Poniżej znajdziesz informacje o kategoriach leków i o tym, które są bezpieczne w ciąży, a których w żadnej sytuacji ciężarna stosować nie może. Poznaj też porady ginekologa, dra Tadeusza Oleszczuka, dotyczące stosowania leków w ciąży. Sprawdź, czy w ogóle istnieją leki bezpieczne do stosowania w ciąży.

Reklama

Spis treści:

Leki w ciąży – kategorie

W Polsce używa się klasyfikacji amerykańskiej (FDA). Według niej leki dzieli się na następujące kategorie:

  • A – leki z tej kategorii zostały przebadane i u kobiet w ciąży nie wykazały szkodliwego działania na płód i przebieg ciąży.
  • B – leki przebadane na zwierzętach, nie wykazują niepożądanego działania na płód zwierzęcy; wpływ na ludzki płód nie jest znany.
  • C – leki wykazujące niepożądane działanie na płód zwierzęcy, nieprzebadane na ludziach. Stosuje się je tylko wtedy, gdy korzyść u kobiety przewyższa działanie niepożądane na płód.
  • D – leki o udokumentowanym ryzyku niepożądanego działania na płód ludzki. Leki te stosuje się wyłącznie u ciężarnych w stanach zagrażających ich życiu.
  • X – leki o udokumentowanym szkodliwym działaniu na płód ludzki, bezwzględnie przeciwwskazane u kobiet w ciąży.

Leki kategorii B:

Zobacz także
  • leki przeciwbólowe,
  • niesteroidowe leki przeciwzapalne (NPLZ): paracetamol, ibuprofen, ketoprofen, naproksen – w 1. i 2. trymestrze są w kategorii B, ale w 3. trymestrze znajdują się w kategorii D. Jedynie paracetamol przez cały okres ciąży pozostaje w kategorii B.
  • opioidowe leki przeciwbólowe, np. morfina, która w dużych dawkach znajduje się w kategorii D,
  • leki przeciwalergiczne, leki antyhistaminowe (loratadyna, cetyryzyna).

Leki kategorii X:

Jakie leki można brać w ciąży (leki kategorii A)

Niżej wymienione leki uznawane są za bezpieczne do stosowania podczas ciąży. Niemniej jednak ZAWSZE przed sięgnięciem po lekarstwa i preparaty farmaceutyczne, nawet te niżej wymienione, warto skonsultować się z lekarzem:

  • preparaty uspokajające: melisa, Neospasmina,
  • preparaty ziołowe o działaniu przeciwgorączkowym,
  • preparaty odkażające drogi moczowe: Fitolizyna, Urosept,
  • preparaty magnezowe,
  • preparaty wapniowe,
  • witaminy: większość witamin z grupy B, witamina C (należy unikać wysokich dawek), kwas foliowy,
  • preparaty zobojętniające kwas solny (wapniowo-magnezowe) na zgagę w ciąży,
  • czopki i maści stosowane przeciw hemoroidom,
  • niektóre ziołowe syropy na kaszel.

Dopuszczalne jest stosowanie domowych sposobów na przeziębienie, dlatego większość kobiet, które w ciąży przechodzi przeziębienie lub grypę, wychodzi od lekarza wyłącznie z zaleceniem odpoczynku, picia herbaty z miodem i cytryną, a nie z receptą na leki.

Jakie leki przeciwbólowe w ciąży?

Każdy lek przyjmowany przez kobietę w ciąży przenika do płodu i może mieć na niego niepożądany wpływ. Dlatego przed przyjęciem jakiegokolwiek lekarstwa, a nawet suplementu diety, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę. Korzystanie z leków przeciwbólowych, podobnie jak i każdych innych, w ciąży powinno być ograniczone do absolutnego minimum.

Leki przeciwbólowe dzielą się na opioidowe – bezwzględnie zakazane w ciąży oraz na niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i leki o działaniu przeciwbólowym bez działania przeciwzapalnego. Do tej ostatniej kategorii należy paracetamol (np. lek Apap), który jest lekiem stosowanym z wyboru w ciąży. Jednak i jego stosowanie w ciąży powinno być wyłącznie sporadyczne i w najmniejszej działającej dawce.

W ciąży nie wolno stosować następujących leków przeciwbólowych:

  • Aspiryna i inne leki zawierające kwas acetylosalicylowy,
  • Ibuprom i inne leki z ibuprofenem,
  • Pyrlagina,
  • Butapiralozl i inne pochodne fenylobutanolu.

Leki teratogenne w ciąży

Poniżej lista leków działających szkodliwie na płód. Pod żadnym pozorem nie należy ich stosować w ciąży:

  • leki przeciwpadaczkowe,
  • doustne leki przeciwzakrzepowe: kumaryna, dikumarol,
  • hormony płciowe żeńskie,
  • klomifen,
  • lit,
  • leki tereostatyczne,
  • jodki (z wyłączeniem profilaktyki jodowej, substytucji jodowej, środków cieniujących zawierających jod),
  • streptomycyna, dihyrdostreptomycyna,
  • leki przeciwzimnicze: chinina, chlorochina, meflochina
  • cytostatyki,
  • organiczne związki rtęci.

Substancje teratogenne:

  • talidomid,
  • hormony androgenne,
  • aminopteryna, metotreksat (antagoniści kwasu foliowego),
  • alkohol (nadużywanie alkoholu),
  • witamina A w dużych dawkach (powyżej 25 000 j.m. dziennie),
  • retinoidy (pochodne witaminy A): izitretynoina, etretynat.

Leki podejrzewane o działanie teratogenne:

  • antybiotyki (aminoglikozydy, tetracykliny, chlofamfenikol),
  • chemioterapeutyki przeciwbakteryjne: zestawienie trymetoprymu i sulfonamidu (np. ko-trymoksazol), nitrofurany, jodopowidon (Polseptol),
  • fluorek sodu,
  • glikokortykosteroidy,
  • hormony płciowe i ich inhibitory: leki anaboliczne/androgeny, antyandrogeny, antyestrogeny, estrogeny, gestageny, zestawienia estrogenów i gestagenów,
  • immunostymultory: echinaceae, filgrastyn, interferon, interleukina, substancje i preparaty zawierajace składniki narządowe i drobnustroje, preparaty organiczne zawierajace wyciągi z grasicy lub śledziony,
  • inhybitory ACE,
  • leki alfa-adrenergiczne, leki beta-adrenergiczne,
  • leki przeciwarytmiczne: lidokaina, amiofaron, glikozydy naparstnicy,
  • leki blokujące kanał wapniowy,
  • leki blokujące receptory beta- adrenergiczne,
  • leki cucące (kofeina),
  • leki hamujące łaknienie, immunosupresyjne, moczopędne,
  • leki nasenne/uspokajające (doksylamina),
  • leki neuroleptyczne ,
  • leki przeciwbólowe: morfina i jej pochodne, petydyna, bardzo silne leki przeciwbólowe (dekstropropoksyfen), słabe leki przeciwbólowe i niesteroidowe leki przeciwzapalne, kwas acetylosalicylowy i jego pochodne,
  • leki przeciwcukrzycowe (glibenklamid, tolbutamid),
  • leki przeciwdepresyjne,
  • leki na nadciśnienie (dihydralazyna, metyldopa, nitrosprusydek sodu).
  • leki przeciwpadaczkowe: barbeksaklon, karbamazepina, klonazepam, etosuksymid, fenbarbital, fenytoina, prymidon, kwas walproinowy, wigabatyna,
  • leki przeciwzakrzepowe (doustne),
  • leki psychotropowe: benzodiazepina, klometiazol, rezerpina, inhibitory AMO,
  • leki tuberkulostatyczne: INH, etambutol, pirazynamid, rifampicyna, streptomycyna,
  • leki tyreostatyczne, leki wywołujące owulację,
  • lit, meprobamat,
  • witamina D.

Sprawdź także:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama