaktuj się z lekarzem. Zapewne lek trzeba będzie zmienić. Kuracja antybiotykowa nie powinna trwać krócej niż 5-7 dni (wyjątek to Sumamed, wystarczy go podawać przez 3 dni). Nie przerywaj jej, bo po chwilowej poprawie bakterie mogą zaatakować ze zdwojoną siłą!
Czytaj też ulotki dołączane do leku. Dowiesz się o ewentualnych skutkach ubocznych, a także więcej o działaniu i podawaniu lekarstwa.
Jak działają antybiotyki
W uproszczeniu można powiedzieć, że antybiotyki działają dwojako:
- hamują namnażanie się bakterii,
- zabijają bakterie.
Oba sposoby są tak samo skuteczne. Dobrze dobrany antybiotyk zwalcza zakażenie wywołane przez bakterie. Jednak wiele dziecięcych infekcji, np. ostre zapalenie gardła, jest w większości przypadków wywoływanych przez wirusy. Dlatego nie można ich pokonać antybiotykami!
Nadużywanie antybiotyków u dzieci
W Polsce antybiotyki zapisuje się nadmiernie, zwłaszcza dzieciom. Częste ich podawanie powoduje, że coraz więcej bakterii staje się na nie opornych. Grozi to tym, że już niedługo nie będzie czym leczyć groźnych infekcji bakteryjnych! Już są takie trudności w przypadku chorób wywoływanych przez niektóre szczepy pneumokoków, gronkowców, enterokoków. Na niektórych oddziałach szpitalnych aż 80 proc. szczepów bakterii jest opornych na antybiotyki.
Alergia na antybiotyki
Antybiotyki mogą uczulać. Jeśli po podaniu leku u dziecka pojawi się wysypka, wymioty, obrzęk, skontaktuj się z lekarzem. Być może lekarstwo trzeba będzie zmienić. Malec nie powinien być nim już więcej leczony.
Czasem antybiotyki mogą uszkadzać narządy wewnętrzne. Znane są np. skutki uboczne gentamycyny, która uszkadza słuch. Takie powikłania występują, na szczęście, bardzo rzadko!
Źródło: journals.viamedica.pl
Czytaj też:
- Antybiotyk nie dla każdego dziecka
- Naturalne antybiotyki i lecznicze mikstury
- Co robić, gdy dziecko zwymiotuje antybiotyk